توانمند سازی سکونتگاه‌های غیررسمی با تاکید بر ظرفیت کالبدی - اجتماعی نمونه موردی ناحیه کشتارگاه شهرستان ارومیه
الموضوعات :
سینا شرافتی میاندوآب
1
,
علیرضا استعلاجی
2
,
محمد همتی
3
1 - دانشجوی دکترا رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری،گروه جغرافیا،دانشکده علوم انسانی، واحدیادگار امام خمینی(ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران
2 - استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ، گروه جغرافیا،دانشکده علوم انسانی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران
3 - استادیار جغرافیا هیدرولوژی و آبخیزداری،گروه جغرافیا، ،دانشکده علوم انسانی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران
الکلمات المفتاحية: سکونتگاه‌های غیررسمی, توانمند سازی, کالبدی, اجتماعی, کشتارگاه.,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: با توجه به رشد افسار گسیخته شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه، فقر و محرومیت از مسائل محوری و اساسی به شمار می رود که شهرها با آن دست به گریبان هستند. رشد پدیده فقر شهری و عمیق تر شدن شکاف طبقاتی در شهرهای بزرگ باعث شده است که گروه های کم درآمد در قالب اجتماعات محلی در فضاهای جغرافیایی خاص شکل گیرند که از روند کلی توسعه برکنار مانده و به اصطلاح به حاشیه رانده شده، هستند. در واقع، شهرهاي بسیاري از کشورهاي کمتر توسعه یافته با مشکل عمیق انطباق نیافتگی الگوهاي رفتاري و فن آوري وارد شده از کشورهاي بیشتر توسعه یافته روبرو می باشند، از بازتاب هاي این انطباق نیافتگی، اغتشاش در ساختار فضایی و بروز پدیده اسکان غیررسمی در این شهرها بوده است که به ویژه با توجه به ویژگیهاي ساختار فضایی و مکانیزم هاي هدایت و کنترل شهري در آنها در سال هاي اخیر با رشد و گسترش قابل ملاحظه اي مواجه بوده اند، لذا توجه جدی به بهبود وضعیت این سکونتگاه ها به دلیل پیامدهای منفی آن در ابعاد مختلف ضرورت دارد.
روش بررسی: در این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش ANP و کدنویسی در نرم افزار متلب استفاده می شود. استفاده از روش ANP این اطمینان را میدهد که بهدلیل وجود آنالیز ریاضی قابل قبول در این شیوه انتخاب گزینه‌ها‌ی برتر به شیوهای منطقی و استدلالی اصولی صورت پذیرد و صرفاً نتیجه تصور و برداشت فردی بدون پشتوانه نباشد.
یافته ها: یافته ها بر اساس گونه های مختلف ظرفیت کالبدی - اجتماعی شامل؛ ظرفیت کالبدی - اجتماعی درون گروهی، ظرفیت کالبدی - اجتماعی بین گروهی و ظرفیت کالبدی - اجتماعی ارتباطی مورد تجریه و تحلیل و نتیجه گیری قرار می گیرد.
بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که میزان ظرفیت کالبدی - اجتماعی درون گروهی(که بیانگر همبستگی میان افراد همانند در موقعیتهای مشابه است مانند افراد خانوار، دوستان و همسایگان) از میزان مناسبی برخوردار است. ظرفیت کالبدی - اجتماعی درون گروهی تمایل به ممانعت از دخول دیگران (غیرخودیها) دارد و مایل است که همگنی را حفظ کند. بنابراین این سرمایه به روابط مبتنی بر اعتماد و همکاری میان اعضای یک گروه اشاره دارد که دیگران برای اعضای آن غریبه محسوب میشوند. این نوع ظرفیت کالبدی - اجتماعی به دلیل اینکه در خدمت منافع گروه خاصی است، موجب ایجاد تبعیض و نابرابری اجتماعی شده و مانع رشد و توسعه شود.
1. Sargolzaee Javan, T., & Hadyani, Z. (2017). Investigating the Feasibility of Empowering the Informal Settlements Quarters by Increasing the Social Capital (Case Study: Shir-Abad Quarter of Zahedan). Social Welfare Quarterly, 16(63), 185-214.
2. Asghari Zamani, A., & Zadvali Khajeh, S. (2022). Model of empowerment of informal settlements based on the approach of participation and facilitation, Case study: Tabriz metropolis. Geographical Planning of Space, 12(1), 135-150.
3. Arefi, M. (2018). Informal Settlements and Urban Management in Iran. In Learning from Informal Settlements in Iran (pp. 23-37). Palgrave Macmillan, Cham.
4. Gonzalez Sanchez, X. (2022). Community Participation and Empowerment in Informal Settlement Upgrading: A Case Study in Monterrey, Mexico.
5. Arefi, M., & Mohsenian-Rad, N. (2019). Endurance, Compliance, Victory: Learning from Informal Settlements in Five Iranian Cities. In The Palgrave Handbook of Bottom-Up Urbanism (pp. 219-237). Palgrave Macmillan, Cham.
6. Arefi, M. (2018). Revisiting the “Informal Settlement” Phenomenon. In Learning from Informal Settlements in Iran (pp. 9-21). Palgrave Macmillan, Cham.
7. Girod, C., Ellis, A., Andes, K. L., Freeman, M. C., & Caruso, B. A. (2017). Physical, social, and political inequities constraining girls’ menstrual management at schools in informal settlements of Nairobi, Kenya. Journal of Urban Health, 94(6), 835-846.
8. Arefi, M. (2018). Gleaning Some Lessons and Reflections. In Learning from Informal Settlements in Iran (pp. 151-182). Palgrave Macmillan, Cham.
9. Lupala, J. M. (2021). The capacity of urban local authorities in regularizing informal settlements in Tanzania. Journal of Urban and Landscape Planning, (6), 61-73.
10. Fathejalali, A., & Rafieian, M. (2017). 15 Tracking citizen participation in informal settlements’ upgrading programmes–case study of Bandar-Abbas city’s informal settlements upgrading project in Iran. Citizens' Participation in Urban Planning and Development in Iran.
11. Habibi, K., Arefi, M., Doostvandi, M., & Ashouri, K. (2022). Reproduction of urban informality in Iran: Its key factors, tools and challenges. Journal of Urban Management.
12. Charlton, S., & Klug, N. (2017). Pressures on practice: How'RDP housing'and other factors have shaped informal settlement upgrading in eſhekwini municipality. Upgrading Informal Settlements in South Africa: Pursuing a partnership-based approach, 56.
13. Jones, P. (2017). Formalizing the informal: Understanding the position of informal settlements and slums in sustainable urbanization policies and strategies in Bandung, Indonesia. Sustainability, 9(8), 1436.
14. Georgiadou, M. C., & Loggia, C. L. A. U. D. I. A. (2017). Project Management and Skills Enhancement in Informal Settlements Upgrading in Durban, South Africa. AMPS Proceedings Series, 10, 596-603.
15. Georgiadou, M. C., & Loggia, C. (2021). Beyond self-help: learning from communities in informal settlements in Durban, South Africa. African Cities and Collaborative Futures: Urban Platforms and Metropolitan Logistics, 73-95.
16. Berhanu, G., Woldemikael, S. M., & Beyene, E. G. (2022). The interrelationships of sustainable livelihood capital assets deprivations and asset based social policy interventions: The case of Addis Ababa informal settlement areas, Ethiopia. Research in Globalization, 4, 100081.
17. Membele, G. M., Naidu, M., & Mutanga, O. (2022). Using local and indigenous knowledge in selecting indicators for mapping flood vulnerability in informal settlement contexts. International Journal of Disaster Risk Reduction, 71, 102836.
18. Smith, H., Coupé, F., Garcia-Ferrari, S., Rivera, H., & Castro Mera, W. E. (2020). Toward negotiated mitigation of landslide risks in informal settlements: reflections from a pilot experience in Medellín, Colombia. Ecology and Society, 25(1).
19. Ojeda, L., Bacigalupe, G., & Pino, A. (2018). Co-production after an urban forest fire: Post-disaster reconstruction of an informal settlement in Chile. Environment and Urbanization, 30(2), 537-556.
20. Membele, G. M., Naidu, M., & Mutanga, O. (2021). Integrating Indigenous Knowledge and Geographical Information System in mapping flood vulnerability in informal settlements in a South African context: a critical review. South African Geographical Journal, 1-21.
21. López, O. S., Bartolomei, R. S., & Lamba-Nieves, D. (2019). Urban Informality: International Trends and Policies to Address Land Tenure and Informal Settlements.
22. Sibisi, M. (2019). Exploring the benefits of recycling in low income settlements: a design of a socially inclusive recycling collection centre in Bisasar Road informal settlements, Durban (Doctoral dissertation).
