مقابلة مقامی و کنشی حضرت محمد(ص) با دیگر پیامبران در شرح التعرف
الموضوعات : عرفان اسلامی
1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.نویسنده مسئول:
samanehjafari101@yahoo.com
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: پیامبر(ص), شرح التعرف, مستملی بخاری, مقابلة مقامی, مقابلة کنشی, Sharh Al-Taarruf, Mustamli Bukhari, Prophet Muhammad (PBUH), status comparing, action comparing,
ملخص المقالة :
شرح التعرف، از جمله آثار پدید آمده در حوزة عرفان تعلیمی به زبان فارسی است که مستملی آن را بر التعرف کلابادی نوشته است. وی در این اثر، جهت تبیین دیدگاه ها و تشریح مبانی فکر و نظری خود، اثر خود را در پیوند بینامتنی با قرآن کریم قرار داده و از آیات و روایات قرآنی داستان انبیاء استفاده کرده است. داستانها و روایات منسوب به پیامبر(ص) از برجسته ترین موارد کاربردی در این اثر است که در بیشتر موارد به صورت تقابلی و مقایسه ای با داستان سایر پیغمبران آورده شده است. در این نوع کاربرد، مقایسه در دو حوزة کنش و مقام انجام شده که نوع مقابلة مقامی با بسامد بیشتری در این اثر آورده شده است. نویسنده در التعرف، بسیاری از پیامبران را در نقطة مقابل پیامبر(ص) قرار داده که این میزان تقابل با این دامنة تنوع در این اثر تقریباً کم نظیر است. هدف نهایی مستملی در استفاده از این شیوه، بیش از آنکه به منظور تشریح و تبیین اصول و مبانی و اصطلاحات عرفانی باشد تأکید صریح یا ضمنی بر برتری و فضیلت حضرت محمد(ص) بر سایر پیامبران و در نتیجه برتری امت او بر دیگر امتها است.
_||_