کاربرد تذییل یکی از انواع شیوه‌های تأکید بلاغی مولانا در مثنوی معنوی
الموضوعات :فرج الله نخعی سرو 1 , هادی حیدری نیا 2 , عزیزاله توکلی کافی آباد 3
1 - 1- دانشجوی دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد، ایران.
2 - استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
3 - استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
الکلمات المفتاحية: اطناب, مولانا, بلاغت, تذییل, مثنوی معنوی,
ملخص المقالة :
تذییل از مقوله‌های علم معانی است که معمولاً در جمله و شبه جمله به کار می‌رود و از انواع اطناب است. اطناب یکی از مهم‌ترین صنایعی است که کلام را بلیغ، رسا و مؤثر می‌سازد و آن را به‌مقتضای حال مخاطب و مناسب با احوال و درخور موضوع بحث می‌گرداند. بیشترین موارد کاربرد تذییل در مثنوی، مربوط به تمثیل‌هایی است که مولانا برای تأیید مطالبش به آوردن آن‌ها اقدام کرده است، زیرا غرض اصلی وی توضیح و تبیین یک مطلب است که زنجیرۀ حکایت‌های پی‌درپی او در مثنوی، هرکدام استدلال و تأییدی برای همان موضوع اوّلیه است و بدین ترتیب است که بسیاری از عرفا و مثنوی‌شناسان، سراسر مثنوی را یک مطلب واحد می‌دانند که از تسلسل حکایات حاصل شده است. نویسنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای درصدد آن است تا به بررسی موضوع تذییل در علم معانی بر مبنی کتاب مثنوی شریف بپردازد و همچنین برآن است تا دریابد هنر مولانا در کاربرد تذییل چیست و علت استفاده مولانا از آن و مقاصد و معانی مورد نظر وی در کاربرد آنچه بوده است؟
_||_
