بررسی اثر اسانس هجده گیاه دارویی بر شاخص های تغذیه ای لارو شب پره هندی (Plodia interpunctella Hubner (Lep., Pyralidae
الموضوعات :زهرا رفیعی کرهرودی 1 , سعید محرمی پور 2 , حسین فرازمند 3 , جواد کریم زاده اصفهانی 4
1 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
2 - گروه حشره شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
3 - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
4 - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
الکلمات المفتاحية: Essential Oil, اسانس, شب پره هندی, شاخص های تغذیه ای, plodia interpunctella, nutritional indices,
ملخص المقالة :
اسانس های گیاهی به عنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی قلمداد می شوند. شب پره هندی Plodia interpunctella Hubner یکی از آفات مهم محصولات انباری است. در این تحقیق اثر اسانس 18 گیاه دارویی بر شاخص های تغذیه ای لارو 15 روزه این آفت بررسی شد. شاخص های نرخ رشد نسبی (RGR)، نرخ مصرف نسبی، کارآیی تبدیل غذای خورده شده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای ارزیابی اثر ضد تغذیه ای اسانس در مدت سه روز تعیین شدند. در این آزمایش ها هر تیمار شامل 20 میکرولیتر از محلول های 3، 12 و 24 پی پی ام روی یک گرم غذا بود. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی و آزمایش فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد اسانس ها بر شاخص های رشد نسبی و کارایی تبدیل غذای خورده شده نسبت به شاهد اثر معنی داری نداشتند. نرخ مصرف نسبی در همه اسانس ها به جز آویشن برگ باریک (Ziziphora clinopodioides Lam.) به طور معنی داری کاهش یافت. در مورد هر چهار شاخص با افزایش غلظت اسانس اثر معنی داری مشاهده نشد. نتایج نشان می دهد که کاهش نرخ مصرف نسبی در تیمارها به دلیل وجود بازدارندگی تغذیه ایجاد شده توسط اسانس ها می باشد. بازدارندگی تغذیه در همه اسانس ها مثبت بود و آویشن برگ باریک کمترین میزان بازدارندگی تغذیه را داشت. بیشترین میزان بازدارندگی تغذیه در گیاهان نعنا فلفلی (Mentha piperata L)، دارچین (Cinnamomum zelanicum Bl.)، گل آروونه (Salvia multicaulis Vahl.)، بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، بومادران گل سفید (Achillea millefolium L.) و زیره (Carum carvi L.) مشاهده شد. این اسانس ها در غلظت های بسیار پایین یعنی 06/0، 24/0 و 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم غذا اثر بازدارندگی تغذیه را نشان دادند که بیانگر کارآیی بسیار بالای این ترکیبات در کنترل شب پره هندی می باشد