بررسی مهم ترین عوامل محیطی در پراکنش گونه‌ سرخس عقابی ) Aquilinum (L.)Kuhn (Pteridium در پارک ملی گلستان

الموضوعات :

نازنین یداللهی ¹ , نعمت ا... خراسانی ² , اسدا... متاجی ³ , وحید اعتماد ⁴ , المیرا کاظمی جهندیزی ⁵

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران *(مسوول مکاتبات).
2 - استاد، دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه تهران
3 - دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، گروه جنگل ومرتع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
4 - استادیار، دانشکده منابع طبیعی، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشگاه تهران
5 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 18 الجمعة , شوال, 1432 تاريخ التأكيد : 05 السبت , ربيع الأول, 1433 تاريخ الإصدار : 10 الأربعاء , ذو الحجة, 1436

الکلمات المفتاحية: سرخس عقابی, پارک ملی گلستان, جنگل های هیرکانی, آنالیز مولفه های اصلی, آنالیز دو طرفه گونه های معرف,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: سرخس ها و خویشاوندان آن‌ مخصوص مناطق مرطوب می باشند و به همین دلیل جنـگل هــای شمـال ایــران رویشگاه های مناسبی برای آن‌ها به شمار می روند. در ایران مطالعاتی در زمینه عوامل محیطی این گونه صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل محیطی در پراکنش سرخس عقابی در ارتفاعات مختلف جنگل های هیرکانی است این مطالعه در بخش شمال غربی پارک ملی گلستان صورت پذیرفت. روش بررسی: پلات هایی به صورت کاملا تصادفی در ارتفاعات مختلف پارک انتخاب گردید و در مناطق حضور گونه به روش میدانی، به صورت تصادفی نمونه برداری از خاک و گونه های همراه صورت گرفت. پس از ثبت اطلاعات موجود، نسبت به تهیه نمونه خاک از مرکز قطعه نمونه، به عمق 30 سانتی متری اقدام شد. سپس ارتباط متغیر های محیطی و پوشش گیاهی با استفاده از آنالیز مولفه های اصلی(PCA) تعیین گردید. یافته ها: با استفاده از آنالیز دو طرفه گونه های معرف (TWINSPAN)، پوشش گیاهی منطقه طبقه بندی و منجر به تفکیک سه گروه اکولوژیک و در هر گروه چند گونه معرف شناسایی شد. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از آنالیز دو طرفه گونه های معرف، حاصل ماتریس 62 گونه و 18 پلات به مساحت 100 متر مربع می باشد.نتایج حاصل از آنالیز (PCA) نشان داد که گروه ها بر اساس حاصلخیزی خاک از هم جدا شده اند و پراکنش گروه های اکولوژیک در منطقه تحت تاٌثیر خصوصیات شیمیایی یا به نوعی مرتبط با شرایط حاصل خیزی رویشگاه است.

المصادر:

1. جوانشیر، کریم، 1372. جزوه درسی جامعه شناسی گیاهی. دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 90 ص.


2. Zas, R. and Alonso, M., 2002. Understory vegetation as indicators of soil characteristics in northern Spain. Forest Ecology and Management 171: 101- 111


3. Zahedi Amiri, Gh., 1998, relation between ground vegetation and soil characteristics in a mixed hardwood stand, Ph. D. thesis, university Gent, Belgium, academic press, 319p.


4. Ge`gout J., Krizova E. (2003). Comparison of indicator values of forest understory plant species in western Carpathians (Slovakia)and Vosges Mountains (France).Forest Ecology and Management 182 (2003) 1-11.


5. Wang G.G, 1999.Use of   understory   vegetation in   classifying soil moisture and nutrient regims.Forest Ecology and Management 129 (2000) 93-100.


6. Braun- Blanquet, J., 1932. Plant sociology. The study of Plant communities, Mc Grow – Hill, New York and London, 438p.


7. Ellenberg, H., 1954. Uber einige Fortschritte derkausaien Vegatationskunde, Vegetatio 5-6: 199-211.


8. Ellenberg, H., Weber, H.E., Dull, R., Wirth, V., Werner, W.and Paulissen, D., 1992.Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Goltzr, Goettingen, Scripta Geobotanica 18,258p.


9. Rogister, J.E., 1978. A contribution to an ecological classification of forest plant association (in Dutch with English summary), Werken, Reeks A 16, 157p.


10. Rogister, J.E., 1985. The main forest plant association of Flanders (in Dutch With English summary), Werken, Reeks A26, 106p.


11. Noirfalise, A., 1984. Forets et stations Forestieres en Belgique, les presses Agronomiques de Gembloux, Gembloux University press, 250p.


12. Daubenmire, R.F., 1952. Forest vegetation of northern Idaho and adjacent Washington and its bearing on concepts of vegetation classification, J.Ecology (Monographs), 22:301-330.


13. Akhani, H. 1998, Plant biodiversity of Golestan National Park, Stapfia 53:1-411.


14. خوش­روش، رکسانا، حسین آخانی، مجید اسکندری و ورنر گرویتر، 1388. سرخس­ها و خویشاوندان آن­ها در ایران. وزارت جهاد کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جلد 10 (ضمیمه 1)، شماره 35، 129ص.


15. اسحاق نیموری، جواد، 1385. ارتباط پوشش کف جنگل و ویژگی­های فیزیکی- شیمیایی خاک در جوامع راش (پژوهش موردی در جنگل خیرود کنار-نوشهر). پایان نامه دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 147ص.


16. کوه­گردی، اسماعیل، 1381. بررسی ارتباط بین تیپ­های جنگلی بنه – بادام و کهور – کنار با خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک و عوامل فیزیو گرافیک در جنوب استان بوشهر. پایان­نامه کارشناسی ارشد،  دانشگاه تهران، 132 ص.