تحلیل و بررسی نقد اجتماعی در مصیبت نامه ی عطار بر مبنای روش شناسی اسکینر
الموضوعات :
مریم الهی زاده
1
,
عبدالمجید محققی
2
1 - عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان(پردیس کوثر یاسوج)،یاسوج،ایران
2 - استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه دولتی یاسوج،یاسوج،ایران.
تاريخ الإرسال : 01 الأحد , جمادى الأولى, 1438
تاريخ التأكيد : 01 الأحد , جمادى الأولى, 1438
تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ربيع الثاني, 1438
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
یکی از درخشان ترین وجوه عرفان اسلامی– ایرانی، همزیستی و همدردی با توده ی مردم است. عارفان برجسته ی ایران زمین، سعادت خود را در گرو سلامت ابنای بشر می دانسته ، آمال و آرزوهای خود را برای نیل به آرمان شهر مورد نظرشان در قالب نقدهای مستقیم و غیر مستقیم بیان می کرده اند. یکی از این عرفای بزرگ، عطار نیشابوری است که در نقد سیاسی و اجتماعی، چهره ای ممتاز دارد. مثنوی های او پر از نقدهای تمثیلی تند و بی پروا نسبت به حکام و دیگر اقشار جامعه است. واکاوی و گونه شناسی نقدهای عطار و کشف نیت این عارف بزرگ از پرداختن به نقد، هدف این مقاله است. فرض این مقاله آن است که: زمانه ای که عطار در آن می زیسته است، روزگاری بس آشفته و بی سامان بوده و عطار در نگارش مصیبت نامه از خلال حکایات گوناگون و جذاب، با زبان تمثیل و نماد، نیت نقد قدرت حکام ، آزمندان و دنیا دوستان، متعصبین مذهبی و ریاکاران را در سر داشته است. برای آزمون فرض حاضر از روش پژوهش هرمنوتیک اسکینر بهره گرفته شده است.
المصادر:
نهجالبلاغه، (1382)، مترجم:علی اصغر فقیهی. قم: آیین دانش
اکوانی، سید حمدالله و شفیعی سیفآبادی، محسن. (1394). " معرفت دینی و تاثیر آن بر مفهوم آزادی در اندیشهی امام خمینی(ره)" . پژوهشنامهی انقلاب اسلامی، شمارهی 15: 64-45
بهزادی اندوهجردی، حسین. (1378) طنز و طنزپردازی در ایران. تهران: صدوق
پورنامداریان، تقی. (1389). رمز و داستان های رمزی در ادب فارسی. تهران : علمی و فرهنگی
.................................. (1390). دیدار با سیمرغ. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
.................................. . (1380). در سایهی آفتاب. تهران: سخن
جانپرور، یوسف. ( 1391 ). " نقد اجتماعی و سیاسی در مثنویهای عطار" . رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شمارهی 103: 35-32
جعفری، رخساره. (1389). طنز در مثنویهای عطار. پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان.
خسروپناه، عبدالحسین. (1383). کلام جدید. قم: مرکز مطالعات و پژوهشهای فرهنگی.
درگاهی، زین العابدین. (1389). " شعر، نقد و شعر اجتماعی" . کتاب ماه ادبیات: شمارهی 38 پیاپی152: 42-37
راز شیرازی، میرزا ابوالقاسم. (1384). مناهج انوار المعرفه فی شرح مصباح الهدایه و مفتاح الحقیقه. تهران: انس تک
ریتر، هلموت .(1374).دریای جان. ترجمه: عباس زریاب خویی و مهر آفاق بایبردی. تهران: بین الملی الهدی
ریختهگران، محمدرضا. ( 1378 ). منطق و مبحث علم هرمنوتیک، اصول و مبانی علم تفسیر. تهران: کنگره
زرینکوب، عبدالحسین.(1374). آشنایی با نقد ادبی. تهران: سخن
............................................ ..(1378). صدای بال سیمرغ. تهران: سخن
......................................... . ( 1384). سیری در شعر فارسی. تهران: سخن
سنگری، محمدرضا. (1387). " بررسی شعر انقلاب اسلامی. کتاب ماه ادبیات" . شمارهی 13، پیاپی 127: 36-32
شجیعی، پوران. (1378). مسافر سرگشته. تهران: مؤسسهی فرهنگی سیمای دانش
شفیعی کدکنی، محمد رضا. (1380). زبور پارسی. تهران:آگاه
صارمی، سهیلا. (1373). مصطلات عرفانی و مفاهیم برجسته در زبان عطار. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
صارمی، سهیلا. (1382). سیمای جامعه در آثار عطار. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
صفا، ذبیح اله. (1371). تاریخ ادبیات در ایران. تهران: فردوس
عطار، فرید الدین محمد.(1388). مصیبتنامه. تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: سخن
علوی مقدم، مهیار. (1386). " کاربرد تحلیلهای هرمنوتیکی و تاویلگرایانه در شعر حافظ" ، فصلنامهی دانشگاه آزاد مشهد، شمارهی 15 و 16: 123-110
فروزانفر، بدیع الزمان.(1389). شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فرید الدین عطار نیشابوری. تهران: آسیم
نیری، محمد یوسف. (1392). نرگس عاشقان. شیراز: مرکز نشر دانشگاه
نیکروز، یوسف. (1387). " بررسی مفهوم عرفانی " درد " در شعر عطار" . فصلنامهی علمی پژوهشی کاوشنامه، شمارهی17: 247-210
مرتضوی، خدایار. (1386). " تبیین روششناسی اندیشهی سیاسی از منظر کوئنتین اسکینر" . پژوهشنامهی علوم سیاسی، شمارهی1: 192-159
منوچهری، عباس. (1386). رهیافت و روش در علوم سیاسی. تهران: سمت
میریان حسین آبادی و الهام بخش، مریم سادات و سید محمود. (1385). " دیوانگان: سخنگویان جناح معترض جامعه در عصر عطار" . فصلنامهی علمی پژوهشی کاوش نامه، شمارهی 13: 102-71
واعظی، احمد. (1381). " درآمدی بر هرمنوتیک. نقد کتاب "، شمارهی 23 : 146-115
_||_
