بررسی کارایی گیاه ختمی در جذب فلز سنگین سرب

الموضوعات :

آسیه کلاه کج ¹ , مریم محمدی روزبهانی ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد آلودگی های محیط زیست ، واحداهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - استادیار گروه آلودگی های محیط زیست ، واحداهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران *(مسوول مکاتبات)

تاريخ الإرسال : 23 الإثنين , ذو القعدة, 1436 تاريخ التأكيد : 20 السبت , ذو الحجة, 1436 تاريخ الإصدار : 22 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1438

الکلمات المفتاحية: فلزات سنگین, سرب, گیاه پالایی, ختمی,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: امروزه با توجه به ورود آلودگی ها ی مختلف به خاک ، این موضوع و به خصوص آلودگی خاک به فلزات سنگین اهمیت ویژه ای یافته است. سرب از جمله فلزاتی است که از منابع مختلف به خصوص از طریق سوخت بنزین وارد خاک می گردد. هدف از این تحقیق ارزیابی توان گیاه پالایی گیاه ختمی (Althea officinalis) در جذب فلز سنگین سرب می باشد. روش بررسی: در این پژوهش میزان جذب عنصر سرب توسط گیاه ختمی در سال1392 در شهر اهواز، از طریق عملیات طرح با استفاده از نیترات سرب در آبیاری گیاهان، نمونه گیری و عصاره گیری از ریشه و اندام های هوایی، هضم نمونه ها و اندازه گیری توسط دستگاه جذب اتمی بررسی شد. پس از انجام آزمایشات نتایج با استفاده از نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده استدر تیمار25 ppm بیشترین جذب در اندام گل با میزان جذب 96/50 میکروگرم بر کیلوگرم بوده است. در تیمار 50 ppm بیشترین جذب در ریشه با میزان 24/63 میکروگرم بر کیلوگرم و در تیمار 100 ppm بیشترین جذب در گل با میزان50/43 میکروگرم برکیلوگرم بوده است. کمترین میزان جذب در تیمار50ppm در اندام برگ با میزان 35/26 میکروگرم بر کیلوگرم می باشد. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که گیاه ختمی تقریبا یک گیاه استخراج کننده محسوب می شود. پیشنهاد می گردد در خصوص سایر فلزات سنگین نیز کاربرد این گیاه تعیین گردد.

المصادر:

1. Alloway. B. l. 2005. Heavymetals in soils: Lead. BLackieand son Ltd. Glasgow and London: 177_196


2. Lombi E, Zhao FJ, Dunham SJ, McGrath SP (2007) phytoremediation of heavy metalcontaminated soils: natural hyperaccumulation versus chemically enhanced phytoextraction. J Environ Qual 30:1919-1926


3. سمرقندی. م، کریمپور. ف .م و صدری. غ، 1389، بررسی مقدار فلزات سنگین موجود در سبزیجات پرورشی با آب های آلوده در حومه شهر همدان، فصل نامۀ انسان و محیط، دانشگاه علوم پزشکی همدان، انجمن متخصصان محیط زیست ایران، شماره 6 و5.


4. کریمی .م ، 1392، بررسی تاثیر آلودگی هوای ناشی از کارخانه سرب و روی زنجان در میزان سرب خون ساکنین، گیاهان و خاک منطقه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران.


5. سازمان حفاظت محیط زیست، 1389، مقاله اثرات آلاینده های شیمیایی محیط بر انسان به ویژه زنان و کودکان، فصل نامه علمی محیط زیست جلد هشت، شماره دوم.


6. آدام و مایکل (نویسنده)1391، سرب سرگردان، تجارت زایدات باتری های سمی سربی،1391   موشیدی. فرزانه (مترجم)، جلد نهم، شماره اول.


7. کرد. بهروز، خادمی. امین و پورعباسی. سارا، 1390، گیاه پالایی عنصر سرب به وسیله برخی از گونه‌های درختی در خاک های آلوده شهری (تهران)، مجله علوم زیستی واحد لاهیجان، سال پنجم، شماره سوم.


8. اکبرپور. فاطمه، صدری. فرهاد وگل علیزاده، داریوش، 1391،گیاه پالایی خاک های آلوده به برخی فلزات سنگین به وسیله چند گیاه بومی منطقه حفاظت شده ارسباران، نشریه حفاظت منابع آب و خاک، سال اول، شماره چهارم.


9. بهجت. ح، 89-1388، بررسی میزان سرب موجود در آب، هوا و خاک شهر تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس تهران.