تنوع پوشش گیاهی در پارک جنگلی پردیسان وسازگاری اقلیمی گونه‌های غالب آن در منطقه
الموضوعات :نعمت الله خراسانی 1 , فریده عتابی 2 , مریم افشاری 3
1 - استاد گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - *- (مسوول مکاتبات): دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرِژی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - کارشناس ارشد محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: پارک جنگلی پردیسان, میکروکلیما, تنوع پوشش گیاهی, سازگاری اقلیمی, گونه های غالب,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: رابطه بین اقلیم یک منطقه و پوشش گیاهی آن تابع شرایط خاصی است . اقلیم از جمله عوامل مهم اکولوژیک محسوب می شود و بیش ترین تاثیر را بر کیفیت و کمیت پوشش گیاهی دارد . انتخاب گیاهان به منظور اصلاح و احیاء هر منطقه باید با شناخت اقلیم آن منطقه صورت گیرد . اجتماع گونه های خاص هر منطقه بوسیله سه عامل دما، بارش و رطوبت مشخص می شود که امروزه از آن به عنوان متغیرهای زیستی یاد می شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی تنوع پوشش گیاهی در پارک جنگلی پردیسان و سازگاری اقلیمی گونه های غالب آن در منطقه بوده است. روش بررسی: در این تحقیق، با جمع‌آوری نمونه‌های متعدد از پوشش گیاهی پارک پردیسان، شناسایی اولیه پوشش گیاهی پارک پردیسان و جمع‌آوری اطلاعاتی از قبیل نام، فرم رویشی، پراکنش و کاربردآن ها در چشم‌انداز صورت گرفت. با توجه به این که هیچ گونه آماری از تعداد و موقعیت گیاهان دست کاشت پارک پردیسان وجود نداشت، با دستگاهGPS موقعیت کلی و محدودة گونه‌های غالب پارک تعیین و با استفاده از GIS کلیه اطلاعات بر روی نقشه پارک به نمایش درآمد. سپس دسته بندی فراوانی گونه‌های هر جنس و جنس های هر خانواده توسط نرم‌افزار Excelصورت گرفت. در مرحله بعد به بررسی اطلاعات و آمار پارامترهای اقلیم شناسی مربوط به ایستگاه ژئوفیزیک سازمان هواشناسی پرداخته شد و ارتباط آن ها را با زنده‌مانی گونه‌های غالب پارک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نمودارهای اقلیمی و منحنی آمبروترمیک بر اساس پارامترهای اقلیمی ترسیم شد و در نهایت منحنی اکوگرام گونه‌های غالب پوشش گیاهی پارک جنگلی پردیسان بر اساس پارامترهای اقلیمی رسم و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که از آن جایی که تفاوت قابل ملاحظه‌ای در ماکروکلیمای مناطق مختلف پارک وجود ندارد، لذا عواملی مانند میکروکلیما، خاک، شیب، جهت و میزان دسترسی گیاهان به منابع آبی مهم ترین نقش را در تنوع پوشش گیاهی پارک جنگلی پردیسان ایفا می‌کنند.
1- مصداقی، منصور، 1380، توصیف و تحلیل پوشش گیاهی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
2- اردکانی، محمدرضا، 1382، اکولوژی، انتشارات دانشگاه تهران.
3- روشنی، علی، 1381،اکووژی عمومی، انتشارات دانشگاه امام حسین(ع).
4- اندیشمند، محمود، 1381، بررسی و کیفیت پوشش گیاهی طبیعی با توجه به عناصر اقلیمی در استان قم، پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
5- روحانی اکبر، حوریه، 1384، بررسی ارتباط اقلیم و پوشش گیاهی با تأکید بر شمال شرق و شمال غرب تهران، پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران شمال.
6- جلالی، حجت، 1385، بررسی وضعیت اکولوژی پوشش گیاهی در حاشیه رودخانه اترک، پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب.
7- شریفی نیا، حسین، 1375، بررسی تنوع گیاهی و فرم رویشی چمنزارهای طبیعی منطقة اردبیل، انتشارات وزارت جهاد سازندگی صفحات 31-26.
8- یاسری، محمدعلی، 1386، مطالعه تنوع گونه‌ای گیاهان حوزه سد شهید پارسای خزان جنوبی، پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور واحد تهران.
9- یوسفی، مهدی، 1375، بررسی فلور وتهیه نقشة پوشش گیاهی منطقه حفاظت شدة قمیشلو، پایان‌نامة کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
10- عکافی، حمیدرضا، 1379، بررسی تنوع گونه‌ای گیاهان حوزه سد طرق در مشهد، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه مشهد.
11- صفی‌خانی، کریم، 1380، بررسی فلور سه منطقه حفاظت شده لشکر در ملایر، خان گرم وکیان نهاوند در استان همدان، پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
12- مجنونیان، هنریک، 1380، راهنمای طرح‌ریزی پارکهای ملی، سازمان حفاظت محیط زیست
13- پارک جنگلی پردیسان،1383، طرح جامع پارک پردیسان، سازمان حفاظت محیط زیست.
14- Abbas J.A. & El-oqlah A.A; 1996; Distribution of Plant Species along across Bahrain Island. Journal of Environments Vol. 34 Issue 1pages 37-46.
15- باقریه بخار، محمد باقر، 1377، مقدمه‌ای بر بوم‌شناسی، انتشارات دانشگاه تهران.
16- عباسپور، مجید، 1384، مهندسی محیط زیست، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
