کاربرد زمین‌شناسی در تفسیر قرآن کریم

الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی

عبدالحسین کنگازیان ¹ , اکرم السادات میرممتاز ² , سارا بهرامی ³ , اعظم نورگستری ⁴

1 - * عضوهیأت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان(اصفهان).
2 - ** عضو هیأت علمی گروه زبان وادبیات عرب دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان.
3 - *** دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان. [e-mail]
4 -

تاريخ الإرسال : 19 الثلاثاء , شوال, 1436 تاريخ التأكيد : 19 الثلاثاء , شوال, 1436 تاريخ الإصدار : 05 الجمعة , شوال, 1435

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

زمین‌شناسی می‌تواند به عنوان ابزاری در خدمت تفسیر قرآن مجید در نظر گرفته شود و در تفسیر آیات مربوطه – با رعایت اصول علم تفسیر – کمک نماید. در این مقاله آیات دارای واژه "الأرض" با این دیدگاه مورد ارزیابی قرار گرفته است. این مقاله در پی یافتن جواب این سؤالات است: در کدامیک از آیات دارای واژه"الأرض" باید از مفاهیم زمین‌شناسی و علوم وابسته استفاده نمود؟ کدام شاخه از علم زمین‌شناسی در تفسیر آیات مزبور قابل استفاده است؟ نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهدکه از میان 115 آیه که دارای این واژه هستند، 44 آیه با مفاهیم زمین‌شناسی با علوم وابسته ارتباطی ندارند و نباید در تفسیر آن‌ها به این علوم متوسل شد.

المصادر:

کتابنامه

ابن منظور، محمد بن مکرم. 1414ق، لسان العرب، بیروت: دار صادر.

بابایی، احمدعلی. 1382ش، برگزیده تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دارالکتب الإسلامیه.

جوادی آملی، عبدالله. 1363ش، تفسیرموضوعی قرآن کریم، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء.

دامغانی، محمد بن حسین. 1366ش، الوجوه والنظائر فی القرآن، به تصحیح اکبر بهروز، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.

درویش زاده، علی. 1365ش، اصول آتشفشان‌شناسی، تهران: دانشگاه تهران.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، المفردات فی غریب القرآن، دمشق: دار العلم – الدار الشامیه.

رجبی، محمود. 1383ش، روش تفسیر قرآن، قم: مؤسسه پژوهشی حوزه و دانشگاه.

سرابی، فریدون و طاهر ضیایی. 1354ش، سنگ‌شناسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1374ش، تفسیرالمیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.

علایی طالقانی، محمود. 1381ش، ژئومورفولوژی ایران، تهران: نشر قومس.

معماریان، حسین. 1363ش، زمین‌شناسی، تهران: وزارت آموزش و پرورش(دوره تربیت معلم).

مکارم شیرازی، ناصر. 1374ش، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیه.

 

مقالات

آقازینی، سیامک. 1376، «قرآن و اشتقاق قاره‌ها»، فصلنامه بیّنات، دوره 4، شماره 13، صص 80-93.

سیّدمظهری، منیره. 1389، «نقد و بررسی دیدگاه اندیشمندان مغرب‌زمین درباره رابطه علم و دین»، فصلنامه مطالعات قرآنی، دانشگاه آزاد جیرفت، دوره1، شماره 2، صص 105 -83.

شاطری، محمدحسن.1390، «جایگاه تفسیر علمی در تفسیر المنیر»، فصلنامه بیّنات، دوره 18، شماره 70، صص 129-154.