آسیب‌شناسی ساختار نظام آموزش عالی در اجرای برنامه‌های پنجساله توسعه بخش آموزش عالی به منظور ارائه راهبردهای مناسب
الموضوعات : پژوهش در برنامه ریزی درسیمصطفی اجتهادی 1 , رسول داودی 2
1 -
2 -
الکلمات المفتاحية: کلید واژه‌ها: ساختار نظام آموزش عالی, انگاره‌‌های ساختاری, ساختار وظیفه‌ای, برنامه‌های توسعۀ آموزش عالی, Keywords: structure of higer education system, structural paradigms, functional structure, development plan of higher education, structural obstacles in executing of development plans,
ملخص المقالة :
چکیده هدف این پژوهش شناسایی آسیبها و موانع ساختار نظام آموزش عالی در اجرای برنامه‌های توسعه بخش آموزش عالی به منظور ارائه راهبردهای مناسب است. برای نیل به این هدف نظر سه گروه از نمونۀ آماری یعنی مدیران ارشد دولتی، صاحبنظران مدیریت و برنامه‌ریزی، مدیران و کارشناسان اداری جمع آوری گردید که دو گروه اخیر به روش نمونه‌گیری هدف‌دار قضاوتی انتخاب شدند. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر چگونگی گردآوری داده‌ها شامل سه نوع تحلیل محتوا، توصیفی‌ـ پیمایشی و توصیفی‌ـ همبستگی است. داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش علاوه بر مطالعه متون و پیشینه آن، از طریق تحلیل متن مصاحبه‌های مدیران ارشد و پرسشنامۀ محقق‌ساخته به‌دست آمد و از طریق شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی تحلیل گردید. به طور کلی نتایج به دست آمده از پژوهش نشان دادند که موانع و آسیبهای اصلی ساختار نظام آموزش عالی در اجرای برنامه‌های توسعه از ساختار وظیفه‌ای آن ناشی شده‌اند. این موانع شامل مواردی چون؛ عدم انطباق ساختار با ویژگیهای برنامه‌ها، عدم انطباق ساختار با محیط اجرای برنامه‌ها و عدم انطباق ساختار با اهداف برنامه‌ها می‌باشند که برایندی از ساختار وظیفه‌ای نظام آموزش عالی و محدودیتهای آن هستند. بدین منظور سه راهبرد فرهنگ مشارکتی، مدیریت ترکیبی یا نظام‌مند و ساختار ماتریسی به ترتیب اهمیت به عنوان راهبردهای رفع آسیبها و موانع ساختاری نظام آموزش عالی در اجرای برنامه‌های توسعه معرفی شدند، به‌طوری که راهبردهای سه‌گانه ضمن همبستگی با همدیگر، بر اساس الگوی رگرسیونی نقش بزرگی را در آسیب‌زدایی ساختار این نظام بازی می‌کنند.
