تأثیرپذیری متون عرفانی از قرآن و نهج البلاغه در مقولۀ حیرت ( ششمین وادی سلوک)
الموضوعات : عرفان اسلامی
مسروره مختاری
1
(استادیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه محقّق اردبیلی)
سهیلا صلاحی مقدم
2
(استادیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه الزّهرا (س))
الکلمات المفتاحية: قرآن کریم, حیرت, عطّار و مولوی, نهج البلاغه,
ملخص المقالة :
مقالۀ حاضر به تأثیرپذیری متون عرفانی از قرآن و نهج البلاغه، در مقولۀ حیرت (ششمین وادی از وادی‌های سیر و سلوک عارفانه) می‌پردازد. قرآن معجزۀ بزرگ پیامبر اکرم (ص) هم از جنبۀ خارق‌العاده بودن و هم از جنبه‌های لفظی و شیوایی ظاهری و هم زیبایی الفاظ، باعث شگفتی همۀ ادیان جهان شده است. تصوّف و متون عرفانی- اسلامی از کلام الهی نشأت می‌گیرد. حیرت و مصادیق آن نیز از این مقوله مستثنی نیست. این مرحله از عرفان، واپسین گدار سالک در نشئۀ عبودیست. به عبارت دیگر عاقبت حیرانی، حیرانی است. تجلّیّات الهی معمّاهای هستی، شگفتی‌های آفرینش، زیبایی و... از مصادیق و انگیزه‌های حیرت محمود، و تفکّر در ذات خداوند، جهل و نادانی، دور افتادن از مراتب معنوی و... از مصادیق حیرت مذموم در قرآن و نهج البلاغه است. به علّت تعدّد متون و کثرت مصادیق، در این جستار به ذکر نمونه‌هایی از آثار عرفا از قبیل؛ کشف المحجوب هجویری، آثار عطّار، مولانا و ...بسنده شده است.
