بررسی شیوه‌های اطناب و بسط کلام در شعر فریدون مشیری
الموضوعات :
1 - دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران.
الکلمات المفتاحية: اطناب, شعر فریدون مشیری, بسط کلام, علم معانی, Fereydoun Moshiri, prolixity, Extension of the word, Science of meaning,
ملخص المقالة :
با وجود اینکه شعر نو مدعی است از بسیاری از قید و بندهایی که شعر کلاسیک را به درازا می کشاند خود را رها ساخته است، اما هنوز نتوانسته است خود را از بسط کلام بی نیاز بداند. خصوصیت تصویرگرایی شعر معاصر همراه با توصیف های دلپذیر، تکرارها، آوردن مترادف های ادبی، تفسیر و تبیین کلام، آوردن جملات معترضه و... به ناگزیر شعر معاصر را به بسط کلام وا داشته است. در این مقاله نویسنده کوشیده است به شیوه توصیفی ـ تحلیلی به موارد بسط کلام از دیدگاه علم معانی به شعر فریدون مشیری یکی از شاعران معاصر بپردازد و موارد ایجاد کننده اطناب را در شعر او مورد بحث و بررسی قرار دهد. نتایج نشان می دهد: بزرگترین دستاویز مشیری برای ایجاد هم حسی در مخاطب گرایش به توصیف است که این مورد بیش از دیگر موارد باعث اطناب در شعر او شده است. از دیگر دلایل طولانی شدن کلام مشیری تکرار واژه ها و جملات در میان اشعار است که این ویژگی نیز به طرز چشم گیری سخن او را به درازا کشانده است. رد پای دیگر موارد اطناب کلام نیز در شعر او به وضوح قابل پیگیری است.
منابع و مآخذ
1ـ احمدی، جمال؛ سارا زمانی، «بررسی آرمان شهر در اشعار فریدون مشیری» تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادبیات فارسی، شماره 9، 1390، 29ـ59.
2ـ پورجافی، علیحسین. جریانهای شعر معاصر فارسی. تهران: انتشارات مروارید، چاپ اول،، 1387.
3ـ داد، سیما. فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: انتشارات مروارید، چاپ اول،، 1371.
4ـ دهخدا، علیاکبر. لغت نامهی دهخدا. تهران: انتشارات روزنه، چاپ یازدهم، 1372.
5ـ دهقانیان، جواد؛ عایشه ملاحی، «بررسی تطبیقی مضامین عاشقانه در آثار فریدون مشیری و نزار قبانی» فصلنامهی ادب تطبیقی (ادب و زبان نشریه دانشکدهی ادبیات و علوم انسانیکرمان) دوره 4، شماره 8، 1392، 89ـ117.
6ـ زرینکوب، حمید. چشمانداز شعر نو فارسی. تهران: انتشارات علمی، 1385.
7ـ زرینکوب، عبدالحسین. آشنایی با نقد ادبی. تهران: انتشارات سخن، چاپ هفتم، 1383.
8ـ ستودان، مهدی؛ مسلم رحبی، «نوستالژی اجتماعی در شعر فریدون مشیری» فصلنامهی تخصصی ادبیات فارسی واحد مشهد، دوره2، شماره6، 1395، 71ـ88.
9ـ سعادت، اسماعیل و همکاران. دانشنامه زبان و ادب فارسی. تهران: سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جلد اول، چاپ اول، 1384.
10ـ شریفیان، مهدی، «فرآیند نوستالژی غم غربت در اشعار مشیری»نشریه علوم انسانی، دوره 17، شماره 68ـ69، 1387، 65ـ85.
11ـ شفیعیکدکنی، محمدرضا. با چراغ و آیینه. تهران: انتشارات سخن، چاپ دوم، 1390.
12ـ شمس قیس رازی، شمسالدین محمد. المعجم فی المعاییر اشعار العجم. تصحیح محمد قزوینی و مدرس رضوی. تهران: انتشارات زوارف چاپ سوم، 1360.
13ـ شمیسا، سیروس. معانی. تهران: انتشارات میترا، چاپ اول،.
14ـ فضیلت، محمود. معناشناسی و معانی در زبان و ادبیات. کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی، چاپ اول، 1385.
15ـ کاشانی، مصطفی، پایان نامه کارشناسی ارشد «بررسی سبک شناختی شعر فریدون مشیری»، دانشگاه کاشان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی، به راهنمایی رضا روحانی و مشاوره سید محمد راستگو، 1388.
16ـ کزازی، میرجلالالدین. زیباشناسی سخن پارسی2 (معانی). تهران: نشر مرکز، چاپ اول، 1370.
17ـ گنجعلی، عباس و آزاده قادری، «بررسی مولفههای عشق در اشعار فریدون مشیری و محمد ابراهیم ابوسنه» فصلنامهی ادب تطبیقی (ادب و زبان نشریه دانشکدهی ادبیات و علوم انسانیکرمان) دوره6، شماره10، 1393، 273ـ294.
18ـ لنگرودی، شمس (مجمد تقی جواهری گیلانی). تاریخ تحلیلی شعر نو. تهران: نشر مرکز، جلد سوم، چاپ اول، 1377.
19ـ مشیری، فریدون. بازتاب نفس صبحدمان. تهران: نشر چشمه، جلد اول و دوم، چاپ هفتم، 1387.
20ـ هاشمی، احمد. جواهرالبلاغه. ترجمه محمود خورسندی و حمید مسجدسرایی. تهران نشر فیض، چاپ درم، 1380.
_||_