تغییرات پارامترهای کیفی آب زیرزمینی در محدوده شهرستان ملایر با تاکید بر تاثیر کاربری کشاورزی بر کیفیت آب
الموضوعات :
1 - استادیار، عضو هیات علمی گروه بهداشت و محیط زیست، دانشگاه تربیت دبیرشهید رجایی، تهران، ایران. *(مسئول مکاتبات)
الکلمات المفتاحية: نیترات, فلوراید, آب زیر زمینی, ملایر,
ملخص المقالة :
هدف مطالعه کنونی بررسی کیفیت آب زیرزمینی در محدوده شهرستان ملایر، استان همدان، براساس اطلاعات پایش شده در یک دوره زمانی چهار ساله و با توجه به شاخص کیفیت آب با تاکید برتاثیر کاربری کشاورزی برکیفیت آب بوده است. داده های پایش شده در ارتباط با 14 پارامتر کیفیت آب مربوط به 26 چاه در طی سال های 1392-1391 و 19 چاه طی سال های 1390-1389 بدست آمدند. میزان باقی مانده کلر در 50 درصد از ایستگاه ها در حد صفر بود. علاوه براین میزان فلوراید در 14 ایستگاه پایین تر از حد آستانه 5/0 میلی گرم در لیتر قرار داشت وبرای 7/80 درصد از ایستگاه ها میزان نیترات بالاتر از 13 میلی گرم در لیتر بود. علی رغم اینکه تفاوت معنی داری بین غلظت برخی از پارامترها در بین این دودوره زمانی بدست آمده بود اما این تفاوت آن چنان چشمگیر نبود. براساس نتایج شاخص کیفیت آب 9/76 درصد از ایستگاه ها در حدآلودگی ناچیز تا متوسط قرار داشتند. درکل، مقادیر نیترات در 21 چاه (7/80درصد) بالاتر از حد استاندارد آلودگی ناشی از منابع انسان انگیخته(13 میلی گرم در لیتر) و در دو چاه بالاتر از استاندارد سازمان بهداشت جهانی جهت مصارف شرب (40 میلی گرم در لیتر) بود. روند تغییرات ناحیه ای نیترات با استفاده از روش درون یابی از سمت شمال غرب به سمت جنوب شرق افزایش نشان می داد. علی رغم این که با توجه به نتایج شاخص کیفیت آب، کیفیت کلی آب دچار زوال نشده است اما همچنان ریسک بهداشتی مصرف به ویژه در زمینه نیترات برای مردم محلی وجود دارد.
1- United Nations Environment Program (UNEP). 2000. Global Environment Outlook, Earthscan, UK.
2- Jalali, M., 2006. Soil phosphorous buffer coefficient as influenced bytime and rate of P addition. Archives of Agronomy and Soil Science, Vol. 52(3), pp.269–279.
3- Jalali, M., 2009. Phosphorous concentration, solubility and species in the groundwater in a semi-arid basin, southern Malayer, western Iran. Environmental Geology, Vol. 57, pp.1011–1020.
4- Akkaraboyina, M.K., Raju, B.S.N., 2012.Assessment of water quality index of river Goodavari at Rajahmundry. Universal Journal of Environmental Research and Technology, Vol.2,pp.161-167.
5- Brown, R.M., McClelland, N.I., Deininger, R.A., Tozer, R.G., 1970. A water quality index: Do we dare? Water and Sewage Works, Vol.117, pp. 339–343.
6- Stigter, T.Y., Ribeiro, L., Carvalho Dill, A.M.M.,2006.Application of a groundwater quality index as an assessment and communication tool in agroenvironmental policies–Two Portuguese case studies.Journal of Hydrology,Vol.327, pp.578–591.
7- Saeedi, M., Abessi, O., Sharifi, F., Meraji, H., 2010.Development of groundwater quality index. Environmental Monitoring and Assessment, Vol.163, pp.327–335.
8- Jalali, M., 2011. Nitrate pollution of groundwater in the Toyserkan, western Iran. Environmental Earth Sciences, Vol.62 (5), pp.907-913.
9- Jalali, M., 2007. Assessment of the chemical components ofFamenin groundwater, western Iran, Environmental Geochemistry andHealth, Vol.29, pp.357–374.
10- Jalali, M., Kolahchi, Z., 2008.Groundwater quality in an irrigated, agricultural area of northern Malayer, western Iran. Nutrient Cycling in Agroecosystems, Vol. 80, pp.95–105.
11- Rafati, L., Mokhtari, M., Fazelinia, F., Momtaz, S.M., Mahvi, A.H., 2013. Evaluation of ground water fluoride concentration in Hamadan Province west of IRAN (2012), Iranian Journal of Health Sciences,Vol.1(3),pp.71-76.
12- Dissanayake, C.B., 1991.The Fluoride Problem in the Groundwater of Sri Lanka-Environmental Management and Health. International journal of Environmental Studies, Vol. 38, pp.137-156.
13- Eckhardt, D.A.V., Stackelberg, P.E., 1995.Relation of groundwater quality to land use on Long Island, New York. Ground Water, Vol.33, 1019–1033.
14- Ekrami, A., Molazadeh, T.,2011.An investigation on the interrelationship between the chlorine residue and the outbreak of diarrhea in local people of Darparchin rural area,Esfarayein City in 2001.First international conference on the health care,Birjand.
15- Deshmukh, A.N., Valadaskar, P.M., Malpe, D.B., 1995. Fluoride inenvironment: a review. Gondwana Geological Magazine,Vol.9,pp.1–20
16- Saxena, V.K., Ahmed, S., 2003. Inferring the chemical parameters for the dissolution of fluoride ingroundwater.Environmental Geology, Vol. 43, pp.731–736.
17- Jalali, M., 2011. Hydrogeochemistry of Groundwater and its suitability for drinking and agricultural use in Nahavand, Western Iran. Natural Resources Research, Vol.20 (1), pp.65-73.
18- Jacks, G., Sefe, F., Carling, M., Hammar, M., Letsamao, P., 1999.Tentative nitrogen budget for pit latrines-eastern Botswana.Environmental Geology, Vol.38, pp.199–203.
19- Fewtrell, L., 2004. Drinking-water nitrate, methemoglobinemia, and global burden of disease: A discussion.Environmental Health Perspectives, Vol.112 (14), pp.1371-1374.
20- Yang, C.Y., Cheng, M.F., Tsai, S.S., Hsieh, Y.L., 1998.Calcium, magnesium, and nitrate in drinking water and gastric cancer mortality. Japanese Journl of Cancer Research, Vol. 89, pp. 124–130.
21- Dianati, R., Rasouli, Z., 2013.Reviewing the Chemical Quality (Nitrate, Fluoride, Hardness, Electrical Conductivity) and Bacteriological Assessment of Drinking Water in Svadkooh, Iran, during 2010-2011. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, Vol.23 (104), pp.51-55.In Persian.
22- Zazouli, M.A., Barafrashteh Pour, M., BarafrashtehPour, Z., Ghalandar, V.,2014.Temporal and Spatial Variation of Nitrate and Nitrite Concentration in Drinking Water Resource in Kohgiluyeh County Using Geographic Information System. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, Vol.24 (109), pp.258-263.In Persian.
23- Zazouli, M.A., BarafrashtehPour, M., Sedaghat, F., Mahdavi, Y., 2013. Assessment of scale formation and corrosion of drinking water supplies in Yasuj (Iran) in 2012.Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, Vol.23, pp.29-35.In Persian.
24- Kaushal, S.S., Likens, G.E., Utz, R.M., Pace, M.L., Grese, M., Yepsen, M., 2013. Increased river alkalinization in the Eastern U.S. Environonmental Science and Technology, Vol.47 (18), pp.10302–10311.
25- Nourbakhsh, Z., Moharamnejad, N., Mehrdadi, N., Hassani, A.H., Yousefi, H., 2015. Proposing an Index to Evaluate the Groundwater Quality Using “Multi-Criteria Decision Making” Approach and Analyzing the Spatial Distribution of it in Tajan Plain, Northern Iran.Iranian Journal of Health Sciences,Vol.3(3),pp.37-47.
