آموزه‌های عرفانی پیران در الهی‌نامة عطار
الموضوعات : عرفان اسلامی
هاجر خادم
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، گروه زبان و ادبیات فارسی، تهران، ایران)
تورج عقدایی
2
(دانشیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.)
الکلمات المفتاحية: عطار, الهی‌نامه, نفس, عشق, عقل,
ملخص المقالة :
الهی‌نامه، پس از منطق‌الطیر یکی از ارجمند‌ترین مثنوی‌های عطار است. این مثنوی، یک داستان بلند است که از 22 مقاله و با بهره‌گیری از عنصر «گفت‌وگو»، میان پدری با شش پسر خود، که هر یک آرزویی دارد، تشکیل شده است.آرزوهایی که برای ارجاع به حقایقشان تأویل می‌شوند و پدر آن‌ها را تأویل می‌کند. عطار برای بیان اندیشه‌های عرفانی خویش، از حکایت‌های تمثیلی بسیاری استفاده کرده است. بخشی از این حکایت‌ها که از زبان عارفان نقل می‌شود، مفیدترین ابزار برای تجسّم آموزه‌های عرفانی عطار به شمار می‌آید. این مقاله سر آن دارد که پس از معرفی الهی‌نامه، حکایت عارفان را، برای ردیابی اندیشه‌های عطار، که حاوی مقوله‌هایی مشخص نظیر معنی گرایی، ترک و بی توجهی به خیال اندیشی، دنیا، کم‌خواری، پاکبازی و مرگ است را دسته‌بندی نماید. این پژوهش که از رهگذر باز خوانی حکایات عارفان شکل می‌گیرد، نشان می‌دهد که عطار کما بیش به تمام آن چه سالک برای طی طریق با همرهی پیر نیازمند است، اشاره کرده و در تمام این مسیر به گذر دادن مخاطب از نقص به کمال کوشیده است.
