اسطوره اژدها کشی در اوستا و متون حماسی
الموضوعات : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسیرضا اشرف زاده 1 , مهدخت شاه بدیع زاده 2
1 - استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2 - مدرس دانشگاه
الکلمات المفتاحية: تاریخ, اسطوره, حماسه, گرشاسپ, history, epic, Mythology, Garshasb,
ملخص المقالة :
اسطورۀ کشته شدن اژدها توسط گرشاسپ، یکی از نخستین روایات افسانۀ و حماسی اژدها کشی است که جنبه‌های اساطیری آن، در اوستا و هم در بسیاری از روایات متأخر حفظ شده است. بی گمان این کردار پهلوانی، منشاء شکل‌گیری بسیاری از افسانه‌های اژدها کشی در سنت حماسی ملی است و می‌توان آن را کهن الگویی به شمار آورد که اژدها کشی دیگر شهر یاران و پهلوانان بر پایۀ آن ساخته و پرداخته شده است. هر چند این عمل پهلوانی در گذر از اسطوره به حماسه، به منظور انطباق هر چه بیشتر با جهان فکری و اندیشه‌های ایران عهد اسلامی، تغییراتی را پذیرا شده است، شالوده و بنیان اساطیری خود را همچنان حفظ کرده و به‌صورت یک سنت پهلوانی تداوم یافته است.
1- آیدنلو، سجاد (1388)، از اسطوره تا حماسه، تهران: سخن.
2-ابن اسفندیار، بهاءالدین محمد (1389)، تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال، تهران: اساطیر.
3-اسدی توسی، بونصر علی بن احد (1317)، گرشاسپ‌نامه، تصحیح حبیب یغمایی، تهران: کتابفروشی بر وخیم.
4-اکبری مفاخر، آرش (1385)، روان انسانی در حماسه‌های ایرانی، تهران: ترفند.
5-اوستا (1374)، گزارش و پژوهش جلیل دوست خواه، 2 ج، تهران: مروارید.
6-ایرانشاه بن ابی الخیر (1370)، بهمن‌نامه، به کوشش جلال متینی، تهران: علمی.
7-بهار، مهرداد (1387)، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: آگاه.
8-بیهقی، محمدبن‌حسین، (1388)، تاریخ بیهقی، تصحیح محمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی، 2 ج، تهران: سخن.
9-پورداوود،ابراهیم (1387)، فرهنگ ایران باستان، تهران: اساطیر.
10- خالقی مطلق، جلال (1388)، بندهش، ترجمه‌ی مهرداد بهار، تهران: توس.
11- دادگی، فرنبغ (1369)، بندهش، ترجمۀ مهرداد بهار، تهران: توس.
12- روایت پهلوی (1367)، ترجمه مهشید میرفخرایی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
13- فرزند بهمن یسن (1385)، ترجمه محمد تقی راشد محصل، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
14- مهرآبادی، میترا، (1386)، سام‌نامه، تهران: دنیای کتاب.
_||_