بررسی توسعه صنعتی شهر تهران و ارزیابی پیامدهای اجتماعی آن از دیدگاه شهروندان
الموضوعات :عباس نوروززاده مغانلو 1 , مرضیه موغلی 2 , احمد علی خرم بخت 3
1 - دانشجوی دکتری جغرافيا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامي، لارستان، ایران.
2 - دانشيار گروه جغرافيا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامي، لارستان، ایران. * (مسوول مکاتبات)
3 - استادیارگروه جغرافيا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامي، لارستان، ایران
الکلمات المفتاحية: توسعه صنعتی, اثرات اجتماعی, شهر تهران.,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: توسعه چه در مقیاسی کوچک باشد و چه در سطحی وسیع اجرا شود، تغییراتی را در اجتماع محلی ایجاد میکند و تأثیر مستقیمی بر روی زندگی مردم دارد. اقدامات توسعهای زمانی به اهداف خود دست مییابند که جنبههای اجتماعی در کنار ملاحظات اقتصادی قرار گیرند. به این ترتیب هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیرات اجتماعی توسعه صنعتی تهران در ابعاد مختلف میباشد.
روش بررسی: روش تحقیق این پژوهش با توجه به ماهیت و اهداف آن، توصیفی – تحلیلی و یک بررسی کاربردی است. برای بررسی فرضیات تحقیق از روش آماری t تک نمونه ای و همچنین برای وزن دهی ابعاد از متد AHP و نرم افزار Expert choice، استفاده شد. جامعه آماري اين پژوهش در بخش پيمايشي، تمامي شهروندان بالاي ١٨ سال ساكن در شهر تهران بود. حجم نمونه آماري پژوهش (384نفر) با استفاده از فرمول کوکران به صورت تصادفی ساده تعیین و به تناسب جمعیت مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: یافتههای پژوهش بر اساس تحلیل آزمون t تک نمونهای نشان داده شد که از 6 بعد مورد بررسی مربوط به شاخص اجتماعی اثرات توسعه صنعتی، 4 بعد آلودگی محیط زیست (59/3)، حاشیه نشنی (41/3)، اسکان غیررسمی (48/3) و مصرف گرایی (38/3) به دلیل آنکه مقدار میانگین شان بیشتر از 3 (حد وسط) و سطح معناداری کمتر 05/0 بوده از توسعه صنعتی متاثر شده و با توسعه صنعتی رابطه معناداری دارند اما دو بعد دیگر نابرابری اجتماعی و شهرنشینی به دلیل بزرگتر بودن سطح معناداریشان از 05/0 دارای رابطه معناداری با توسعه صنعتی نیستند.
بحث و نتیجه گیری: توسعه صنعتی در تهران باعث افزایش مهاجرت، حاشیهنشینی، آسیبهای اجتماعی، آلودگی محیط زیست و افزایش جرم و جنایت در بخشهای حاشیهنشینی شهر تهران شده است.
1. Firouzabadi, Seyed Ahmed, Danesh Mehr, Hossein and Ali Nejad, Karim. (2017). industrialization and social and environmental consequences; Analyzing residents' narratives about the Mahabad Petrochemical Project. Quarterly Journal of Social-Cultural Development Studies, 6 (4), 35-62. (In Persian)
2. Azkia, Mustafa, Ahmadresh, Rashid and Danesh Mehr, Hossein. (2012). New paradigm development and controversies. Tehran: Kia publishing house. (In Persian)
3. 3.Burdge, R. J. (2004). The benefits of social impact assessment for developing countries. The concepts, process and methods of social impact assessment: Rabel J. Burdge and colleagues, 11 (22), 245-254.
4. Ramezani Kiasaj Mahalle, Roya, Amiri, Mohammad Javad and Zabal, Labat. (2018). Assessing the social effects of development plans on local communities, case study: Chamkhale port construction plan. Geography and Development, 56, 232-215. (In Persian)
5. Tawakkul, Mohammad and Nowzari, Hamzah. (2011). Analysis of the economic, social and environmental effects of the Parsian gas refinery industry on rural areas (case study: rural areas of Moher city in Fars province). Social Studies and Research in Iran, 1 (4), 48-29. (In Persian)
6. Nobakht, Reza, Fathi, Soroush and Karimian, Habib Elah. (2013). The effect of industrial settlements on socio-economic development in Iran (case study of Masjid Sulaiman nomadic area). Iranian Journal of Social Development Studies, 7 (1), 111-126. (In Persian)
7. Mertl, J & Valenčík, R. (2016). The socioeconomic consequences of industrial development. Central European Journal of Management. 3 (1), 37-45.
8. Hoque, A., Mohiuddin, M., & Su. Z. (2018). Effects of Industrial Operations on Socio-Environmental and Public Health Degradation: Evidence from a Least Developing Country (LDC). Sustainability, 10 (11), 1-22.
9. Rinku, D., & Kumar, A. (2011). Industrial Clusters: An Approach for Rural Development in North East India. International Journal of Trade Economics and Finance, 2 (2), 161-165
10. Schindler, J., Graef, F. & König, H. J. (2016). Participatory impact assessment: Bridging the gap between scientists' theory and farmers' practice. Agricultural Systems, 148 (2), (2016) 38-43.
11. Norouzzadeh, Abbas, Moghli, Marzieh and Khorram Bakht, Ahmad Ali. (2021). Investigating the environmental and social impact of industrial development (case study: Tehran). Environmental Science and Technology, 22(5), 113-124. (In Persian)
12. Terrapon-Pfaff, J., Finka, T., Viebahna, B & Jamea, E. l. (2017). Determining significance in social impact assessments (SIA) by applying both technical and participatory approaches: Methodology development and application in a case study of the concentrated solar power plant NOORO I in Morocco. Environmental Impact Assessment Review, 66 (3), 138-150.
13. EARTHTIME INC. (2009). Environmental & Social Impact Assessment. Buchanan Renewables Fuel. 1-303.
14. Karmi, Gholamhossein and Rezaei Moghaddam, Koresh. (2013). Social impact assessment: a new approach in sustainable management of development programs. Socio-Cultural Development Studies Quarterly, 4(2), 169-194. (In Persian)
15. Dendena, B., & Corsi, S. (2015). The Environmental and Social Impact Assessment: a further step towards an integrated assessment process. Journal of cleaner production, 108 (1), 965-977.
16. Basu, P. & Guariglia, A. (2004). Inequality and industrialization. Paper presented at the Midwest Macroeconomics Conference, Ames, USA.
17. Minh Pham, T. Kondor, I., Hanel, R, & Thurner, S. (2020). The effect of social balance on social fragmentation. Journal of The Royal Society Interface, 17 (172), 1-10.
18. Rashidi, Ali. (2000). industrial development of Iran; Past experience and future horizon. Political-Economic Information, 5 (14), 195-186. (In Persian)
19. Pourahmad, Ahmed and Fallahian, Nahid. (2005). Investigating the process of formation of industrial axes around the city of Tehran with an emphasis on the Karaj-Qazvin axis. Geographical Research, 3, 173-192. (In Persian)
20. Riyazi, Abolhassan. (2010). The influence of modernity on the spatial organization of the city of Tehran at the end of the Qajar period. Cultural Research, 3 (3), 129-148. (In Persian)
21. Mehdizadeh, Javad. (2002). City and history: a comment on the historical process of physical and spatial development of the city of Tehran (the second part, modernization and emergence of the mother city of Tehran). Urbanization Essays, 3, 16-26. (In Persian)