پدیدارشناسی تجربیات زیسته دانشجویان تربیت مربی پیش از دبستان از عناصر برنامه درسی رویکرد وارونه مبتنی بر مسئله

الموضوعات :

نسرین اسدنژاد ¹ (دانشجوی دکترای تخصصی برنامه‌ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)
جهانگیر یاری ² (دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تبریز، تبریز، ایران)
یوسف ادیب ³ (استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران)
صادق ملکی آوارسین ⁴ (دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی و تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 10 الخميس , ذو القعدة, 1443 تاريخ التأكيد : 13 الخميس , محرم, 1444 تاريخ الإصدار : 25 الثلاثاء , محرم, 1444

الکلمات المفتاحية: تربیت مربی پیش از دبستان, عناصر برنامه درسی, رویکرد وارونه مبتنی بر مسئله, تجربه زیسته, یادگیری,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر درصدد شناسایی ویژگی های عناصر نه گانه برنامه درسی رویکرد وارونه مبتنی بر مسئله است. رویکرد پژوهش کیفی با روش پدیدارشناسی است. مشارکت‌کنندگان 13 نفر (4 نفر مرد و 9 نفر زن) از دانشجویان تربیت مربی پیش از دبستان بودند که درس آموزش به روش بازی را انتخاب کرده بودند. برای اجرا، ابتدا موافقت مدیر گروه، استاد و دانشجویان حاصل شد. برای اجرای رویکرد وارونه مبتنی بر مسئله، از راهنمای گروه ژنتیک پزشکی دانشگاه گلاسکو استفاده گردید. این رویکرد در ده گام پیاده سازی و اجرا شد. برای گرد آوری داده ها با رعایت قاعده اشباع نظری مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. در تجزیه‌وتحلیل از رویکرد چهار مرحله ای گئورگی (1970) استفاده شد. این چهار مرحله عبارت‌اند از: 1) مرور داده‌ها، 2) تدوین راهنمای کدگذاری، 3) سازمان‌دهی داده‌ها، 4) طبقه‌بندی و کدگذاری داده‌ها. برای تحلیل، کدگذاری متن مصاحبه ها و رسم الگوی اولیه از محیط نرم افزار MAXQDA10 استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان دادند، ویژگی های عناصر نه‌گانه برنامه درسی کلاین با ملاحظه تجربیات دانشجویان به صورت زیر بودند: عنصر اهداف دست کم دو ویژگی، عنصر محتوا سه ویژگی، عنصر روش های تدریس سه ویژگی، دست کم چهار ویژگی برای عنصر فعالیت های یادگیری فراگیران، برای عنصر گروه‌بندی فراگیران شش ویژگی، چهار مضمون برای عنصر فضای آموزشی، ویژگی عنصر زمان آموزش حول دو مضمون، ویژگی عنصر مواد و منابع در سه مضمون و ویژگی عنصر ارزشیابی را می توان در حول پنج مضمون فرعی تقسیم بندی نمود. نتیجه تحقیق حاضر حاکی از آن بود که این رویکرد در بعضی عناصر قدرتمند بوده و ویژگی های آن در عناصری مانند اهداف، محتوا، گروه‌بندی، و مواد و منابع آموزی چالش زا است. در مجموع دانشجو-مربیان از یادگیری و آموزش با رویکرد وارونه مبتنی بر مسئله رضایت داشتند چراکه صلاحیت های علمی و عملی آنان را بهبود بخشیده است. علاوه بر این ازنظر دانشجویان عناصر راهبردهای یاددهی-یادگیری، فعالیت‌های یادگیری، فضای آموزشی و ارزشیابی این رویکرد رضایت‌بخش بودند. ویژگی‌های عنصر زمان رضایت-بخش نبودند، بعضی از ویژگی‌های عناصر اهداف، محتوا، گروه‌بندی، و مواد و منابع آموزی چالش زا بوده و بعضی دیگر رضایت‌بخش بودند. بدین‌ترتیب دانشجو-مربیان از یادگیری و آموزش با رویکرد وارونه مبتنی بر مسئله رضایت داشتند.

المصادر:

ابراهیم­ کافوری، کیمیا. ملکی، حسن و خسروی ­بابادی، علی اکبر. (1394). بررسی نقش عناصر برنامه درسی کلاین در افت تحصیلی درس ریاضی سال اول دوره متوسطه از دیدگاه شرکای برنامه درسی، پژوهش در برنامه­ ریزی درسی، 2(17): 50-62.

دیناروند، علی و گلزاری، زینب. (1398). تاثیر روش تدریس معکوس بر نگرش حرفه­ای و خودکارآمدی معلمان، نشریه علمی فناوری آموزش، 14(2): 445-433.

فیروزبخت، فریبا. (1386). نیازسنجی آموزشی مربیان دوره پیش از دبستان شهرستان بیرجند از دیدگاه خودشان، (کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

کاویانی، حسن. لیاقت­دار، محمدجواد. زمانی، بی­بی­عشرت و عابدینی، یاسمین. (1397). الگوی برنامه­ ریزی درسی درکلاس معکوس: سنتز پژوهی روش­ها، دو فصلنامۀ نظریه و عمل در برنامۀ درسی، 6(11): 271-203.

محمودی، فرهاد. (1391). طراحی الگوی برنامه درسی مبتنی بر مسئله در دوره کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی و اعتبارسنجی و امکان­سنجی آن در آموزش عال،. (دکترای تخصصی). دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

فتحی واجارگاه، کوروش.(۱۳۸۸). اصول و مفاهیم برنامه ­ریزی درس، تهران: انتشارات بال

گروه علمی کاربردی. (1379). برنامه آموزشی دوره کاردانی علمی-کاربردی تربیت مربی مراکز پیش از دبستان. تهران: شورای علی برنامه ریزی.

جمالی­زواره، بتول. نیلی، محمدرضا و شادفر، حوریه. (1388). تبیین عناصر برنامه درسی کارآفرینی در آموزش­های فنی و حرفه ای، مهارت آموزی،3 (12): 1-12.

Aprile, K. T., & Knight, B. A. (2019). The WIL to learn: students’ perspectives on the impact of work-integrated learning placements on their professional readiness, Higher Education Research & Development, 3 (5): 1-14.

Barrows, H. S. A. (2002). taxonomy of problem-based learning methods, Medical Education,20(6): 481-486.

Barrows, H. (2002). Is it truly possible to have such a thing as PBL, Distance education, 23(1): 119-122.

Björck, V., & Johansson, K. (2019). Problem atising the theory–practice terminology: a discourse analysis of students’ statements on Work-integrated Learning, Journal of Further and Higher Education, 43(10): 1363-1375.

Chein, C. W. (2019). From Language Learners to Language Teachers: Construction and Implementation of Pedagogical Competence in Pronunciation Instruction, International Journal for the Scholarship of Teaching and Learning, 13(1): 412-430.

Chirimbana, M. (2014). The Effect of a Problem Based Learning Approach on The Teaching and Learning of Composition and Inverses of Functions in A Foundation Programmed [Dissertation]. Stellenbosch University.

Hemker, L., Prescher, C., & Narciss, S. (2017). Design and Evaluation of a Problem-Based Learning Environment for Teacher Training, Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 11(2): 15-31.

Koh, K., & Chapman, O. (2019). Problem-based learning, assessment literacy, mathematics knowledge, and competencies in teacher education, Papers on Postsecondary Learning and Teaching, 3: 74-80.

Kuvac, M., & Koc, I. (2020). The effect of problem-based learning on the metacognitive awareness of pre-service science teachers, Educational Studies, 45(5): 646-666

Lenkauskaitė, J., Bubnys, R., Masiliauskienė, E., & Malinauskienė, D. (2021). Participation in the Assessment Processes in Problem-Based Learning: Experiences of the Students of Social Sciences in Lithuania, Education Sciences, 11(11): 678

Mehrmohammadi, M. & Mahmoudi, F. (2012). A New Approach to Vocational Education Curriculum Design (with Emphasis on Educational Sciences), Bi-Quarterly Journal of Education and Learning Research, 3(6): 141-177.

Otterborn, A., Schönborn, K., & Hultén, M. (2019). Surveying preschool teachers’ use of digital tablets: general and technology education related findings, International journal of technology and design education, 29(4): 717-737.

Perusso, A., & Baaken, T. (2020). Assessing the authenticity of cases, internships and problem-based learning as managerial learning experiences: Concepts, methods and lessons for practice, The International Journal of Management Education, 18(3): 100425

Ravn, O., & Jensen, A. A. (2016). PBL and the Postmodern Condition-Knowledge Production in University Education, Journal of Problem Based Learning in Higher Education, 4(1): 65-81.

Van der Flier, H., Thijs, G., & Zaaman, H. (2003). Selecting students for a South African Mathematics and science bridging course for undergraduate mathematics: The effectiveness and fairness of school -leaving examinations and uptitude tests, International Journal of Educational development, 24(4): 399-409.

Wang, T.-H. (2010). Web-based dynamic assessment: Taking assessment as teaching and learning strategy for improving students'e-Learning effectiveness, Computers & Education, 54(4): 1157-1166.

Wedel, A., Müller, C. R., Pfetsch, J., & Ittel, A. (2019). Training teachers' diagnostic competence with problem-based learning: A pilot and replication study, Teaching and Teacher Education, 86: 102- 128.

Youngerman, E., & Culver, K. C. (2019). Problem-Based Learning (PBL): Real-World Applications to Foster (Inter) Disciplinary Learning and Integration, New directions for higher education, 188: 23-32.