الگوی شهرهای حساس به آب رویکردی نوین به سوی توسعه شهری پایدار
الموضوعات :محمود جمعه پور 1 , خلیل کلانتری 2 , گلشن همتی 3
1 - استاد، گروه برنامه ریزی اجتماعی شهری و منطقه‌ای، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
2 - استاد، گروه اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3 - کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، گروه برنامه‌ریزی اجتماعی شهری و منطقه‌ای، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.*(مسوول مکاتبات)
الکلمات المفتاحية: پایداری شهری, طراحی و برنامه ریزی شهری حساس , شهرهای حساس به آب,
ملخص المقالة :
با پی بردن به اثرات گرم شدن زمین و تغییرات آب و هوایی، جوامع شهری به دنبال رسیدن به انعطاف‌پذیری در تغییرات آتی مرتبط با منابع آب شهری، تنوع زیستی، رشد جمعیت و تغییرات آب‌وهوا می‌باشند، اما باوجود توسعه زیرساخت‌های موجود و پیدایش فناوری‌های جدید در خدمت اهداف پایداری آب شهری، طی 20 سال گذشته این تغییرات بیش‌ازحد کند باقی‌مانده است .اکنون به‌خوبی پذیرفته‌شده که رویکرد مدیریت سنتی آب شهری برای پرداختن به مسایل پایداری فعلی و آینده مناسب نیست و تغییراتی اساسی در ساختار فنی و مدیریتی سامانه‌های آب شهری و به‌کارگیری نگرش‌های نوین در برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای توسعه پایدار آب شهری را تبیین می‌نماید، در همین راستا مفهوم نسبتاً جدیدی درزمینه ی مدیریت آب شهری که دو دهه از پیدایش آن گذشته تحت عنوان شهرهای حساس به آب مطرح‌شده است این مفهوم به ارایه یک‌راه حل اکولوژیکی برای دست یابی به پایداری در توسعه شهری پرداخته و شهرها را نیازمند تغییرات اساسی در بخش‌های مدیریتی، اجتماعی و فنی نسبت به روش‌های متداول می داند. در این راستا تحقیق حاضر به مطالعه شهرهای حساس به آب پرداخته و در قالب بررسی ضوابط، اهداف و معیارهای طراحی شهری حساس به آب ، برنامه ریزی شهری حساس به آب و در نهایت شهر حساس به آب ارایه داده شده است و در آخر برای نمایش بهتر این الگو به تجربه استفاده از این الگو در شهر ملبورن و مونی ولی پرداخته شده است.
1) صداقتی، عباس و طیب قاسمی، سپیده، «آب و معماری در توسعه پایدار»- همایش ملی معماری، عمران و توسعه نوین شهری، 1393، تهران ، ایران.
2) Chouguill, charlesl, 1993. sustainable cities: urban policies for the future habitat international, vol. 17, no.3, pp.1-12.
3) جمعه پور،محمود، احمدی، شکوفه،«برنامه‌ریزی برای پایداری ایجاد جامعه زیست پذیر،متعادل و اکولوژیک»، ترجمه ، تهران: نشر علوم اجتماعی، 1393.
4) بریمانی، فرامرز، اصغری، صادق، « تعیین شدت ناپایداری زیست‌محیطی سکونتگاه‌های روستایی سیستان با استفاده از مدل ارزیابی چند معیاره»، مجله جغرافیا و توسعه، 1389، شماره 19، 127-144.
5) مطوف، شریف، « نقش فرهنگ ، مشارکت و محیط‌زیست در توسعه پایدار منطقه‌ای» ، فصلنامه پژوهش، 1379، شماره 2
6) مکنون، رضا. «توسعه پایدار منابع آب»، مجله آب وتوسعه، سال چهارم، تابستان 1375 ، شماره 2.
7) نوری اسفندیاری, انوش و شهاب عراقی نژاد، «مدیریت یکپارچه منابع آب : رویکردی به سوی توسعه پایدار»، چهارمین همایش تبادل تجربه های پژوهشی، فنی و مهندسی، 1385، کرمانشاه، شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، شرکت مدیریت منابع آب ایران
8) Wong, T. H. F. & Eadie, M. L. 2000 Water Sensitive Urban Design—A Paradigm Shift in Urban Design, Proceedings of the 10th World Water conference, Melbourne, 12–16 March 2000.
9) Carmon.n, shamir.u , 2009 ,water sensitive planning: integrating water consideratiom into urban and regional planning, water and environment journal.
10) Brown, R. R., & Farrelly, M. A. 2009. Challenges ahead: social and institutional factors influencing sustainable urban stormwater management in Australia. Water Science & Technology, 59(4), 653–660.
11) Wong, T and Brown, R, 2008, Transitioning to Water Sensitive Cities: Ensuring Resilience through a new Hydro-Social Contract, 11th International Conference on Urban Drainage, Edinburgh, Scotland, UK.
12) Water Management Partnerships: Report on Performance 2009, COAG Reform Council, Sydney.
13) Dobbie.M.F ,B.R.R, Farrelly.M.A , 2016 ,Risk governance in water sensitive city : practitioner perspectives on ownership,management and trust, Elsevier journal, Environment science and policy 55,218-227.
14) Brown, R. R. 2008. Local institutional development and organizational change for advancing sustainable urban water futures. Environmental Management, 41, 221–233.
15) CSIRO. 2006. Urban stormwater best practice environmental management guidelines, Victoria, CSIRO Publishing.
16) Wong, T. and. Brown R (2009). "The Water Sensitive City: Principles for Practice." Water Science & Technology 60(3): 673-682.
17) Floyd.J,Iaquinto.B.L,Ison.R,Collins.k, 2014, Managing complexity in Australian urban water governance transitioning Sydney to water sensitive city,Elsevier journal,futures 61,1-12.
18) Ferguson , B .C and others,2012,Melbourne’ Transition to a Water Sensitive City: Recommendations for Strategic Action. Monash Water for Liveability, Monash University, Melbourne, Australia,.
19) Liu .A. Guan,Y. Egodawatta.P. Goonetilleke.A, 2016 , Selecting rainfall events for effective water sensitive urban design : A case study in Gold Cost City,Australia ,Elsevier journal , Ecological Engineering 92, 67-72.
_||_
1) صداقتی، عباس و طیب قاسمی، سپیده، «آب و معماری در توسعه پایدار»- همایش ملی معماری، عمران و توسعه نوین شهری، 1393، تهران ، ایران.
2) Chouguill, charlesl, 1993. sustainable cities: urban policies for the future habitat international, vol. 17, no.3, pp.1-12.
3) جمعه پور،محمود، احمدی، شکوفه،«برنامه‌ریزی برای پایداری ایجاد جامعه زیست پذیر،متعادل و اکولوژیک»، ترجمه ، تهران: نشر علوم اجتماعی، 1393.
4) بریمانی، فرامرز، اصغری، صادق، « تعیین شدت ناپایداری زیست‌محیطی سکونتگاه‌های روستایی سیستان با استفاده از مدل ارزیابی چند معیاره»، مجله جغرافیا و توسعه، 1389، شماره 19، 127-144.
5) مطوف، شریف، « نقش فرهنگ ، مشارکت و محیط‌زیست در توسعه پایدار منطقه‌ای» ، فصلنامه پژوهش، 1379، شماره 2
6) مکنون، رضا. «توسعه پایدار منابع آب»، مجله آب وتوسعه، سال چهارم، تابستان 1375 ، شماره 2.
7) نوری اسفندیاری, انوش و شهاب عراقی نژاد، «مدیریت یکپارچه منابع آب : رویکردی به سوی توسعه پایدار»، چهارمین همایش تبادل تجربه های پژوهشی، فنی و مهندسی، 1385، کرمانشاه، شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، شرکت مدیریت منابع آب ایران
8) Wong, T. H. F. & Eadie, M. L. 2000 Water Sensitive Urban Design—A Paradigm Shift in Urban Design, Proceedings of the 10th World Water conference, Melbourne, 12–16 March 2000.
9) Carmon.n, shamir.u , 2009 ,water sensitive planning: integrating water consideratiom into urban and regional planning, water and environment journal.
10) Brown, R. R., & Farrelly, M. A. 2009. Challenges ahead: social and institutional factors influencing sustainable urban stormwater management in Australia. Water Science & Technology, 59(4), 653–660.
11) Wong, T and Brown, R, 2008, Transitioning to Water Sensitive Cities: Ensuring Resilience through a new Hydro-Social Contract, 11th International Conference on Urban Drainage, Edinburgh, Scotland, UK.
12) Water Management Partnerships: Report on Performance 2009, COAG Reform Council, Sydney.
13) Dobbie.M.F ,B.R.R, Farrelly.M.A , 2016 ,Risk governance in water sensitive city : practitioner perspectives on ownership,management and trust, Elsevier journal, Environment science and policy 55,218-227.
14) Brown, R. R. 2008. Local institutional development and organizational change for advancing sustainable urban water futures. Environmental Management, 41, 221–233.
15) CSIRO. 2006. Urban stormwater best practice environmental management guidelines, Victoria, CSIRO Publishing.
16) Wong, T. and. Brown R (2009). "The Water Sensitive City: Principles for Practice." Water Science & Technology 60(3): 673-682.
17) Floyd.J,Iaquinto.B.L,Ison.R,Collins.k, 2014, Managing complexity in Australian urban water governance transitioning Sydney to water sensitive city,Elsevier journal,futures 61,1-12.
18) Ferguson , B .C and others,2012,Melbourne’ Transition to a Water Sensitive City: Recommendations for Strategic Action. Monash Water for Liveability, Monash University, Melbourne, Australia,.
19) Liu .A. Guan,Y. Egodawatta.P. Goonetilleke.A, 2016 , Selecting rainfall events for effective water sensitive urban design : A case study in Gold Cost City,Australia ,Elsevier journal , Ecological Engineering 92, 67-72.
