بحران یمن از رویکرد جامعه بین‌المللی با نگاهی به منشور سازمان ملل

الموضوعات : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

الهام کریمی ¹ , سهراب صلاحی ² , ابومحمد عسگرخانی ³

1 - دانشجوی دکتری، گروه حقوق و علوم سیاسی، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی قشم، ایران.
2 - استادیار، گروه حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران
3 - دانشیار، گروه حقوق، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 22 الخميس , ربيع الأول, 1443 تاريخ التأكيد : 09 الإثنين , جمادى الأولى, 1443 تاريخ الإصدار : 17 الأربعاء , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: یمن, منشور سازمان ملل متحد, تعهدات بین‌المللی, جنگ, حقوق بشر, قوانین بین‌المللی.,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش حاضر بررسی بحران یمن از رویکرد جامعه بین‌المللی با نگاهی به منشور سازمان ملل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که، صرف‌نظر از اینکه اهداف عربستان و دولت‌های هم‌پیمان این کشور در تهاجم به یمن چه بوده و فارغ از اینکه آیا تهاجم به یمن از منظر قاعده منع توسل به زور، در روابط بین‌الملل که سنگ زیرین تشکیل سازمان ملل است، قانونی بوده است یا خیر؛ و فارغ از اینکه، مخاصمه یمن، بین‌المللی تلقی می‌گردد یا نه، طبق معاهداتی که همه طرف‌های درگیر در جنگ یمن از متعاهدین آن هستند، آنها در این مخاصمه بین‌المللی موظفند که در چهارچوب این معاهدات عمل کنند. مبتنی بر این چارچوب و با اتکاء به اسناد گسترده و محکمه‌پسند موجود می‌توان گفت که نیروهای مهاجم به یمن به صورت مکرر مرتکب سه جنایت بین‌المللی «جنگی»، «علیه بشریت» و «نسل‌کشی» شده‌اند که مرتکبین این جرایم باید براساس معاهدات موجود و از سوی مراجع قضایی صالحه مورد تعقیب، محاکمه و مجازات قرار گیرند. همچنین دادگاه‌های یمن و کشورهای متعاهد کنوانسیون چهارگانه ژنو (1949) براساس صلاحیت جهانی، محاکم مناسب‌تر به‌شمار می‌روند.

المصادر:

انوزلا، علی (1397). مغرب و عقب‌نشینی از جنگ یمن. خبرگزاری بین‌المللی تصویری ایران پرس. قابل دسترس در:
https://farsi.iranpress.com
چایساری، کیتی؛ ساک، کریانگ (1382). حقوق کیفری بین‌المللی. ترجمه حسین آقایی جنت‌مکان. تهران: دانشور.
حامد، سهیلا (1385). صلاحیت جهانی. تهران: جهاد دانشگاهی.
حبیبی، همایون (1383). بررسی محکمه صدام از دیدگاه حقوق بین‌الملل. پژوهش حقوق و سیاست، شماره10، ص120-97.
خالقی، علی (1390). جُستارهایی از حقوق جزای بین‌الملل. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ دوم.
خلف رضایی، حسین (1389). مصونیت دولت در مواجهه با قواعد آمره. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
دیوان بین‌المللی دادگستری، 1985م.
زمانی، سید قاسم (1391). حقوق بشر در مخاصمات مسلحانه. موسسه پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
صادقی، حسین؛ احمدیان، حسن (1389). دگرگونی جایگاه منطقه‌ای یمن؛ امکانات و چالش‌ها. راهبرد، شمارۀ 56.
صلاحی، سهراب (1395). حقوق بین‌الملل کیفری. تهران: انتشارات میزان.
فروغی، فضل‌الله (1388). منشاء و ماهیت حقوقی اصل صلاحیت جهانی. مطالعات حقوقی، 1(3)، ص49-21.
فضائلی، مصطفی (1395). مداخلۀ نظامی در یمن از منظر حقوق بین‌الملل. مطالعات حقوق عمومی، 46(1).
کاظمی، احمد (1398). جنایات بین‌المللی، عربستان سعودی در یمن و چگونگی نقش‌آفرینی دیوان بین‌المللی کیفری (با تأکید بر رسالت رسانه‌های برون‌مرزی). پژوهشنامه رسانه بین‌الملل، 4(4).
ممتاز، جمشید؛ رنجبریان، امیرحسین (1387). حقوق بین‌‌الملل بشردوستانه مخاصمات مسلحانه داخلی. تهران: میزان، چاپ سوم.
منتظران، جاوید (1397). جنایات عربستان و پیگرد آن در دیوان بین‌المللی کیفری. شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی.
Adra, N. (2013). Women and Peace Building in Yemen; Challenges and Opportunitie. Available at: www. peacebuilding. no/ var/ ezflow_site/storage/ original/a
Andreopoulos, J.G. (1994). Genocide: Conceptual and Historical Dimensions. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Bassiouni, M.C. (1999). Crimes Against Humanity in International law. Dordrecht, London & Boston: Kluwer law International 2 ed.
Best, G. (1994). The Permanent Revolution: The French Revolution and its Legacy, 1789-1989. University of Chicago Press, Chicago.
Dormann, K., Doswald-Beck, L. & Kolb, R. (2009). Element of war crimes under the Rome statute of the international criminal cour: sources and commentary. Cambridge university Press.
GIULIO COPPI (2018). The Humanitarian Crisis in Yemen: Beyond the Man-Made Disaster. IPI Publications. URL= https://www.ipinst.org/wp-content/uploads/2018/01/IPI-Rpt-Humanitarian-Crisis-in-Yemen.pdf
Goldman, R. & Tittemore, B.D. (2002). Unprivileged Combatants and the Hostilities in Afghanistan: Their Status and Rights Under International Humanitarian and Human Rights Law. The American Society of International Law, ASIL Task Force Papers.
Graham, L. (2020). Prosecuting Starvation Crimes in Yemen's Civil War, 52 Case W. Res. J. Int'l L. 267. Available at: https://scholarlycommons.law.case.edu/jil/vol52/iss1/14. P.278
Hegl, G.W. (1998). Principes de la philosophie du droit. Quadrige.
Isa, B. (2011). Chaos in Yemon: Societal Collapse and the New Authoritarianism. Routledge.
Keeke, O.R. (2009). The Grave breaches Regime and Universal Jurisdiction. Journal of International Criminal Justice. no.7, p. 743-761.
Matheson, M.J. (2006). Council Unbound: The Growth of UN Decision Making on Conflict and Postconflict Issues after the Cold War. Washington, D.C.: U.S. Institute of Peace.
Miliband, D. (2018). On the Crisis in Yemen.
Qureshi, W.A. (2020). The Crisis in Yemen: Armed Conflict and International Law, 45 N.C. J. INT'L L. & COM. REG. 227. Available at: https://scholarship.law.unc.edu/ncilj/vol45/iss1/5
Untangling the Yemen Crisis. American University Washington College of Law, 2020. URL= https://digitalcommons.wcl.american.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2823&context=facsch_lawrev