تاثیر آفت‌کش‌های کلرپایریفوس و آبامکتین بر زنده‏مانی و باروری حشرات کامل کفشدوزک Cryptolaemus montrouzieri Mulsant

الموضوعات :

وحیده مصطفی لو ¹ , علی افشاری ² , محسن یزدانیان ³ , محمدحسن سرایلو ⁴

1 - گروه حشره شناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
4 - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تاريخ الإرسال : 02 الأربعاء , ربيع الأول, 1433 تاريخ التأكيد : 17 الجمعة , ذو الحجة, 1433 تاريخ الإصدار : 16 الجمعة , شوال, 1434

الکلمات المفتاحية: آبامکتین, Abamectin, Chlorpyrifos, اثرات زیرکشنده, شپشک‏های آردآلود, کفشدوزک Cryptolaemus montrouzieri, کلرپایریفوس, Sublethal effects, mealybugs, Cryptolaemus montrouzieri,

ملخص المقالة :

کفشدوزک Cryptolaemus montrouzieri Mulsant مهم‌ترین شکارگر شپشک های آردآلود در باغ های مرکبات شمال ایران به شمار می رود. در این پژوهش، تاثیرات دزهای کشنده و زیرکشنده تیمار های کلرپایریفوس+روغن، آبامکتین و کلرپایریفوس+ آبامکتین+روغن بر حشرات کامل این کفشدوزک در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. تاثیر هر کدام از این آفت کش ها در مقادیر 25، 50 و 100 درصد دز توصیه شده در باغ های مرکبات، یعنی غلظت های 500، 1000 و 2000 پی پی ام برای کلرپایریفوس و 50، 100 و 200 پی پی ام برای آبامکتین به همراه یک درصد روغن و به سه روش تماس موضعی، قرار گرفتن در معرض باقی مانده های سمی و تغذیه از طعمه های سم پاشی شده، روی کفشدوزک های ماده‌ هفت روزه بررسی شد و 24، 48 و 72 ساعت بعد، درصد زنده مانی، میانگین روزانه تخم گذاری و درصد تفریخ تخم‌های گذاشته شده‌ اندازه‌ گیری گردیدند. نتایج نشان داد که مخلوط کلرپایریفوس+آبامکتین+روغن در هر سه روش در معرض قرارگیری و کلرپایریفوس+روغن فقط در روش تماس موضعی، درصد زنده مانی کفشدوزک را تحت تاثیر قرار دادند، در حالی که آبامکتین در هیچ کدام از روش ها بر درصد زنده مانی کفشدوزک تاثیر سوء نداشت. در میان تمام تیمارها، تماس موضعی با مخلوط کلرپایریفوس 2000 پی پی ام+آبامکتین 200 پی پی ام+روغن با ایجاد 16 درصد مرگ و میر، بیش ترین تاثیر منفی را بر زنده مانی کفشدوزک بر جای گذاشت. بر خلاف درصد زنده مانی، میانگین روزانه تخم گذاری و درصد تفریخ تخم ها تا 72 ساعت پس از آغاز تیمارها در هر سه روش در معرض قرارگیری و در هر سه تیمار، کاهش چشم گیری یافتند. کم ترین میانگین روزانه تخم گذاری (2/8 عدد تخم به ازای هر کفشدوزک ماده) 24 ساعت پس از تغذیه از شپشک های سم اشی شده با مخلوط کلرپایریفوس 2000+آبامکتین 200 پی پی ام+روغن و کم ترین درصد تفریخ تخم ها (9/57 درصد) 24 ساعت پس از تماس موضعی با همین تیمار مشاهده گردید. به طور کلی، دزهای مزرعه ای کلرپایریفوس و مخلوط آن با آبامکتین و روغن موجب کاهش معنی دار زنده مانی و باروری کفشدوزک کریپتولموس شدند، بنابراین برای افزایش سازگاری کاربرد این آفت کش ها با فعالیت کفشدوزک در باغات مرکبات شمال کشور، انتخاب دز و زمان پاشش مناسب برای آن ها ضروری می باشد.