انتخاب مناطق مستعد طبیعت گردی پناهگاه حیات وحش کیامکی به روش تصمیم گیری چندمعیاره

الموضوعات :

امید رفیعیان ¹ , سید علی اکبر میر راضی ² , نجیبه عبدالعلی پور ³ , الهام گلابی ⁴

1 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
2 - کارشناس ارشد اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی
3 - دانش آموخته کارشناسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
4 - دانش آموخته کارشناسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

تاريخ الإرسال : 17 الإثنين , ربيع الثاني, 1435 تاريخ التأكيد : 23 الخميس , رجب, 1435 تاريخ الإصدار : 30 الإثنين , صفر, 1436

الکلمات المفتاحية: سیستم اطلاعات جغرافیایی, طبیعت گردی, Geographic Information System (GIS), فرآیند تحلیل سلسله مراتبی, Ecotourism, تصمیم‌گیری چندمعیاره, Analytic Hierarchy Process (AHP), ترکیب خطی وزن دار, کیامکی, Multicriteria decision making (MCDM), Weighted linear combination (WLC), Kiamaky,

ملخص المقالة :

شناسایی و مکانیابی مناطق مستعد برای توسعه گردشگری طبیعی از مهم ترین موضوعات برنامه ریزان گردشگری می‌باشد. اما تنوع زیاد گزینه‌ها و معیارها، عدم اطمینان متغیرها و افق‌های زمانی طولانی در برنامه ریزی محیط زیست، تصمیم سازی را پیچیده تر می سازد. لذا روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره می توانند پاسخگوی این چالش‌ها باشند. هدف از این مطالعه، شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی پناهگاه حیات وحش کیامکی به روش تصمیم‌گیری چندمعیاره با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی است. پس از تعیین معیارهای مؤثر بر طبیعت گردی منطقه و نظر متخصصین، نقشه 15 معیار (فاصله از آبشارها، امامزاده‌ها، زیستگاه‌های حساس، چشمه‌ها، رودخانه‌ها، جاده‌ها، روستاها، محیط‌بانی‌ها، پاسگاه‌های مرزی و همچنین نقشه طبقات ارتفاعی، شیب، جهت جغرافیایی، کاربری اراضی، سنگ بستر و اقلیم)، به عنوان ورودی، تولید شده و طبقه بندی گردیدند. وزن معیارها بر اساس نظرات متخصصین به روش دلفی تعیین و اهمیت نسبی معیارها با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در قالب مقایسه‌های زوجی، تعیین شد. در نهایت نقشه اولویت مناطق مستعد طبیعت گردی با روش ترکیب خطی وزن داده و با اعمال ضریب اهمیت هر معیار در نقشه طبقه بندی شده همان معیار، تولید شد. نتایج نشان داد که 15% و 34% از اراضی منطقه به ترتیب واجد درجه عالی و خوب برای طبیعت گردی و 4% از منطقه، دارای درجه متوسط می باشد. در این مطالعه، توانایی و سودمندی GIS در مکانیابی و ترکیب معیارهای مختلف اکولوژیک نشان داده شد.