«تجلّی اشارات عرفانی حضرت آدم(ع) در آثار عطّار»
الموضوعات : عرفان اسلامیزهراالسادات موسوی 1 , عبدالحسین فرزاد 2
1 - دانشجوی دکتری رشته زبان وادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران ، ایران.
2 - عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
الکلمات المفتاحية: آدم, عطّار, توبه, قرآن, گندم, ابلیس, مار, حوا,
ملخص المقالة :
در قرآن مجید، بخش زیادی از مفاهیم در قالب نماد و تمثیل بیان شده است. وجود این تمثیل‌ها در حقیقت نزدیک کنندۀ هر چه بیشتر مفهوم به ذهن مخاطب است. داستان‌های عرفانی نیز که غالباً صورتی تمثیلی یا تأویلی دارند، از این سبک قرآن به ویژه در تأویل داستان‌های قرآنی بهره برده‌اند. یکی از داستان‌های رمزی در قرآن کریم، داستان حضرت آدم (ع) است که عرفا در آثار خویش به اشارات آن توجه کرده‌اند و به‌طور صریح یا غیر صریح به رمز‌گشایی از آن پرداخته‌اند. هدف اصلی این مقاله، پژوهش پیرامون تجلّی اشارات عرفانی حضرت آدم در آثار عطّار است. دراین پژوهش به داستان آدم (ع) در قرآن و تورات پرداخته ایم؛ همچنین چگونگی این داستان در مقولاتی چون آفرینش آدم، کارنامۀ شیطان، میوۀممنوع، و توبۀ آدم همراه با شواهد شعری بررسی شده است. تحلیل داده های پژوهش نشان داده‌است که آدم رمز عقل کل و حوا رمز نفس کل است و در این داستان مار، شیطان و طاوس از موانع سیر و سلوک‌اند که به تفصیل بدان پرداخته شده است.
