خود پرورانی یا دیدار با خویشتنِ خویش در هفتخوان رستم و اسفندیار از دیدگاه روانکاوی یونگ
الموضوعات :
اصغر حبیبی
1
,
سید محمود سید صادقی
2
,
شمس الحاجیه اردلانی
3
1 - دانشجوی دکتری ،گروه زبان و ادبیات فارسی ،واحد بوشهر،دانشگاه آزاد اسلامی،ایران
2 - استادیار،گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی،بوشهر،ایران.
3 - استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
تاريخ الإرسال : 11 الجمعة , شوال, 1440
تاريخ التأكيد : 11 الجمعة , شوال, 1440
تاريخ الإصدار : 14 الخميس , رجب, 1440
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
به کار بستن نظریّات تحلیلی جدید در نقد و بررسی متون حماسی، نه تنها آسیبی به هدف و محتوای آنها وارد نمیسازد؛ بلکه ظرفیت ها و دریچه های نوینی فرا روی پژوهشگران و اندیشه وران مینمایاند. کهن نمونه ها یا کهن الگوهای کارل گوستاو یونگ، روانشناس و روانکاو سوئیسی، از آن جمله هستند. یونگ، اصلیترین، خویش کاری قهرمان را، رسیدن به تعادل روحی و شخصیتی یا به عبارتی، شناخت ناخودآگاه و خودآگاهِ روان خویش و برقراری تعادل بین آنها میداند. قهرمانان، انسان های برتری هستند که توانسته اند با سپری کردن آزمون ها به مدارجی، دست یابند که انسان های عادی، توانایی آن را ندارند. قهرمانان در پایانِ سفرِ قهرمانیِ خویش، با پشت سر نهادن آزمون ها به فرایندِ فردیت یا خود پرورانی دست مییابند. فرایند خود پرورانی یا رسیدن به خویشتن خویش که در ادبیات عرفانی مرحله انسان کامل خوانده می شود در ادبیات ما جایگاه والایی دارد و از اساسی ترین موضوعات نقد ادبی است که یونگ به آن پرداخته است. در این مقاله، تلاش شده است مراحل رسیدن به این خودآگاهی و خود پرورانی یا کمال قهرمان، بر اساس نظریه یونگ در دو هفتخوان رستم و اسفندیار از شاهنامi فردوسی مورد تجزیهوتحلیل قرار گیرد
المصادر:
کتابها
آیدنلو، سجاد (1390) دفتر خسروان، چاپ اول، تهران: سخن.
اسلامی ندوشن، محمدعلی (1374) زندگی و مرگ پهلوانان، چاپ ششم، تهران: نشر آثار.
برفر، محمد (1389) آیینه جادویی خیال، تهران: امیرکبیر.
پالمر، مایکل (1385) فروید، یونگ و دین، ترجمه محمد دهگانپور و غلامرضا محمودی، تهران:انتشارات رشد.
جویز، ارنست و دالبی یز (1350) اصول روانکاوی، ترجمه هاشم رضی،چاپ سوم، تهران: آسیا.
خسروی، اشرف (1394) شاهنامه از دیدگاه روانشناسی یونگ، تهران:انتشارات علمی و فرهنگی.
دلاشو، م. لوفلر (1386) الف، زبان رمزی قصههای پریوار، ترجمه جلال ستاری، تهران: مرکز.
رستگار فسایی، منصور (1376) پیکر گردانی در اساطیر ایرانی، تهران:پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
زرینکوب، عبدالحسین (1373) نقد ادبی، چاپ پنجم، تهران، امیرکبیر.
زمردی، حمیرا (1388) نقد تطبیقی ادیان و اساطیر، چاپ سوم، تهران: زوّار.
ستاری، جلال (1392) عشق صوفیانه،چاپ هفتم، تهران: نشر مرکز.
سرامی، قدمعلی (1373) از رنگ گل تا رنج خار، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
سیاسی، علیاکبر (1388) نظریههای شخصیت یا مکاتب روانشناسی، چاپ دوازدهم،تهران: دانشگاه تهران.
شوالیه، ژان و گربران آلن (1384) فرهنگ نمادها، ترجمه سودابه فضایلی، تهران: جیحون.
شولتز، دوان. پ و سیدنی الن شولتز (1385) نظریههای شخصیت، ترجمه یحیی سید محمدی، تهران:ویرایش.
صدیقی، علی اصغر (1385) فانتزی در شاهنامه، تهران: ترفند.
فردوسی،(1393) شاهنامه،تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی.
فیست، جس و گریگوری جی. فیست (1388) نظریههای شخصیت، ترجمه یحیی سید محمدی،چاپ چهارم، تهران: نشر روان.
کزازی، میر جلالالدین (1387) نامه باستان، جلد نهم، تهران: سمت.
مسکوب، شاهرخ (1370) بخت و کار پهلوان در آزمون هفت خوان، ایران نامه، سال دهم.
مورنو، آنتونیو (1386) یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمه داریوش مهرجویی، تهران: مرکز.
نعمت طاووسی، مریم (1394) زایش اسطوره، تهران: فراین.
یاوری، حورا (1386) روانکاوی و ادبیات، تهران: سخن.
یونگ، کارل گوستاو (1368) چهار صورت مثالی، ترجمه پروین فرامرزی، مشهد: آستان قدس رضوی.
________________ (1370) روان شناسی و دین،ترجمۀ فؤاد روحانی،چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
________________ (1377) تحلیل رؤیا، ترجمه رضا رضایی،چاپ اول، تهران: افکار.
________________ (1379) روح وزندگی، ترجمه لطیف صدقیانی، تهران :جامی.
________________ (1387) انسان و سمبولهایش، ترجمه محمود سلطانیه، چاپ سوم ،تهران،:جامی.
مقالات
طاهری، محمد و حمید آقاجانی (1392) تبیین کهن الگوی سفر قهرمان بر اساس آرای یونگ و کمبل، فصل نامه ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، شماره 32 .
محمدی، علی و مریم اسمعلیپور (1391) ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، سال هشتم، شماره 26.
محمدی، فرزانه و مجید بهرور (1393) نشریۀ ادب و زبان، سال 17 شماره 36.
_||_