واکاوی جرم توهین به مقدسات در آموزه‌های قرآنی
الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی
محمدقاسم ناظریان
1
,
محسن رهامی
2
,
صادق مرادی
3
1 - گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
2 - گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران
3 - گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
بر اساس قواعد حقوقی و فقهی اسلام قذف، اهانت و افترا به مسلمانان و حتی غیر مسلمانان از سایر ادیان الهی ممنوع است. این ممنوعیت تا اندازه‌ای است که برای برخی حد یا تعزیر مقرر شده است. جرم انگاری توهین به مقدسات در حقوق اسلام، همانا برخورد با عواملی است که نظم و اخلاق عمومی را به مخاطره می‌اندازد و در زمره جرایم علیه حیثیت معنوی اشخاص محسوب می شود؛ زیرا در یک جامعه دینی، به ویژه جامعه مبتنی بر حکومت دینی، با توجه به تعلق خاطر شدید افکار عمومی پیروان ادیان الهی به مقدسات و رهبران دینی، که علاوه بر داشتن شخصیت حقوقی خاص، از شخصیت حقیقی ویژه ای نیز برخوردارند، چگونه ممکن است اهانت به مقدسات را روا شمرد. اولین و مهم ترین مستند در این زمینه قرآن کریم است؛ از این رو نگارندگان در این مقاله با رویکرد مطالعات قرآنی با روش تحقیق تحلیلی- توصیفی به واکاوی حقوقی و فقهی توهین به مقدسات از آیات قرآنی پرداخته اند.
قرآن کریم.
ابوالمکارم، ابن زهره. ۱۴۱7ق، غنیة النزوع إلى علم الأصول والفروع، چاپ اول، قم: مؤسسة الامام الصادق علیه السلام.
انصاری، مسعود و محمد علی طاهری. 1388ش، دانشنامه حقوق خصوصی، تهران: انتشارات جنگل.
آقابابایی، حسین. 1389ش، قلمرو امنیت در حقوق کیفری، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
برهانی، تقی. 1387ش، مفهوم و مبانی مصلحت در قوانین کیفری، چاپ اول، قم: دانشکده اصول دین.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر. 1396ش، ترمینولوژی حقوق،چاپ سی‌ام، تهران: انتشارات گنج دانش.
دهخدا، علی اکبر. 1373ش، لغتنامه دهخدا، تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
رهامی، محسن. 1389ش، جرایم بدون بزه دیده، همکاری با علی حسین نجفی ابرندآبادی و علیمراد حیدری، چاپ دوم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
زراعت، عباس. 1388ش، قواعد فقه مدنی، چاپ اول، تهران: انتشارات جنگل.
شربینی خطیب، محمد. ۱۴05ق، مغنی المحتاج، ج ۴، چاپ اول، بیروت: دار الفکر.
شهید ثانی. ۱۴03ق، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، جلد نهم، چاپ چهارم، قم: دار الهادی للمطبوعات.
العدوی المالکی، علی الصعیدی. ۱۴12ق، حاشیة العدوی، جلد 2، چاپ اول، بیروت: دار الفکر.
عمید زنجانی، عباسعلی. 1390ش، قواعد فقه؛ بخش حقوق عمومی، چاپ سوم، تهران: انتشارات سمت.
قماشی، سعید. 1393ش، کرامت انسانی و نقش آن در جرم انگاری، چاپ اول، تهران: انتشارات میزان.
الکاشانی ابوبکر، علاء الدین. 1982م، بدائع الصنائع، جلد 7، چاپ دوم، بیروت: دار الکتاب العربی.
مقدس اردبیلی، ملا احمد. ۱۴۱۶ق، مجمع الفائدة والبرهان فی شرح ارشاد الأذهان، ج۱۳، چاپ اول، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر. 1387ش، استفتائات، جلد اول، تهران: انتشارات آثار آیت الله مکارم شیرازی.
موسوی بجنوردی، سید حسین. ۱۴۱0ق، القواعد الفقهیة، ج۵، چاپ دوم، قم: انتشارات اسماعیلیان.
میرمحمدصادقی، حسین. 1392ش، جرایم علیه اشخاص، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات میزان.
میل، جان استوارت. 1385ش، درباره آزادی، ترجمه جواد شیخ الاسلامی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین و حمید هاشم بیگی. 1397ش، دانشنامه جرم شناسی، تهران: انتشارات گنج دانش. چاپ پنجم.
هوساک، داگلاس. 1396ش، حقوق کیفری به مثابه آخرین راه حل، مترجم: مهرانگیز روستایی، منتشر شده در اصل حداقلی بودن حقوق جزا، زیر نظر دکتر حسین غلامی، چاپ دوم، تهران: انتشارات میزان.
مقالات
توکلی، فاطمه و حسین آقابابایی و حسن شاه ملک پور. 139۴ش، «مبانی دینی و اصول جرم انگاری توهین به مقدسات و چالش‌های فرارو»، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال ششم، شماره دوم.
چاوشی، سید حسن و سید محمد مهدی احمدی. 1391ش، «بررسی حکم هتک حرمت مقدسات در فقه اسلامی»، مطالعات فقهی و فلسفی، شماره 11.
رهامی، محسن و سیروس پرویزی. 1392ش، «اهانت به مقدسات دینی در حقوق کیفری ایران و انگلستان»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 81.
فلاحی، احمد. 1391ش، «اصل ضرورت در جرم انگاری»، رساله دکتری، رشته حقوق کیفری و جرم شناسی، پردیس فارابی (قم) دانشگاه تهران.
قدسی، سید ابراهیم و امین کوهیان افضل دهکردی. 1388ش، «مقدسات و توهین به آن در حقوق کیفری ایران»، مجله فقه و اصول، شماره 83.
کاشانی حسینیان، اعظم السادات. 1390)ش، «مبانی جرم انگاری اضرار به نفس»، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
محمودی جانکی، فیروز. 1393ش، «جرم انگاری حق مدار؛ با تأکید بر نظریه آلمانی مصالح حقوقی»، پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره نهم.
_||_
The Holy Quran.
Aghababaei, Hussein (2010). The Realm of Security in Criminal Law, Tehran: Institute for Islamic Culture and Thought, First Edition.
Ansari, Massoud and Taheri, Mohammad Ali (2009). Encyclopedia of private rights. Tehran: Jungle Publications.
Borhani, Taqi (2008). The concept and principles of expediency in criminal law. Qom: Faculty of Religions, First Edition.
Tavakoli, Fatemeh and Aghababaei, Hossein and Shah Malekpour, Hassan (139۴). The Religious Principles and Principles of Criminalization of Insulting the Sanctities and Challenges of Criminal Law, Volume 6, Number 2.
Jafari Langroodi, Mohammad Jafar (1396). Terminology of Law, Tehran: Ganj Danesh Publications, 30th Edition.
Chavoshi, Seyyed Hassan and Ahmadi, Seyyed Mohammad Mehdi (2012). Investigation of the Ruling of the Sacred in Islamic Jurisprudence, Jurisprudential and Philosophical Studies, No. 11.
Dehkhoda, Ali Akbar (1373). Dictionary of Dehkhoda, Tehran: Tehran University Press.
Rahami, Mohsen and Parvizi, Sirus (2013). Insulting Religious Sanctities in Iranian and British Criminal Law, Law Journal of Justice, No. 81.
Rahami, Mohsen (2010). Crime without Crimes, Collaborating with Ali Hossein Najafi Abrandabadi and Alimard Heidari, Tehran: Legal Law Foundation, Second Edition.
Agriculture, Abbas (2009). Rules of Civil Jurisprudence, Tehran: Jungle Publications, First Edition.
Amid Zanjani, Abbas Ali (2011). Jurisprudence Rules; Public Law Section, Tehran: Aram Publications. Third edition.
Fallahi, Ahmad (2012). Principles of Necessity in Criminology, Doctoral dissertation, Department of Criminal Law and Criminology, Farabi Campus (Qom), University of Tehran.
Ghodsi, Seyed Ebrahim and Kouhian Afzal Dehkordi, Amin (2009). Sanctification and Insult in Iranian Criminal Law, Journal of Jurisprudence and Principles, No. 83.
Qomashi, Saeed (2014). Human Dignity and Its Role in Criminalization, Tehran: Meyan Publications, First Edition.
Kashani Hosseinian, Azam Sadat (2011). Principles of Criminalization of Self-Harm, Masters Thesis, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran.
Najafi Abrandabadi, Ali Hossein and Hamid Hashem Beigi (1979). Encyclopedia of Criminology, Tehran: Ganj Danesh Publications, Fifth Edition.
Mahmoudi Janaki, Firouz (2014). Copyrights Criminalization; Emphasizing on German Theory of Legal Material, Criminal Law Research, Third Year, No. 9.
Makarem Shirazi, Nasser (2008). Estefatahat, Volume I, Tehran: Publications by Ayatollah Makarem Shirazi .
Mill, John Stewart (2006). On Freedom, translated by Jawad Sheikh al-Islami, Fifth Edition, Scientific and Cultural Publications.
Mir Mohammad Sadeghi, Hussein (2013). Crimes Against Persons, Tehran: Meath Publications, 11th Edition.
Hussack, Douglas (1986). Criminal Law as the Last Solution, Translated by: Mehrangiz Roustai, Published on the Principle of Minimality of Penal Law, by Dr. Hossein Gholami, Tehran: Math Publishing, Second Edition.
Abu al-Makarim, Ibn Zahra (1417). The richness of the propensity for knowledge of the origins and branches, Qom: Imam Al-Sadiq, peace be upon him, the first.
Maliki infection, on the Sa’idi level (1412). A footnote to the enemy, Gilad 2, Beirut: Dar al-Fikr, first page.
Kashani Abu Bakr, Alaa El Din (1982). Bada'i Al-Sanayi ', Glad 7, Beirut: Dar Al-Kitab Al-Arabi, Pagh Dom.
Sherbini Khatib, Muhammad (1405). Moghani al-Mahdaj, J1, Beirut: Dar al-Fakir, AH, first edition.
Martyr Sani (1403). Al-Rouzah al-Bheyah Fei al-Lama'a al-Mashqiyah, Volume 9, Qom: Dar al-Hadi Press, Fourth Edition.
Holy Ardabilly, Mulla Ahmed (1416). T Interest and proof complex to explain the guidance of mind, Volume 9 Qom: The First Islamic Publishing Foundation.
Mousavi Bjnurdy, Sayed Hossein (1410). Jurisprudence rules, Qom: Esmailian Publications, Second Edition.
