مطالعه پراکنش کرم میوه‌خوار خرما (Batrachedra amydraula Meryrick (Lep.: Batrachedridae در استان خوزستان با استفاده از مدل ژئواستاتیستیک
الموضوعات :مسعود لطیفیان 1 , ابراهیم سلیمان نژادیان 2
1 - موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری کشور، اهواز
2 - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
الکلمات المفتاحية: خرما, کرم میوه‌خوار, پراکنش مکانی, ژئواستاتیستیک, خوزستان, date palm, Lesser moth, geographical distribution, Geostatistc, Khuzestan,
ملخص المقالة :
کرم میوه خوار خرما، Batrachedra amydraula، یکی از مهمترین آفات خرما در استان خوزستان می باشد. در این تحقیق طی سال های1382-1384 از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای یا ناحیه ای برای بررسی مدل ژئواستاتیستیکی پراکنش آن استفاده شد. محل‌هـای نمونه برداری شامل 65 پلات از طول جغرافیایی حداقل 59/29 تا حداکثر 08/32 و عرض جغرافیایی حداقل 8/48 تا حداکثر 10/50 در استان خوزستان واقع گردیده اند. واریوگرافی پراکنش شدت آسیب آفت در مناطق مختلف مورد مطالعه بر اساس مدل های کروی، نمایی، خطی، خطی تاسیل و گوسی برازش گردید و بر اساس آن نقشه کریجینگ پراکنش آن ترسیم شد. نتایج نشان داد که مدل واریوگرافی پراکنش کرم میوه‌خوار در طی سه سال به حالت نمایی برازش مناسب تری نسبت به سایر مدل‌ها نشان می دهد. میزان اثر قطعه ای مدل نیز به ترتیب سه سال 52/0، 43/0 و 47/0 به دست آمد که بیان‌کننده کم بودن خطای برآورد شدت آسیب آفت در فواصل کمتر از حد فاصله نمونه‌برداری می باشد. دامنه موثر واریوگرام به ترتیب در سه سال معادل 5/239، 2/228 و 8/354 کیلومتر است که در فواصل بیشتر از این حد کمترین همبستگی بین داده های شدت آسیب آفت باقی می ماند. آستانه مدل به ترتیب معادل 047/1، 855/0 و 152/1 می باشد که نشان دهنده نسبت پوشش ناحیه از جمعیت آفت در سال‌های انجام تحقیق است. نتایج این تحقیق می تواند روشی دقیق، آسان و کم هزینه برای ارزیابی شدت آسیب کرم میوه خوار خرما در مدیریت تلفیقی آن ارائه نماید.
