واکاوی گزارههای نیک و بد در شاهنامه، ادیان ایران باستان و اسلام
الموضوعات :عبدالرضا دانشور وزیری 1 , سیداحمد حسینی کازرونی 2 , سیدمحمود سید صادقی 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، ایران.
2 - استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، ایران.
3 - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، ایران.
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
شاهنامه فردوسی تنها منظومهای حماسی در توصیف جنگها و شرح حال شاهان و پهلوانان نیست؛ بلکه دربردارنده مفاهیم عمیق انسانی و اخلاقی نیز هست و از نظرگاه تعلیمی و حکمی درخور توجه و تحقیق است؛ از اساسیترین مفاهیم اخلاقی در شاهنامه، مفاهیم نیک و بد و کشاکش میان خیر و شر است. در این مقاله کوشش شده است مفاهیم و اندیشههای نیک و بد در شاهنامه فردوسی تعیین، توصیف و بررسی گردد. لذا دریافتهایم که اندیشههای نیک و بد همچون رشتهای نامرئی و ناگسستنی، بخشهای مختلف شاهنامه را به هم پیوند داده است و اساس شاهنامه بر پایه تبیین خیر و شر و نیکی و بدی در عرصههای مختلف و براساس تکامل اندیشگانی انسانی و عبور از دورههای مختلف اسطوره به تاریخ است. روش تحقیق از نوع کتابخانهای و تحلیل محتوایی بوده و روش انتخاب موضوع به شکل خوشهای است.
اسلامی ندوشن، محمدعلی. 1391، زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه، چاپ نهم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
پیرنیا، حسین. 1386، ایران باستان، تهران: انتشارات دبیر.
طوسی، خواجه نصیرالدین. 1346، اخلاق ناصری، تصحیح و تعلیقات ادیب تهرانی، تهران: جاویدان علمی.
رشاد، محمد. 1365، فلسفه از آغاز تاریخ، تهران: انتشارات کتابخانه صدر.
ریاضی، حشمت اله. 1389، برگردان روایتگونه داستانهای شاهنامه، تهران: نشر اوحدی.
سنجری، غلامعلی. 1391، مسأله منطقی شر، قم: مؤسسه بوستان کتاب.
فردوسی، ابوالقاسم. 1386، شاهنامه فردوسی، تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران: دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
قدیانی، عباس. 11391، مذهب و باورهای دینی ایرانیان، تهران: ارون.
کانت، ایمانوئل. 1378، درسهای فلسفه اخلاق، ترجمه منوچهر صالحی، تهران: نقش و نگار.
مقالات
خلیلی جهانتیغ، «ادبیات تعلیمی و تربیتی در شاهنامه فردوسی»، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی،1390، سال سوم، شماره یازدهم، صص 41-58.