تحلیل سبک سیّد احمد اردکانی در نگارش روضةحسینیة
زهرا یزدانی طبایی
1
(
دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد ورامین- پیشوا،
)
علیرضا قوجه زاده
2
(
استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، تهران، ایران.
)
اشرف چگینی چگینی
3
(
استادیار، گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، تهران، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: روضۀحسینیه, سید احمد اردکانی, تاریخنگاری, مقتلنگاری, شیعه,
ملخص المقالة :
روش خلق یک اثر، مقوله‌ای مهمّ در نگارش یک اثر است؛ بهخصوص که آن اثر، یک واقعۀ تاریخی را نقل کند. استفاده از اسناد، روایت صادقانه و بی‌طرف، ذکر وقایع به ترتیب، مطابق با تاریخ و جامعیّت از ویژگی‌های مهمّ یک اثر تاریخی است. درکنار، آن شناخت یک اثر و نویسندۀ آن، به فهم متون هم رده و هم‌عصر او کمک شایانی می‌کند. روضةحسینیة سیّد احمد اردکانی، عالم، مورّخ و محدّث شیعی (13 ق) مجموعه‌ای از روایات معتبر شیعه را دربردارد که اردکانی در نگارش آن از آثاری؛ چون مثیرالاحزان ابن نمای‌حلی، الامالی شیخ صدوق، اعلامُ الوَری طبرسی، الملهوف سیّد بن طاووس و... نیز تفاسیری؛ مانند تفسیر ابن عباس، امام حسن عسگری (ع) و... استفاده کرده است. موضوع اصلی این اثر، زندگانی امام حسین(ع) و واقعۀ جانگداز عاشورا و کربلا است. شیوۀ اردکانی در نقل هر موضوع، ضمن حفظ ترتیب تاریخی و جامعیّت وقایع، ارائۀ سند و ذکر نام صاحب‌اثر و گاه تحلیل و تفسیر برخی از آنها است. اردکانی همچنین به ترجمۀ آیات، ابیات، نقل‌قول‌ها، روایات راویان و مقتل‌نگاران پرداخته است. از آنجا که روضةحسینیه به زبان فارسی است و بیشتر اسناد مورد استفاده در این کتاب به زبان عربی نگاشته شده‌اند، می‌توان اردکانی را یکی از نخستین مترجمان بخش‌هایی از کتب مقاتل؛ همچون لهوف سیّد طاووس و... تلقی کرد. این اثر در کنار جایگاه تاریخی، جایگاه اسنادی مهمّی برای مطالعه و تحقیق دربارۀ مقتل‌نویسی محسوب می‌شود.
