تحلیل گفتمان انتقادی مولانا و سنایی با رویکرد فرکلاف
الموضوعات :باقر یحیی زاده 1 , فروغ کاظمی 2
1 - گروه زبانشناسی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تهران مرکزی،تهران،ایران.
2 - گروه زبانشناسی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تهران مرکزی،تهران ایران
الکلمات المفتاحية: دیالکتیک, مولانا, فرکلاف, تحلیل گفتمان, سنایی,
ملخص المقالة :
تحلیل انتقادی گفتمان ، مفهوم بافت کاربرد زبان را به مثابه کنش اجتماعی زبان تعریف می‌کند. تحلیل‌گران انتقادی گفتمان با وارد کردن مفهوم ایدئولوژی به تحلیل گفتمان سعی می‌کنند نشان دهند که چگونه کارکردهای ایدئولوژیک یک زبان ابزارهایی برای تحلیل گفتمان را در نیل به قدرت مولد ارائه می‌دهند. یکی از این ابزارهایی که کارآیی لازم را در تحلیل های کلان اجتماعی – فرهنگی ایفا می‌کنند، نظام‌های دیالکتیکی هستند. با کمک نظام‌های دیالکتیکی همچون برجسته سازی در تقابل با حاشیه رانی، روایت در مقابل فراروایت می‌توان به تحلیل‌های کلان اجتماعی نهفته در متون ادبی پرداخت. از این رو با انطباق این تحلیل‌ها با تحلیل‌های خرد زبانی در کلام عرفانی حماسی می‌توان به سازوکارهایی رسید که انسان پرسشگر امروزی را به آینده‌ای روشن هدایت کرد. در راستا با چنین تحلیلی می‌توان کلام مولانا و سنایی را از اشعار این دو شاعر با رویکردی در تحلیل گفتمان انتقادی در نگاه فرکلاف مورد بحث قرار داده و سازو کارهایی ارائه داد که تحقق نظام‌های دیالکتیکی در اشعار مولانا و سنایی تابع آنها هستند.
