جادوی مجاورت در غزلیات سعدی
الموضوعات :شایسته سادات حسینی رباط 1 , عنایت الله شریف پور 2 , غلامعباس ذاکری 3
1 - دانشجوی دکتری ادبیات فارسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد سیرجان
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی ،واحد سیرجان،دانشگاه آزاد اسلامی،سیرجان،ایران،دانشیار دانشگاه شهید باهنر کرمان
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سیرجان، دانشگاه ازاد اسلامی، سیرجان، ایران
الکلمات المفتاحية: فرمالیسم, تشابه آوایی, غزلیات سعدی, جادوی مجاورت, تکرار,
ملخص المقالة :
جادوی مجاورت به عنوان یکی ازمولفه های فرمالیسم نقش برجسته ای در بیان هنری کلام دارد.در واقع این مبحث به توازن حاکم بر واج ها وکلمات می پردازد و از این منظر می توان به عناصر بلاغی زیادی مانند تکرار، واج آرایی، انواع جناس ،سجع،ترصیع و موازنه و صنایع دیگر اشاره کرد .هم نشینی آوایی از این منظر ایجاد موسیقی می کند ، مخاطب را مسحور نموده و القای معنی می کند.به این طریق بر لذت مخاطب می افزاید .به گونه ای که گاه واژگانی که از جهت معنا چندان رابطه ای با یکدیگر ندارند و تشابه آنها تنها به جهت آوایی است مورد پذیرش قرار می گیرند و ذهن برای آنها در پی کشف معنی می افتد و شاعر یا نویسنده هنرمند با استفاده از این شگرد در القای اهداف و معانی مورد نظر خود موفق تر خواهد بود . در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و با ارائه نمونه هایی به بررسی جلوه های جادوی مجاورت در غزلیات سعدی پرداختیم .می توان گفت جلوه های جادوی مجاورت در غزلیات سعدی با توجه به تقسیم بندی کورش صفوی از انواع توازن بیشتر در زیرمجموعه توازن آوایی قابل ذکر است و سعدی از این طریق برتاثیر گذاری کلام خود افزوده است.
_||_
