بررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران (مطالعه موردی پارک ملی سراوان - استان گیلان)
الموضوعات :
اکرم الملوک لاهیجانیان
1
(دانشیار دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات تهران *(مسول مکاتبات).)
زهرا ساسان فر
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران .)
الکلمات المفتاحية: اکوتوریسم, مدیریت, پارک جنگلی, توسعه پایدار,
ملخص المقالة :
هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی کشور ودارای جذابیت زیادی برای گردشگران اکوتوریستی است. اکوتوریسم و گردشگری با توجه به روند رو به رشد جمعیت و کاهش منابع نفتی و اتکای کشور به اقتصاد تک محوری وابسته به نفت، نیازمند رشد و توسعه درکشور است. با توجه به وسعت کشور ، تنوع آب و هوایی ، و نوع اکوسیستم های جنگلی زمینه های مناسب برای ایجاد انواع پارک ها و فضای سبز فراهم نموده و بستر مناسبی برای سودآوری در بخش اکوتوریسم فراهم می گردد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی مبتنی بر روش های میدانی و کتابخانه ای است ابتدا به منظور شناسایی منطقه، نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود منطقه مورد بررسی قرار گرفت.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. سپس به منظور تعیین الویت ها و تدوین استراتژی های مدیریت اکوتوریسم از ماتریس QSPM استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان آگاهی استفاده کنندگان از ارزش اکولوژیکی پارک و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گردشگران و منطقه در نوع و نحوه استفاده از پارک جنگلی سراوان رابطه معناداری وجود دارد . شاخص های کیفی گردشگاه ها از جمله تنوع زیستی و اکو توریسم در جذب توریست تأثیر گذار است و تعیین نوع استراتژی دربهینه سازی مدیریت سبز درمنطقه اثر گذار است.
- پایلی یزدی، محمدحسین و سقایی، مهدی، 1389، گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، انتشارات سمت .
- درام، اندی و مور، آلن، 1388، مقدمه ای بر برنامه ریزی و مدیریت اکوتوریسم، ترجمه محسن رنجبر، انتشارات آییژ.
- اداره کل منابع طبیعی استان گیلان ، 1389 ، طرح جامع مدیریت پارک جنگلی سراوان.
- آمارنامه استان گیلان، 1385، انتشارات معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی، دفتر آمار و اطلاعات.
- شیعه بیگی، شادی، 1389، باز زنده سازی پارک 8 شهریور شهر سمنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران .
- کلانتری، فرزاد، 1387، مطالعات زیست محیطی طرح اکوموزه پارک ملی خجیر.
- نعمت گرگانی، خاطره، 1389، تدوین استراتژی مدیریت اکوتوریسم در منطقه گردشگری رامسر به روش ANP ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی علوم و تحقیقات تهران.
- مجنونیان، هنریک، 1377، راهنمای آماده سازی پارک ملی و مناطق حفاظت شده برای توریسم، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.
- ساسان فر، زهرا و آقاپور خامنه، پویانه، 1388، مدیریت و برنامه ریزی منطقه الموت قزوین، سمینار کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی علوم و تحقیقات تهران
- کلانتری، فرزاد، 1387، مطالعات زیست محیطی طرح اکوموزه پارک ملی خجیر.
- زاهدی، شمس السادات، 1385، مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار، با تاکید بر محیط زیست، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی
