کاربرد نظریه بازی ها در تعامل ویژگی های اطلاعات حسابداری و محافظه کاری حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران

الموضوعات : دانش سرمایه‌گذاری

یوسف سفار ¹ (دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)
فاضل محمدی نوده ² (استادیار گروه حسابداری و مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران)
فرزین رضایی ³ (دانشیار گروه حسابداری و مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)
مهرداد صدرآرا ⁴ (استادیار گروه اقتصاد و حسابداری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.)

تاريخ الإرسال : 05 الجمعة , ذو القعدة, 1441 تاريخ التأكيد : 21 الأربعاء , شوال, 1442 تاريخ الإصدار : 19 الأحد , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: نظریه بازی ها, کیفیت گزارشگری مالی, تعادل نش, محافظه کاری حسابداری,

ملخص المقالة :

چکیدهمدیران و سهامداران به منظور حداکثرسازی منافع و حفظ همکاری، به اعمال کیفیت گزارشگری مالی و محافظه‌کاری دست می‌‌زنند. یا به هر دلیلی (و البته شاید اخلاقی) از اعمال آن صرف نظر می‌کنند. هدف، بررسی این تعارض و همکاری بین مدیران و سهامداران شرکت‌ها‌ی بورسی با استفاده از نظریه بازی‌ها‌ و یافتن نقطة تعادلی است که در آن مدیر و سهامدار به مثابة عناصر اصلی بازی در راستای حداکثرسازی منافعشان، رضایتمند باشند. بر این اساس این پژوهش به دنبال یافتن راهبرد حداکثرسازی منافع تعادلی مدیران و سهامداران بـا اعمـال اسـتراتژی ویژگی‌های اطلاعات حسابداری و محافظه‌کاری حسابداری است. روش گردآوری داده‌ها، روش اسناد‌کاوی طی دوره زمانی 1391-1397 و روش تحلیل داده‌ها از نوع استنباطی می‌باشد و نرم‌افزار بکار رفته برای آماده‌سازی داده‌ها و تخمین مدل‌ها SPSS است. نتایج آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان می‌دهد که ترکیب استراتژی‌های محافظه‌کاری بالا-کیفیت گزارشگری بالا و محافظه‌کاری پایین-کیفیت گزارشگری پایین، نقاط تعادلی (تعادل نش) در بازی بین مدیر و سهامدار می‌باشند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نظریه بازی‌ها در روابط بین مدیران و سهامدارن نقش مهمی دارد؛ و یافتن نقاط تعادلی بازی می‌تواند نقش موثری در تصمیمات طرفین بازی (مدیران و سهامداران) داشته باشد. به این صورت که، طرفین بازی را از استراتژی که بیشترین مطلوبیت و منفعت را برای آن‌ها داشته است مطلع می‌‌سازد.

المصادر:

• اسدی،غلامحسین؛ بیات، مرتضی، (1394). تاثیر حسابداری ‌‌محافظه‌کاری شرطی و غیر شرطی بر ارزش شرکت. حسابداری مدیریت, 8(24), 1-12.‎


• اسکندری, فاطمه؛ سکینه شاهی و عبدالله پارسا، ۱۳۹۲، تئوری بازی‌ها‌ و کاربرد آن در تصمیم گیری مدیران، کنفرانس بین المللی مدیریت، چالشها و راهکارها، شیراز، https://www.civilica.com/Paper-ICMM01-ICMM01_1122.html


• ایران نژاد پاریزی, مرتضی و حسین جباری، ۱۳۹۳، تاثیر ‌‌محافظه‌کاری حسابداری و عدم تقارن اطلاعاتی بر هزینه سرمایه در شرکت‌ها‌ی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، اولین کنفرانس بین المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری و علوم اجتماعی، رشت، شرکت کارآفرینان دانشگاهی منطقه آزاد انزلی، https://www.civilica.com/Paper-EMASS01-EMASS01_029.html 


• بشیری منش، نازنین ؛ مهری کامرود، ملیحه. (1397). تاثیر توانایی مدیریت بر کیفیت افشای اطلاعات با تاکید بر ‌‌محافظه‌کاری. پژوهش‌ها‌ی کاربردی در گزارشگری مالی، 7(12)، 90-71.


• بنی مهد، بهمن, افروزی، حیدر(1389). محافظه کاری حسابداری و موازنه میان قابلیت اتکاء و مربوط بودن سود حسابداری. پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی، 2(8)، 47-76


• ثقفی، علی ؛ پوریانسب، امیر. (1389). نظریه­ مدیریت سود. تحقیقات حسابداری، 4(6)، 1-29.


• جان افزایی, نصرالله؛حسنی،محسن(1394). مالکیت مدیریتی و محافظه‌کاری حسابداری. مطالعات مدیریت راهبردی, 6(21), 109-124.‎


• خدامی پور، احمد؛ پناهی گنهرانی، رقیه (1396). بررسی تأثیر محافظه‌کاری حسابداری بر کارایی سرمایه‌گذاری با لحاظ عدم‌‌‌تقارن اطلاعاتی. پژوهش­های حسابداری مالی, 9(3), 91-110.‎


• رزقی شیرسوار، ولی؛ نبوی چاشمی، سید علی. (1396). بررسی ارتباط بین ‌‌محافظه‌کاری حسابداری و کیفیت گزارشگری مالی با کارآیی سرمایه‌‌گذاری­های آتی و تغییر در بدهیهای آتی شرکت. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت،6(24)، 26-13.


• دیدار، حمزه؛ منصورفر، حسن؛ بابایی، مازیار (1395). بررسی تأثیر محافظه‌کاری شرطی و غیرشرطی حسابداری برکیفیت گزارشگری مالی. مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری7(25) ، 145-166


• ساعی، محمد جواد؛ لاری دشت بیاض، محمود؛خادم،حمید. (1397). بازی استراتژیک مدیرـ حسابرس: شواهدی از تئوری بازی‎‌ها‌. فصلنامه بررسی‏‌ها‌ی حسابداری و حسابرسی, 25(4), 497-518.‎


• عبدلی، قهرمان. (1390). نظریه بازی­ها و کاربردهای آن (بازیهای ایستا و پویا با اطلاعات کامل). انتشارات جهاد دانشگاهی.


• عرب کیاسری، محسن ؛ عبدی، سامان. (1394). طراحی و تحلیل بازی استراتژیک مدیر- سهامدار: به کارگیری نظریه­های بازی، مدیریت سود و حاکمیت شرکتی. بررسی­های حسابداری و حسابرسی.22(2)، 242-221.


• فاطمی اردستانی، فرشاد،(1391)، دوره اصول بازی ها، درس اول، تهران: دانشگاه صنعتی شریف


• کمیته تدوین استاندارد‌ها‌ی حسابداری ،( 1387 )، " استانداردهای حسابداری "، نشریه شماره 16،انتشارات سازمان حسابرسی، 689-680.


• مشکی، مهدی؛ فتاحی، رضا، (1390). تاثیر محافظه کاری حسابداری بر ریسک کاهش قیمت سهام.‎ فصلنامه بورس اوراق بهادار شمارة 16 زمستان 90 سال چهارم،119-136.


• محمودی نیا، داود؛ دلالی اصفهانی، رحیم؛ انجوردا،جکوب؛ بخشی دستجردی، رسول (1395). نظریه بازی‌ها‌ و نقش آن در تعیین سیاست‌ها‌ی بهینه در تقابل استراتژیک بین سیاست گذار پولی و مالی (کاربردی از نظریه بازی‌ها‌ی دیفرانسیلی و استاکلبرگ). فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران, 5(18), 1-34.‎


• نویدی عباسپور، ابراهیم؛ اورهان, محمت صبحی(1397). بررسی تأثیر تعاملی بهره وری سرمایه و ‌‌محافظه‌کاری حسابداری بر هزینه سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران و بورس استانبول. مدیریت بهره وری, 12(4), 213-233.‎


• وکیلی‌فرد, حمیدرضا, قادری, فواد. (1391). بررسی اثر سهامداران عمده بر ارزش شرکت برخوردار از فرصت‌های سرمایه‌گذاری از دیدگاه رفتار فرصت طلبانه مدیران. دانش سرمایه‌گذاری, 1(2), 81-96


• Basu, S. (1997), "The Conservatism Principle and The Asymmetric Timeliness Earnings", Journal of Accounting & Economics, No24, 3-37.


• Feltham, G. and Ohlson, J. A.,(1995), "Valuation and Clean Surplus Accounting for Operating and Financial Activities", Contemporary Accounting Research, 11(2), 689–731.


• Givoly, D. and Hayn, C. (2000), "The Changing Time-Series Properties of Earnings, Cash Flows and Accruals: Has Financial Reporting Become More Conservative?", Journal of Accounting and Economics, 29(3), 287-320.


• Hansen, J. C., Hong, K. P., & Park, S. H. (2018). Accounting conservatism: A life cycle perspective. Advances in Accounting, 40, 76-88.


• Hermalin, B.E,. Weisbach, M.S. (2014). Understanding Corporate Governance through Learning Models of Managerial Competence. National Bureau of Economic Research, 1(48), 7-29.


• Hill, C.A,. McDonnell, B.H. (2015). The Agency Cost Paradigm: The Good, the Bad, and the Ugly. Seattle University Law Review, 38(2), 561-572.


• Hsieh, C. C., Ma, Z., & Novoselov, K. E. (2019). Accounting conservatism, business strategy, and ambiguity. Accounting, Organizations and Society, 74, 41-55.


• Li, F., Shroff, N. O. (2010). Financial Reporting Quality and Economic Growth. Journal of Finance and Accounting, 5(1), 19-30


• Osborne, M. J. (2004). An Introduction to Game Theory. New York: Oxford University Press.


• Myerson, Roger, B. (1991). Game Theory: Analysis of Conflict. Games and Economic Behavior, 3(3), 387-391.


• Ronen, J., Yaari, V. (2002). On The Tension between Full Revelation and Earnings Management: A Reconsideration of the Revelation Principle. Journal of Accounting, Auditing and Finance, 17(4), 273-294.


• Ryan, S. (2006), "Identifying Conditional Conservatism", European Accounting Review 15 (4), 511-525.


• Sun, W., Zhang, J.F,. Li, H.X. (2011). Research on Benefit Main Body Gambling of Stakeholders Based on Moral Element. Chinese Journal of Management Science, 19(16), 152–155.


• Wan, X. (2014). Cooperation and Game between Producers and Managers Based On the Linear Contract. Journal of Applied Mathematics, 2014 (2014): 1-7.


• Xu, J. Relationship Between Controlling Shareholders’ Participation in Share Pledging and Accounting Conservatism in China. Australian Accounting