نگرش اشراقی بر«حُسن» و تجلی آن در نگاره‌های ایرانی سده هشتم تا دهم هـ.ق ( با گزینش شش اثر مشهور از مکتب‌های این دوران)

الموضوعات : عرفان اسلامی

محمدصادق علی اسمعیلی ¹ , عبدالرضا مظاهری ² , محمدرضا شریف زاده ³

1 - دانشجوی دکتری گروه فلسفه هنر، دانشکده هنرومعماری، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.
2 - استاد گروه عرفان اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران. نویسنده مسئول: [e-mail]
3 - دانشیار دانشکده هنرومعماری، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 10 الجمعة , صفر, 1443 تاريخ التأكيد : 10 الجمعة , صفر, 1443 تاريخ الإصدار : 16 الخميس , صفر, 1443

الکلمات المفتاحية: سهروردی, Appearance, Suhrawardi, تجلی, هنر اشراقی, حُسن, جمال و کمال, نگارگری مکتب هرات و تبریز, Ishraqi Art, Husn, Jamal and Kamal, Harat and Tabriz Schools of Miniature,

ملخص المقالة :

شهاب الدین سهروردی(شیخ اشراق) رساله ای به نام فی حقیقة العشق دارد که در فصول مختلف آن به مقوله حُسن می پردازد. با توجه به تأثیر دیدگاه اشراقی سهروردی بر ادبیات عرفانی و هنر ایرانی دوران بعد، به نظر می رسد هنرمندان نگارگر قرن هشتم تا دهم نیز در بیان زیبایی آثار خود، نگرشی اشراقی را به کار گرفته اند. سؤال این است که چگونه نگارگر ایرانی برای آفرینش فضاهای تصویر، با محوریت حُسن، از اندیشه اشراقی سهروردی مایه گرفته است و وجه تمایز کمال و جمال آثار نگارگری در چیست؟ پژوهش نگاهی تاریخی و هدفی بنیادین داشته و به روش توصیفی ـ تحلیلی عمل کرده است. نتایج حاکی از آن است که نگارگران در بیان زیبایی به هر دو وجه کمالی و جمالی حُسن توجه داشته اند. تا آنجایی که به ساختار بیرونی آثار مربوط می شد از وجه کمالی و در بیان جمال آثار که به ساختار درونی اثر مربوط می شدند از طریق شهود و تخیل در جهان مثالی عمل می نمودند.