تحلیل محتوایی ضرب المثل ها در الهی نامه عطار نیشابوری

الموضوعات :

سیّد احمد حسینی کازرونی ¹ (استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر- ایران)
مرضیه احسان جو ² (دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران)

تاريخ الإرسال : 08 السبت , رمضان, 1438 تاريخ التأكيد : 08 السبت , رمضان, 1438 تاريخ الإصدار : 26 الإثنين , شعبان, 1438

الکلمات المفتاحية: ضرب المثل, الهی نامه, عطار, attitudes, proverb, Literature, Attar, ادبیات عامه, قرن هفتم, Elahinameh,

ملخص المقالة :

یکی از غنی‌ترین وزنه‌ها و گنجینه‌های ادبی موجود در ادبیات فارسی که دسترسی به اندیشه‌ها، نگرش‌ها و نوع عملکرد پیشینیان را در شرایط گوناگون برایمان آشکار و قابل فهم می‌سازد، گنجینه ارزشمند ضرب المثل هاست. ضرب المثل‌ها بازتاب افکار جامعه در آثار ادبی ما هستند که الهی نامه عطار در قرن هفتم یکی از این آثاری است که با تلفیق انواع ضرب المثل ها با محتواهای گوناگون سروده شده است برهمین اساس، با محوریت امثال و حکم علامه دهخدا به سراغ الهی نامه عطار نیشابوری رفته تا با نوع نگرش و دیدگاه این شاعر اندیشمند و نسبت استفاده و اهمیتی که این ذخیره زبانی در هدایت و راهنمایی سالکانش داشته، آشنا شویم. گویا پیش از این درخصوص اقسام ضرب المثل های این اثر وزین از حیث محتوایی و نوع بیان پژوهشی صورت نگرفته که با استفاده از تحلیل محتوایی و درصد فراوانی مثل‌ها، این مساله مورد توجه قرار گرفته است.

المصادر:

قرآن کریم

1. برقعی، یحیی. (1351)، کاوشی در امثال و حکم، تهران: فروغی.


2. بهار، محمدتقی.(1380)، سبک­شناسی بهار، ابوطالب میرعابدینی، تهران: توس.


3. دهخدا، علی اکبر(1373)، امثال و حکم، تهران، هیرمند.


4. زرین کوب، عبدالحسین. (1366)، بحر در کوزه، تهران: علمی.


5. ----------------. (1378)، صدای بال سیمرغ، تهران، سخن.


6. شفیعی کدکنی، صدوقیان (1386)، صورخیال در شعرفارسی، تهران، آگاه.


7. شیمسا، سیروس، (1383)، بیان، تهران، فردوس، ج هشتم.


8. ----------- (1383)، سبک­شناسی نثر، تهران: میترا.


9. صفا، ذبیح الله (1374)، تاریخ ادبیات در ایران، انتشارات فردوس، ج2.


10. صنعتی نیا، فاطمه (1369)، قصص و تمثیلات مثنوی‌های عطّار، تهران، زوار،


11. فروزانفر، بدیع الزمان (1339)، نقد و تحلیل آثار عطار نیشابوری، تهران: زوار.


12. گلپایگانی، فرج‌الله (1376)،گزیده و شرح‌امثال و حکم دهخدا، تهران: هیرمند،


13. مراقبی، غلامحسین(1391)،فرهنگ‌جامع امثال ‌و حکم، داستان نامه بهمنیاری، تهران


14. میر صادقی، میمنت (1373)، واژه نامه هنر شاعری، مهناز.