کاربرد جملات خبری و انشایی با استفاده از وام واژگان غربی و مضمون‌آفرینی در اشعار میرزاده عشقی

الموضوعات :

علی قائم پناه تاج آبادی ¹ , مریم غلامرضا بیگی ² , مجید حاجی زاده عسکری ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی،کرمان، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی،کرمان، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی،کرمان، ایران.

تاريخ الإرسال : 10 الخميس , ربيع الأول, 1444 تاريخ التأكيد : 29 الأربعاء , ربيع الثاني, 1444 تاريخ الإصدار : 10 الأربعاء , رمضان, 1445

الکلمات المفتاحية: میرزادۀ عشقی, شعر مشروطه, معانی و بیان, جمله‌های خبری و انشایی, واژگان غربی.,

ملخص المقالة :

سیّد محمّد رضامیرزاده عشقي، شاعر، نويسنده و روزنامه‌نگار ايراني در سال 1273 ه..ش در همدان به دنیا آمد. وی از چهره‌های سرشناس و پرشور عصر مشروطه در ايران به شمار می‌رود. عاطفه و موسیقي در شعر وی با هم پیوندی ناگسستنی و صنايع ادبی و علوم معانی در شعرش نقش برجسته‌ای دارند. آنچه در شعر عشقي نمايان است، جنبۀ اجتماعي شعر اوست به‌ گونه‌ای که محتوای اجتماعي - سیاسي اشعارش با زندگي مردم معاصر، پیوند خورده است. نویسنده در این پژوهش درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و روش کتابخانه‌ای، انواع جملات خبری و انشایی با استفاده از وام واژگان غربی را در اشعار عشقی، مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عشقی در جمله‌های خبری و انشایی با استفاده از وام واژگان غربی و با تصویرسازی و مضمون‌آفرینی، با زبان طنز و کنایه به‌نقد مسائل اجتماعی و سیاسی، نابسامانی اوضاع مملکت و دخالت بیگانگان در امور حکومتی پرداخته و به¬خوبی توانسته است، تصاویر شعری را در خدمت آرمان¬های اجتماعی و سیاسی خود به کار گیرد و انتقادهای تند سیاسی را در قالب جمله‌های خبری و انشایی بیان کند.

المصادر:

کتاب¬ها
ارسطو. (1371). ریطوریقا (فن خطابه)، ترجمة پرخیده ملکی، تهران: اقبال.
رجایی، محمدخلیل. (1392). معالم البلاغه، شیراز: دانشگاه شیراز.
رضانژاد (نوشین)، عبدالحسین. (1367). اصول علم بلاغت در زبان فارسی، قم: الزهرا.
زرّین¬کوب، عبدالحسین. (1378). نه شرقی، نه غربی، تهران: امیرکبیر.
شمیسا، سیروس. (1373). معاني، تهران: نشر ميترا.
شمیسا، سیروس. (1379). بیان و معانی، تهران: فردوس.
شیرازی، احمد امین. (1368). آیین بلاغت (شرح فارسی مختصر المعانی)، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
عشقي، ميرزاده. (1395). كليات مصور عشقي، به كوشش علی‌اکبر مشير سليمي، تهران: امیرکبیر.
غلامحسین زاده، غلامحسین. (1380). سیر نقد شعر در ایران از مشروطه تا 1332 ه. ق، تهران: روزنه.
غلامرضایی، محمد. (1387). سبک¬شناسی شعر پارسی از رودکی تا شاملو، تهران: نشر جامی.
فرشیدورد، خسرو. (1388). دستور مختصر امروز بر پایة زبانشناسی جدید، تهران: سخن.
قائد، محمد. (1380). سیمای صادق یک آنارشیست، تهران: طرح نو.
کزازی، میرجلال الدین. (1385). معانی و بیان، تهران: کتاب ماد.
گیدنز، آنتونی. (1371). پیامدهای مدرنیست، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: مرکز.
لنگرودی، شمس. (1381). تاریخ تحلیلی شعر نو، تهران: مرکز.
هاشمی، احمد. (1389). جواهر البلاغه، ترجمه حسن عرفان، قم: بلاغت.
همایی، جلال‌الدین. (1374). معانی و بیان، به کوشش ماهدخت بانو همایی، تهران: هما.
یاحقی، محمدجعفر. (1375). چون سبوي تشنه، تهران: نشر جامی.
مقالات
آقا حسینی، حسین و براتی، محمود. (1390). اهمیّت پرسش در متون عرفانی. کاوش¬نامه، 12(22)، 131-160.
ذاکری، احمد و کریمی، رضوان. (1398). وحدت در اشعار شاعران دورۀ مشروطه. تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی(دهخدا)، 14(53)، 1-106. DOI: 10.30495/dk.2022.694805
پایان¬نامه¬ها
شاهی¬پور، لطیف. (1397). مقایسۀ مولفه¬های پایداری در اشعار سید اشرف¬الدین گیلانی و میرزادۀ عشقی. پایان¬نامۀ کارشناسی ارشد، استاد راهنما، محمد خسروی شکیب، دانشگاه لرستان.
لطیف¬پور، عبدالله. (1385). تحلیل افکار و اشعار میرزادۀ عشقی. پایان¬نامۀ کارشناسی ارشد، استاد راهنما، فاطمه کوپا، دانشگاه پیام نور.
References
Books
Aristotle. (1993). Rituriqa (oratorical art). Trans. Parkhida Maleki, Tehran: Iqbal. [In Persian]
Eshghi, M. (2017). Eshghi's illustrated generalities. by the efforts of Ali Akbar Mushir Salimi, Tehran: Amir Kabir. [In Persian]
Farshidvard, KH. (2010). Today's Brief Order Based on New Linguistics. Tehran: Sokhn. [In Persian]
Gholamhosseinzadeh, Gh. H. (2002). The course of poetry criticism in Iran from the constitution to 1332 AH. A. Tehran: Rozeneh. [In Persian]
Gholamrezaei, M. (2009). Persian poetry stylistics from Rudaki to Shamlu. Tehran: Jami Publishing. [In Persian]
Giddens, A. (1993). Modernist Consequences, Trans. Mohsen Talasi, Tehran: Center. [In Persian]
Hashemi, A. (2011). Javaher al-Balagha. Trans. Hasan Irfan, Qom: Balaghat. [In Persian]
Homaei, J. (1996). Meanings and expressions. by the efforts of Mahdekht Bano Homaei, Tehran: Homa. [In Persian]
Kezazi, M. J. (2006). Manani wa Bayan. Tehran, Mad book. [In Persian]
Langroudi, Sh. (2002). Analytical History of New Poetry. Tehran: Center. [In Persian]
Quaid, M. (2010). Simai Sadegh, an anarchist. Tehran: New Design. [In Persian]
Rajaei, Mo. Kh. (2012). Al Balagha teacher. Shiraz: Shiraz University. [In Persian]
Rezanjad (Noshin), A. H. (1989). Principles of Rhetoric in Persian. Qom: Al-Zahra. [In Persian]
Shamisa, S. (1995). Ma'ani. Tehran: Mitra Publishing. [In Persian]
Shamisa, S. (2001). Expression and meanings. Tehran: Ferdous. [In Persian]
Shirazi, A. A. (1996). Rhetoric (a brief Persian description of meanings). Qom: Islamic Propaganda Office. [In Persian]
Yahaghi, M. J. (1997). When Sabo is thirsty. Tehran: Jami Publishing. [In Persian]
Zarrein Koob, Abdul Hossein (2000) Neither Eastern, nor Western. Tehran: Amirkabir. [In Persian]
Articles
Agha Hosseini, H., & Barati, M. (2018). The importance of questions in mystical texts. Kaush Nameh, 12(22), 131-160. [In Persian]
Zakari, A., & Karimi, R. (2018). Unity in the poems of the poets of the constitutional period. Interpretation and Analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda),14(53), 1-106. DOI:10.30495/dk.2022.694805. [In Persian]
Thesis
Shahipour, L. (2017). Comparison of sustainability components in the poems of Sidashrafuddin Gilani and Mirzadeh Eshghi, Master's thesis, supervisor, Mohammad Khosravi Shakib, Lorestan University. [In Persian]
Latifpour, A. A. (2005). Analysis of the thoughts and poems of Mirzadeh Eshghi, master's thesis, supervisor, Fateme Kopa, Payam Noor University. [In Persian]