ارزیابی و تحلیل عوامل مؤثر بر ارتقاء عملکرد فعالیتی پارک‌های شهری )نمونه موردی پارک خانواده شهر مهاباد)

الموضوعات :

سیامند معروفی ¹ , قادر بایزیدی ²

1 - دکتری معماری، گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.
2 - استادیار معماری، گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران. (نویسنده مسئول) .

تاريخ الإرسال : 08 الجمعة , ذو القعدة, 1442 تاريخ التأكيد : 08 الجمعة , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 08 الجمعة , ذو القعدة, 1442

الکلمات المفتاحية: فعالیت, فضاهای عمومی, پارک خانواده, مؤلفه‌های فعالیتی,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: نوع فعالیت‌ها و رویدادهای اجتماعی و توان مکان در جذب افراد و گروه‌های مختلف، مهم‌ترین عامل در پویایی فضاهای شهری است. پارک خانواده جدیدالاحداث شهر مهاباد، علاوه بر هزینه‌بر بودن احداث آن و داشتن موقعیت و پتانسیل مناسب، به‌صورت مطلوب نتوانسته است که موجبات جذب و حضور شهروندان را به فضا فراهم نماید. لذا هدف پژوهش حاضر این است که ضمن ارزیابی فضای موردمطالعه ازلحاظ جنبه‌های فعالیتی، به تبیین مهم‌ترین مؤلفه‌های اثرگذار بر ارتقاء وضعیت فعالیتی در فضای موردمطالعه بپردازد.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام‌گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر اسنادی و میدانی است. با استفاده از توزیع پرسش‌نامه و تصویربرداری، ارزیابی فضا و شناسایی عوامل اثرگذار بر ارتقاء جنبه‌های فعالیتی فضا سنجش شده‌اند. همچنین از نرم افزار SPSS جهت انجام آزمون های آلفای کرونباخ، KMO ، بارتلت، T.test و رگرسیون خطی چندگانه بهره گرفته‌شده است.یافته‌ها: مقدار آزمون های آلفای کرونباخ و KMO ، بالای 7/0 و همچنین سطح معنی‌داری آزمون بارتلت نیز کمتر از 05/0 به دست آمد که نشان از پایایی و روایی درونی و ساختاری پرسشنامه توزیع‌شده دارد. همچنین نتایج آزمون t.test شأن داد که فضای شهری موردمطالعه ازنظر کاربران فضا در کلیه مؤلفه‌های فعالیتی در سطح ضعیف ارزیابی‌شده است. نتایج آزمون رگرسیون خطی چندگانه، مشخص ساخت که وجود فعالیت‌های متنوع برای گروه‌های مختلف با میزان اثر 274/0 و دسترس‌پذیر بودن کاربری‌ها و فعالیت‌های اوقات فراغت، با میزان اثر 248/0 مهم‌ترین و اثرگذارترین مؤلفه‌های مرتبط با ارتقاء وضعیت فعالیتی فضای موردمطالعه می‌باشند.نتیجه‌گیری: ایجاد فضاهای شهری همچون پارک خانواده شهر مهاباد، بدون توجه به جنبه‌های فعالیتی، به‌ویژه مبتنی بر خواست گروه‌های مختلف کاربران فضا، صرفاً در حد یک کاربری باقی‌مانده و جذابیت و کارآیی لازم برای حضور شهروندان را نداشته، لذا پویایی و عملکرد فعالیتی مطلوب تحقق نخواهد یافت. پژوهش حاضر به‌منظور ساماندهی فضا، نقاط ضعف و همچنین مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر ارتقاء فعالیتی پارک‌های شهری را شناسایی نموده است.

المصادر:

1. Gehl, J. Lars, G. (2004). Public Spaces, Public Life. Melbourne: The Danish Architrctural Press.


2. Car, S. et al. (1992). Public Space. Massachusetts: Cambrige university pres


3. Daneshpoor, S., Charkhchian, M., 2007. Public spaces and effective features on public life. Journal of Bagh- e Nazar, No 7, pp 19-28 (in Persian)


4. Habibi, S., 2000. Urban Space: A Theory, Journal of Soffeh, No. 33. pp 8-24 (in Persian)


5. Barati, N., 2011. "Garden or Park; "Contradiction of Concepts in Two Different Languages". Journal of Manzar, No 16, pp 12-15 (in Persian)


6. Bahram Soltani, K., 1992. Total topics and methods of Urbanism- Environment, Publications of Center for studies and Research of Architectural and Urban planing. Tehran, Iran. (in Persian)


7. M. Hillsdon, J. Panter, C Foster, A. Jones, (2006), The relationship between access and quality of urban green space with population physical activity, Public Health, Volume 120, Issue 12, Pages 1127-1132


8. Lapintie, K. (2007). Modalities of Urban Space. Planning Theory, 6(1), 36-51.


9. Usama A. Nassar. (2015), URBAN SPACE DESIGN TO ENHANCE PHYSICAL ACTIVITIES AND MOTIVATE HEALTHY SOCIAL BEHAVIOR IN CAIRO, EGYPT, International Conference on Education and Social Sciences, 2-4 February 2015- Istanbul, Turkey.


10. Barzegar Befrooyi, A., 2011, Improving the quality of urban parks with an emphasis on the social component and Activity (Case study: the Nahj-ol-Balagheh b0ostan), Master's thesis of Urban Planning-Urban Design, Islamic Azad University, Central Tehran Branch (in Persian)


11. Baghbah, K., Pour Jafar, M., Ranjbar, E., 2014. An Analysis and Evaluation of Sitting Activity in Urban Spaces (Case Study: Tehran Theater Square), Journal of Architecture and Urban Planning, No. 13, pp 113-131 (in Persian)


12. Haji Ahmadi Hamedani, A., Majidi, H., Jahanshahloo, L., 2015. Investigating the measuring criteria on increasing the activity of women in Urban Spaces (Case Study: Punak Neighborhood), Tehran, Journal of Urban Studies, No. 14, pp 47-60 (in Persian)


13. Rafiean, M., Khadayi, Z., 2009. Investigating the affecting indicators and criteria on citizens Satisfaction from urban public spaces, Journal of Rahbord, No. 53, pp 227-248 (in Persian)


14. Shojaee, D., Pertovi, P., 2015. Analysis of Factors Affecting the Creation and Promotion of Sociability in Public Spaces in Different Scales of Tehran City (Case studies: Two Neighborhoods and an Area in District 7 Tehran), Journal of Bagh- e Nazar „No. 34, pp 93-108 (in Persian)


15. Ravanbakhsh, A. 2017. Analysis of the affecting factors on Sociability in Urban Parks (Case Study: Yasuj Beach Park), Master's Thesis for Urban Planning-Urban Planning, Islamic Azad University, Yasouj Branch, (in Persian)


16. Lange, J., 2007. Creation of Architecture Theory, The role of behavioral sciences in the environment, Alireza Einifar (translator), Tehran University Press


17. Rashidpour, N., Saeid Rezvani, N., 2015. Comparison of effective factors in the success of public spaces (parks & streets) in the minds and behavior of citizens in Ankara and Tehran, emphasizing the role of public space planning in these cities, Journal of Urban Studies, No. 14, pp 5-18 (in Persian)


18. Gehl, Y. 2008. Living in the Interiors Building, Shima Shastsi (translator), First Edition, Tehran: Jahad- e Daneshgahi Press


19. Pouya Shahr- va Bana Consulting Engineers., 2011. Master Plan of Mahabad City, Volume I and 2, Ministry of Roads and Urban Development (in Persian)