تخمین تاج پوشش، تولید و مکان‌یابی مناطق مستعد کشت گیاه سماق در مراتع خاک‌ریز استان اردبیل

الموضوعات : Geospatial systems development

سید ابوالفضل سیدی کلیبر ¹ , فرید دادجو ² , احد حسن زاده ³ , حسن ملازاده اصل ⁴

1 - کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل
2 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتع‌داری، دانشگاه محقق اردبیلی
3 - کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل
4 - کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل

تاريخ الإرسال : 16 الأربعاء , محرم, 1440 تاريخ التأكيد : 07 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1440 تاريخ الإصدار : 16 الأحد , شعبان, 1440

الکلمات المفتاحية: تولید, روش تحلیل شبکه ای, بیله سوار- اردبیل, پوشش تاجی,

ملخص المقالة :

هدف از تحقیق، برآورد پوشش تاجی و تولید بذر گیاه دارویی- اقتصادی سماق (Rhus coriaria) و مکان‌یابی مناطق مستعد کشت این گیاه در مراتع روستای خاک‌ریز شهرستان بیله‌سوار، استان اردبیل است. بدین منظور سه مکان (مساحت 60 هکتار) دارای پوشش سماق و در هر مکان سه ترانسکت موازی باهم و عمود برجهت شیب با فواصل 100 متر از هم مستقر شد. در طول هر ترانسکت تعداد 10 پلات پنج‌ متر مربعی با فواصل 20 متر از هم به روش تصادفی- سیستماتیک استفاده (درمجموع 90 پلات) و موقعیت هر پلات با استفاده از GPS ثبت شد. در سطح هر پلات بذر سماق به روش قطع و توزین برداشت شد. نقشه‌های عوامل محیطی (ارتفاع، شیب، جهت، بارندگی سالانه و دمای سالانه) با استفاده از نقشه مدل رقومی ارتفاع در نرم‌افزار ArcGIS تهیه و مقدار هر یک از عوامل محیطی برای رویشگاه‌های سماق استخراج‌شده و پرسشنامه‌های رتبه‌بندی عوامل در این خصوص تکمیل گردید. سپس برای تعیین مناطق مستعد کشت سماق در مراتع خاک‌ریز از مکان‌یابی به روش تحلیل شبکه‌ای (ANP) استفاده شد. نتایج نشان داد مناطق دارای پوشش سماق 657.80 کیلوگرم در هکتار بذر و 263.12 کیلوگرم در هکتار تولید بذر آرد شده داشت. نتایج تحلیل شبکه‌ای نشان داد از کل سطح مراتع سامان خاک‌ریز برای کشت سماق، 157.12 هکتار خیلی مناسب، 138.10هکتار مناسب، 110.60 هکتار متوسط، 46.01 هکتار ضعیف و 46.17 هکتار مناطق نامناسب برای کشت گیاه سماق بود. از نتایج می‌توان برای بهره‌ برداری، کشت و افزایش پوشش سماق در مناطق مشخص‌شده استفاده کرد.