بررسی سمیت تنفسی پنج ترکیب ترپنوییدی روی حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای حبوبات

الموضوعات :

آرزو منصوری ¹ , جهانشیر شاکرمی ² , ناصر معینی نقده ³

1 - گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
2 - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
3 - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

تاريخ الإرسال : 26 الأربعاء , ربيع الثاني, 1435 تاريخ التأكيد : 26 الأحد , شوال, 1437 تاريخ الإصدار : 19 الإثنين , ذو القعدة, 1437

الکلمات المفتاحية: سمیت تنفسی, Callosobruchus maculatus, سوسک چهارنقطه ای حبوبات, Storage pest, ترپنویید ها, آفت کش گیاهی, Terpenoid, Fumigative toxicity,

ملخص المقالة :

به منظور دست یابی به ترکیبات کم خطر برای انسان و محیط زیست سمیت تنفسی پنج ترکیب ترپنوییدی گیاهی شامل کارواکرول، میرتول، منتول، کامفن و آلفاپینن روی حشرات کامل Callosobruchus maculatus (F.) به عنوان یکی از مهم ترین آفات انباری مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در دمای 2±30 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 درصد و تاریکی انجام شد. هر ترکیب در شش غلظت و پنج تکرار به همراه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. غلظت ها با توجه به آزمایشات اولیه انتخاب شدند و برای ترکیبات مختلف متفاوت بودند. نتایج نشان داد که همه ترکیبات مورد مطالعه به طور معنی داری باعث مرگ و میر آفت شدند. از بین ترکیبات مورد مطالعه، میرتول بیشترین سمیت را روی حشرات کامل این آفت داشت به طوری که LC50 محاسبه شده برای این ترکیب معادل 05/47 میکرولیتر بر لیتر هوا بود در حالی که LC50 برای ترکیبات کارواکرول، منتول، کامفن و آلفاپینن به ترتیب معادل 53/51، 39/107، 35/61 و 41/57 میکرولیتر بر لیتر محاسبه شد. با توجه به کم خطر بودن این ترکیبات برای انسان به نظر می رسد این ترکیبات می توانند در برنامه های مدیریت آفات انباری مورد استفاده قرار گیرند.