بررسی فرآیند تأثیر محیط بر شخصیت متنبی و سعدی

الموضوعات :

جواد خانلری ¹ (عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور(استادیار))
ابراهیم نامداری ² (عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور(استادیار))
منیره سادات طلایی تبار ³ (دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه)

تاريخ الإرسال : 20 الخميس , صفر, 1439 تاريخ التأكيد : 20 الخميس , صفر, 1439 تاريخ الإصدار : 03 الإثنين , صفر, 1439

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

هر فرهنگی ویژگی‌های خاص خود را دارد و این ویژگی‌ها بر شکل‌گیری شخصیت کاربران فرهنگی تأثیر دارد، چنانکه انگلیسی‌ها خونسردند و آمریکایی‌ها متعهد، ژاپنی‌ها پرتلاش و اسکاتلندی‌ها خسیس و فرانسوی‌ها رمانتیک و ایرانی‌ها بدبین هستند. اوضاع و احوال روزگار سعدی و متنبی به گونه‌ای بوده است که آن‌ها به حکمت گرایش پیدا کرده‌اند. این دو شاعر تحت تأثیر فضای زمانه خود بوده‌اند. انتشار فرهنگ یونانی و فارسی در گرایش هر دو به سخنان حکیمانه تأثیر داشته است. اندیشه‌های موعظه‌گرایانه تحت تأثیر زمان و محیط اجتماعی سیاسی، در شعر سعدی و متنبی شکل می‌گیرد. خودستایی متنبی اثرگرفته از عصر و زمانه او است و گرایش بیش از حد سعدی به تواضع و فروتنی، برخاسته از روحیات زمانه‌اش است.

المصادر:

کتابنامه

آلن اٌ. راس. 1392ش، روان‌شناسی شخصیت، ترجمه سیاوش جمالفر، ویرایش2، تهران: نشر روان.

آیسنک، هانس یورگن. 1377ش، واقعیت و خیال در روان‌شناسی، ترجمه محمدنقی براهنی، ینسان کاهان، چاپ دوم، تهران: انتشارات رشد.

اثر آفرینان. 1378ش، زندگینامه نام‌آوران فرهنگی ایران، مجلد سوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران.

ابن الرسول، سید محمدرضا. 1386ش، مولوی و متنبی، فرهنگ، ش 64-63.

البرقوقی، عبدالرحمان.2001م، شرح دیوان المتنبی، المجلد الاول، بیروت: دار الکتب العلمیه.

التونجی، محمد. 1992م، المتنبی مالی الدنیا وشاغل الناس، الطبعة الثانیه، لا مک: عالم الکتب.

حسین، طه. بی تا، مع المتنبی، الطبعة الثالثة عشره، قاهره: دار المعارف.

الدسوقی، عبدالعزیز. 2006م، المتنبی، شاعر العروبة وحکیم الدهر، مصر: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.

دهخدا، علی اکبر. بی تا، لغتنامه، جلد هشتم، زیر نظر دکتر محمد معین و دکتر سید جعفر شهیدی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

روپ، ربرتو مایلی. 1380ش، ساخت، پیدایی و تحول شخصیت، ترجمه محمود منصور، تهران: دانشگاه تهران.

ریچارد آی. لاینون و لئونارددی گود اشتاین. 1388ش، ارزیابی شخصیت، ترجمه دکتر سیامک نقشبندی و علی قربانی و حمیدرضا حسین شاهی برواتی و الهام ارجمند. تهران: نشر روان.

سعید شاملو. 1374ش، مکتب‌ها و نظریه‌ها در روان‌شناسی شخصیت، تهران: رشد.

سعدی شیرازی، مصلح الدین. 1385ش، کلیات، تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: نشر هرمس.

رضایی دُری، غلام‌عباس و محمدحسن حسن زاده نیری. 1383ش، شرح گزیده دیوان متنبی، تهران: دانشگاه تهران.

زرین کوب، عبدالحسین. 1386ش، حدیث خوش سعدی، تهران: نشر سخن.

زهتابی، محمدرضا. بی تا، شخصیت‌های نامی ایران، تهران: انتشارات پدیده.

شرف الدین، خلیل. 1992م، المتنبی أُمّه رجُل، بیروت: الهلال.

صفاء، ذبیح الله. 1356ش، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: انتشارات امیرکبیر.

الطبال، أحمد. 1985م، المتنبی؛ دراسه نصوص من شعره، طرابلس: منشورات المکتبة الحدیثه.

فاضلی، محمد. 1372ش، التعریف بالمتنبی من خلال اشعاره، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

الفاخوری، حنا. 1383ش، تاریخ ادبیات زبان عربی، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: توس.

کبریت، سمیر محمد. 2001م، ابوالطیب المتنبی؛ حیاته، خصائصه العامة، مختارات من شعره، بیروت: دار المعرفه.

منوچهریان، علیرضا. 1388ش، ترجمه و تحلیل دیوان متنبی از شرح برقوقی، جلد اول و دوم، تهران: زوّار.

محیط طباطبایی، محمد. 1357ش، مولوی و سعدی، تهران: کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد.

المتنبی، احمد بن حسین. بی تا، دیوان المتنبی، بیروت: دار صادر.

الیازجی، ناصیف. العرف الطیب فی شرح دیوان أبی الطیب، المجلد الأول والثانی، بیروت: دار صادر.

 

مقالات

لیلا قاسمی حاجی آبادی، مریم پیکانپور. 1389ش، «غزل در اشعار سعدی و متنبی»، مطالعات ادبیات تطبیقی، سال چهارم، شماره 14.

 

 

 

Bibliography

Alen.o.ras (2013), personality psychology, translation by: jamalfar. s, edit:2, Tehran: ravan

Isnak.h (1998), Reality and fantasy in psychology, translation by: baraheny.m, Publishing: roshd, Tehran Second Edition.

Asar afarinan (2009), Biography of Iran's Cultural Heritage - Third Volume: Tehran: Iranian Cultural Heritage Society.

Ebno-alrasool. s (2007), motanabby and sady, Publishing: farhang, number: 63-64

Al-barghogh. a (2001), Description of Al-Mutanabi's Dispute, Al-Mujad al-Awl, Beirut: Dar Al-Kabul Al-Ma'mieh.

Al-tonjy.m (1992), al-motanabby maleo al-donya and shayhl al-nas, Second Edition: alamo al-kotob

Hoseen.t(-), maa al- motanabby, cayro: 13 Edition

Al-dasoghy.m (2006), motanabby Poet of the Arab and Wise of the Time, mesr: arabic school of publishing, first edition

Dehkhoda.a, Dictionnaire, Vol. 8 - Under the supervision of Dr. Mohammad Moein and Dr. Seyed Ja'far Shahidi, Tehran: Tehran University.

Rop.r(2001), Creation, Appearance and Personality Transformation, Translation of Mahmoud Mansour, Tehran, University of Tehran.

Richard I Lynn-Leonarddi, GoodStein (2009). Character evaluation. Translators: Dr. Siamak Nakhshbandi - Ali Ghorbani-Hamid Reza Hossein Shahi Browati, Elham Arjomand. Tehran: Publisher.

Shamloo.s(1995), Schools and theories in personality psychology, tehran: ravan

Sadi shirazi.m (2006, General, Correction of Mohammad Ali Foroughi, Tehran, Hermes Publishing

Rezaei Dari, Gholam Abbas, Hassanzadeh Nayeri, Mohammad Hassan. (2004) Explanation of the Divan Mutabi, Tehran: Tehran University.

Zarrin Kob, Abdul Hussein. (1386). Hadith Khosami Sa'di, Tehran: Sokhan

Zahabati, Mohammad Reza, Names of Iran, Tehran: Publishing Paiddeh

Sharaf al-Din, Khalil. (1992). Al-Mutanabi, Beirut: Al-Hilal

Safaa, Zabih Allah. (1987) History of Literature in Iran, Amir Kabir Publishing House, Tehran.

Al-Talba, Ahmed (1985) Al-Mutanabi, in accordance with my articles, Al-Mektah al-Haditha, Tripoli

Fazeli, Mohammad (1993). El-Definition of motanabbi in his Poem, Ferdowsi University Press, Mashhad.

Alfakoori, hanna. (2004). History of Arabic Language Literature, Translation by Abdolmohammad Ayati, Tehran: Toos.

Kebrit.S.m (2001). Abu al-Tayyip al-Muntanbi… Beirut; Dara al-Ma'rafa.

Leila.Gh and Maryam. P (1389). Ghazal in Poetry of Saadi and Mutabi, Comparative Literature Studies, Fourth Year. No. 14

Manuchehrian.a (2009). Translation and analysis of Divan Textbay from the barghoghi, volumes I and II, Tehran: Zavar.

Tabataba'i.M(1977). Rumi and Saadi, Tehran: Central Library and Documentation Center

Al-Mutanabi.A, Diwan al-Matanabi, Beirut: Dasadar.

Eliyazzhi, Nasif, Al-Arafat al-Tayyib Fei Description of Divan A'b-al-Tay'ib, Al-Maja'd al-'All and al-Thani, Das-darad, Beirut.