بررسی تاثیر عوامل مختلف محیطی بر پراکنش علف‌های‌هرز پهن‌برگ‌ مهم مزارع گندم آبی کشور

الموضوعات : پژوهش علف های هرز

امید لطفی فر ¹ , سمانه متقی ² , خداداد مصطفوی ³ , سید مهدی میرطاهری ⁴

1 - گروه علوم کشاورزی. دانشگاه پیام نور. تهران . ایران
2 - استادیار دانشگاه پیام نور، تهران
3 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
4 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

تاريخ الإرسال : 06 الجمعة , صفر, 1444 تاريخ التأكيد : 30 الخميس , ربيع الثاني, 1444 تاريخ الإصدار : 19 الأحد , رجب, 1443

الکلمات المفتاحية: عوامل محیطی, اقلیم, علف‌هرز, گندم آبی, بارش,

ملخص المقالة :

این تحقیق به منظور بررسی پراکنش هفت علف‌هرز مهم پهن‌برگ مزارع گندم آبی کشور در پاسخ به برخی عوامل محیطی انجام گرفت. داده‌های لازم برای این تحقیق از طریق نمونه‌برداری از جامعه علف‌های هرز و استفاده از نقشه‌های پراکنش علف‌های هرز مزارع مذکور که با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شده بودند، بدست آمد. اثر عوامل محیطی شامل نوع اقلیم، رده‌بندی خاک، ارتفاع از سطح دریا، میانگین سالیانه‌ی دمای خاک، بارندگی و تبخیر، که همگی از نقشه‌های از پیش تهیه شده استخراج شده بودند، بر وفور علف‌های هرز بررسی گردید. نتایج نشان داد که اثر عوامل محیطی مورد بررسی بر پراکنش هر علف‌هرز متفاوت بود. بالاترین فراوانی خاکشیر در اقلیم نیمه‌خشک میانه، بارندگی 500-250 میلی‌متر، حرارت سالیانه خاک 6-0 درجه‌سانتی‌گراد، تبخیر 4000-3500 میلی-متر، رده‌بندی خاک اریدی‌سول و ارتفاع 1800-1600 متر دیده شد. بالاترین بی‌تی‌راخ فراوانی در در اقلیم مرطوب، بارندگی 1250-1000 میلی‌متر، درجه‌حرارت سالیانه خاک 12-6، تبخیر سالیانه 2000-1500 میلی‌متر، خاک‌های این‌سپتی‌سول و ارتفاع 2000-1800 ثبت شد. ازمک در مزارع گندم آبی اقلیم مرطوب با بارش 250-50، دمای سالیانه خاک 6-0 درجه سانتی‌گراد، تبخیر 2000-1500 میلی‌متر، خاک‌های اریدی‌سول و ارتفاع 2800-2600 متر بیشترین فراوانی را داشت. بالاترین حضور علف‌هرز هفت‌بند در اقلیم فراخشک با بارش سالیانه 250-50 میلی‌متر، دمای 18-12 درجه‌سانتی‌گرادی خاک، تبخیر 2500-2000 میلی‌متر، خاک اریدی‌سول، ارتفاع 266-2400 متر دیده شد. خار شتر قفقازی در اقلیم خشک، بارش 250-50 میلی‌متر درجه‌حرارت سالیانه 24-18 درجه سانتی‌گراد، تبخیر 2500-2000 میلی‌متر، خاک اریدی‌سول و ارتفاع 1200-1000 متر بیشتر حضور را داشت. گلرنگ وحشی در اقلیم خشک، با بارش سالیانه 250-50، دمای سالیانه خاک 30-24 درجه سانتی‌گراد، تبخیر 3000-2500 میلی‌متر، خاک انتی‌سول و ارتفاع 400-200 متر بالاترین وفور را داشت. بالاترین حضور پیچک صحرائی در اقلیم نیمه‌خشک میانه، با بارندگی 500-250 میلی‌متر، دمای سالیانه 12-6 درجه سانتی‌گراد، تبخیر 4000-1000 میلی‌متر، خاک این‌سپتی-سول و ارتفاع 2800-2600 متر دیده شد.