همگرایی‌ها و واگرایی‌های خوانش کربن و فردید از هایدگر

الموضوعات :

جلال سبحانی فرد ¹ (دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش اندیشه‌های سیاسی دانشگاه آزاد واحد تبریز)
عزیز جوانپور هروی ² (دانشیار، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)
رضا نصیری حامد ³ (استادیار مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران، دانشگاه تبریز)

تاريخ الإرسال : 27 الأربعاء , رمضان, 1441 تاريخ التأكيد : 10 الثلاثاء , شوال, 1441 تاريخ الإصدار : 13 الجمعة , ذو الحجة, 1442

الکلمات المفتاحية: وجود, پدیدارشناسی, متافیزیک, اندیشه, هرمنوتیک,

ملخص المقالة :

مارتین هایدگر، فیلسوف تأثیرگذار سده بیستم در ایران از اقبال قابل توجهی برخوردار بوده است. از نخستین اندیشمندانی که در ایران به اندیشه هایدگر توجه نمود، سیداحمد فردید بوده است. همزمان هانری کربن یکی از متفکران مهم معاصر که شارح و مترجم آثاری از هایدگر هم بوده است، با الهام از بینش‌های هایدگر به بازخوانی میراث فلسفی و حکمی ایران باستان اقدام کرد. همسویی و همگامی و نیز تفاوت‌های بین این دو در مورد تأثیرپذیری از اندیشه هایدگر، موضوع نوشتار حاضر است. توجه به نوع رویکرد این دو به میراث هایدگر و تلاش برای کاربست آن در مسائل اندیشه ایران نشان‌دهنده آن است که هم فردید و هم کربن از منظر متفکرانی صاحبنظر به بحث و گفت‌وگو با هایدگر وارد شده‌اند و با آنکه سودای شرح هایدگر و استفاده از مبانی نظریه او را داشته‌اند، اما موضع فکری خود را بسط و گسترش داده‌اند.

المصادر:

 

کتابنامه

آشوری، داریوش. 1383ش، اسطوره فلسفه در میان ما: بازدیدی از احمد فردید و نظریه غربزدگی، برگرفته از: www.nilgoon.org

آشوری، داریوش. 2537، گشتها، تهران: انتشارات آگاه.

پدرام، مسعود. 1383ش، روشنفکران دینی و مدرنیته در ایران پس از انقلاب، چاپ دوم، تهران: گام نو.

خسروپناه، عبدالحسین. 1389ش، جریان‌شناسی فکری ایران معاصر، قم: مؤسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی.

داوری اردکانی، رضا. 1373ش، فلسفه در بحران، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر.

ریخته­گران، محمدرضا. 1382ش، مقالاتی درباره پدیدارشناسی، هنر، مدرنیته، تهران: نشر ساقی.

شایگان، داریوش. 1371ش، آسیا در برابر غرب، چاپ دوم، تهران: انتشارات باغ آینه.

شایگان، داریوش. 1391ش، افسون‌زدگی جدید: هویت چهل تکه و تفکر سیّار، ترجمه فاطمه ولیانی، چاپ هفتم، تهران: نشر فرزان روز.

عبدالکریمی، بیژن. 1394ش، هایدگر در ایران؛ نگاهی به زندگی، آثار و اندیشه­های سیداحمد فردید، چاپ دوم، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با همکاری مؤسسه انتشارات امیرکبیر.

عبدالکریمی، بیژن. 1397ش، هایدگر در افق تاریخی ما(به ضمیمه ترجمه مقاله «ذات آزادی» اثر مارتین هایدگر)، چاپ دوم، تهران: نقد فرهنگ.

عنایت، حمید. 1362ش، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاء‌الدین خرمشاهی، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.

فردید، سیداحمد. 1393ش، دیدار فرّهی و فتوحات آخرالزمان، به کوشش محمد مددپور، چاپ سوم، تهران: مؤسسه فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظر.

فردید، سیداحمد. 1395ش، مصاحبه علیرضا میبدی با سیداحمد فردید، به نقل از روزنامه رستاخیز، 20 مهر و 11 آبان 1355، قابل بازیابی از:

 http://fardidtexts.blogfa.com/post/14

کربن، هانری. 1394ش، چشم‌اندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی، جلد سوم، خاصّان عشق، تشیع و تصوف، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا.

کربن، هانری. 1394ش، زمان ادواری در مزدیسنا و عرفان اسماعیلیه، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا.

کربن، هانری. 1398ش، چشم‌اندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی، جلد چهارم، بخش اول، مکتب اصفهان، مکتب شیخیه، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا.

مددپور، محمد. 1390ش، فردید، در اندیشه سیاسی متفکران مسلمان، جلد پانزدهم، به کوشش علی اکبر علیخانی و همکاران، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

معارف، سیدعباس. 1390ش، نگاهی دوباره به مبادی حکمت انسی، آبادان: پرسش.

نراقی، احسان. 1384ش، علوم اجتماعی و سیر تکوینی آن، چاپ دوم، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. چاپ دوم؛

نصر، سیدحسین. 1394ش، حکمت و سیاست: گفت‌وگو با سیدحسین نصر، به کوشش حسین دهباشی، چاپ دوم، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.

هاشمی، محمدمنصور. 1397ش، هویت‌اندیشان و میراث فکری احمد فردید، چاپ پنجم، تهران: کویر.

هایدگر، مارتین. 1396ش، هستی و زمان، ترجمه سیاوش جمادی، چاپ هفتم، تهران: ققنوس.

کتب انگلیسی

Corbin, Henry(1962) History of Islamic philosophy, trens. By liadin sherrard and Philip sherrard, London, the institute of ismaili studies;

Corbin, Henry(1986) Temple and Contemplation, London, Islamic publications limited;

Mirsepassi, Ali(2017)Transnationalism in Iranian political thought: the life and times of Ahmad Fardid, new York, Cambridge university press;

 

مقالات

ممتحن، مهدی و ایران لک. 1392ش، «تحلیل تطبیقی دو مکتب واقع گرایی و نمادگرایی در آثار نجیب محفوظ و احمد محمود»، مطالعات ادبیات تطبیقی، سال سوم، شماره 12.

 Ashuri, Dariush. 2004, The Myth of Philosophy among Us: A Visit to Ahmad Fardid and the Theory of Westernization, taken from: www.nilgoon.org

Ashuri, Darius. 2537, Patrols, Tehran: Agah Publications.

Pedram, Massoud. 2004, Religious Intellectuals and Modernity in Iran after the Revolution, Second Edition, Tehran: Game No.

Khosropanah, Abdul Hussein 2010, Intellectual Flow of Contemporary Iran, Qom: Cultural Institute of Modern Islamic Wisdom.

Davari Ardakani, Reza 1994, Philosophy in Crisis, Tehran: Amirkabir Publishing Institute.

Rikhtegaran, Mohammad Reza 2003, Articles on Phenomenology, Art, Modernity, Tehran: Saghi Publishing.

Shaygan, Dariush. 1992, Asia vs. the West, Second Edition, Tehran: Bagh-e Ayneh Publications. Shaygan, Dariush. 2012, New Enchantment: Forty-Piece Identity and Mobile Thinking, translated by Fatemeh Valiani, seventh edition, Tehran: Farzan Rooz Publishing.

Abdul Karimi, Bijan 2015, Heidegger in Iran; Taking a Look at the Life, Works and Thoughts of Seyyed Ahmad Fardid, Second Edition, Tehran: Research Institute of Iranian Wisdom and Philosophy in collaboration with Amirkabir Publishing Institute.

Abdul Karimi, Bijan 2018, Heidegger on Our Historical Horizon (with the translation of the article "The Essence of Freedom" by Martin Heidegger), Second Edition, Tehran: Naghde Farhang.

Enayat, Hamid. 1983, Political Thought in Contemporary Islam, translated by Baha'uddin Khorramshahi, Tehran: Kharazmi Publishing Company.

Fardid, Seyed Ahmad 2014, Farhi's meeting and the conquests of the apocalypse, by Mohammad Madadpour, third edition, Tehran: Nazar Publishing Cultural Research Institute.

Fardid, Seyed Ahmad 2016, Alireza Meybodi interview with Seyed Ahmad Fardid, quoted by Rastakhiz newspaper, October 11, 2017, retrieved from: http://fardidtexts.blogfa.com/post/14 Carbon, Henry. 2015, Spiritual and Philosophical Perspectives of Iranian Islam, Volume 3, Special Love, Shiism and Sufism, translated by Insha'Allah Rahmati, Tehran: Sophia.

Carbone, Henry. 2015, periodical period in Mazdisna and Ismaili mysticism, translated by Insha'Allah Rahmati, Tehran: Sophia.

Carbone, Henry. 2019, Spiritual and Philosophical Perspectives of Iranian Islam, Volume 4, Part 1, Isfahan School, Sheikhieh School, translated by Insha'Allah Rahmati, Tehran: Sophia.

Madadpour, Mohammad 2011, Fardid, In the Political Thought of Muslim Thinkers, Volume 15, by Ali Akbar Alikhani et al., Tehran: Research Institute for Cultural and Social Studies.

Maaref, Seyed Abbas 2011, taking a look at the principles of human wisdom, Abadan: Porsesh. Naraghi, Ehsan. 2005, Social Sciences and its Evolutionary Process, Second Edition, Tehran: Farzan Rooz Publishing and Research. second edition;

Nasr, Seyed Hussein 2015, Wisdom and Politics: Interview with Seyed Hossein Nasr, by Hossein Dehbashi, Second Edition, Tehran: National Archives and Library of the Islamic Republic of Iran. Hashemi, Mohammad Mansour 2018, The Identity of Thinkers and Intellectual Heritage of Ahmad Fardid, Fifth Edition, Tehran: Kavir.

Heidegger, Martin. 2017, Existence and Time, translated by Siavash Jamadi, seventh edition, Tehran: Ghoghnous.

English books

Corbin, Henry(1962) History of Islamic philosophy, trens. By liadin sherrard and Philip sherrard, London, the institute of ismaili studies;

Corbin, Henry(1986) Temple and Contemplation, London, Islamic publications limited;

Mirsepassi, Ali(2017)Transnationalism in Iranian political thought: the life and times of Ahmad Fardid, new York, Cambridge university press;

 

Articles

Momtahen, Mehdi and Iran Lak. 2013, "Comparative Analysis of the Two Schools of Realism and Symbolism in the Works of Najib Mahfouz and Ahmad Mahmoud", Comparative Literature Studies, Third Year, No. 12.