مروری بر کاربرد کمپلکس‌های انتقال بار در آنالیز داروها
الموضوعات :
1 - گروه شیمی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
الکلمات المفتاحية: آنالیز دارو, کمپلکس انتقال بار, دهنده الکترونی, گیرنده الکترونی,
ملخص المقالة :
کمپلکس انتقال بار (CTC) از واکنش بین دهنده و گیرنده الکترونی تشکیل و با برهمکنش‌های غیرکووالانسی پایدار می‌شود. این نوع کمپلکس، انرژی را در ناحیه ماوراءبنفش یا مرئی (باندهای انتقال بار) جذب می‌کند. برهمکنش‌های دارو با گیرنده الکترونی، واکنش‌های مولکولی مهمی برای مطالعه فعالیت داروها هستند. موقعیت و شدت باندهای انتقال بار این دسته از کمپلکس‌های انتقال بار برای تعیین کمیّت داروها که به‌عنوان دهنده الکترون عمل می کنند، استفاده می‌شوند. این روش، ارزان، ساده و کارآمد است و در این زمینه بررسی‌های زیادی انجام شده است. گیرنده‌های π متفاوت در سنجش اسپکتروفتومتری و آنالیز بسیاری از مواد دارویی به عنوان دهنده الکترون استفاده شده‌اند. ماهیت کمپلکس‌های انتقال بار تشکیل شده با روش‌های آنالیز عنصری، طیف سنجی مادون قرمز، طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته و هدایت‌سنجی تعیین می‌شود. در این مطالعه، انواع دارو هایی که توانایی تشکیل کمپلکس انتقال بار دارند و همچنین انواع گیرنده های الکترونی مورد استفاده در آنالیز داروها مرور می شود.
1. R. S. Mulliken, J. Am. Chem. Soc. 72, 600 (1950)
2. F.P. Fla, J. Palou, R. Valero, C.D. Hall, P. Speers, J. Chem. Soc., Perkin Trans. 2, 1925(1991)
3. E.M. Kosower, in Progress in Physical Organic Chemistry, ed. By S. G. Cohen, A. Streitwieser Jr., R. W. Taft (John Wiley & Sons, Inc., 1965), p. 81-163.
4. D. K. Roy, A. Saha, A. K. Mukherjee, Spectrochim. Acta A 61, 2017 (2005)
5. V. Murugesan, M. Saravanabhavan, M. Sekar, Spectrochim Acta A. 147, 99(2015)
6. L. Miyan, A. Ahmad, MF Alam, H. Younus, J. Photochem. Photobiol. B. 174, 195(2017)
7. K. Sin garavelan, A. Chandramohan, M. Saravanabhavan, IMV. Enoch, VS. Suganthi, Spectrochim Acta A. 184, 318(2017)
8. A. Karmakar, B. Singh, Spectrochim Acta A. 179, 110(2017)
9. A. Karmakar, B. Singh, J. Mol. Liq. 247, 425(2017)
10. AM El-Brashy, ME Metwally, FA. El-Sepai, Farmaco 59(10), 809–817 (2004)
11. E.F.M. El-Zaidia; M.S. Al-Kotb, I.S. Yahia, Phys. B Condens. Matter. 571, 71–75 (2019)
12. A. Kololkovas, Essentials of Medicinal Chemistry, 2nd edn. New York: Wiley; (1998)
13. R. Mandal, SC. Lahiri, J. Indian Chem. Soc.76, 347 (1999)
14. Gehad G. Mohamed, A.F. Faten, Nour-El-Dien, A. Mohamed Nehad, Spectrochim. Acta A 68, 1244 (2007)
15. L.H. Chen, H. Wang, Fenxi-Shiyanshi., 17, 60-62., Anal. Abst. 60, 11 H, 122 (1998)
16. T. Perez-Ruiz, C. Martimaz-Lozano, V. Tomas, Anal. Chim. Acta. 250, 103 (1992)
17. H. Sprengel ‘The Discovery of Picric acid as a powerful Explosive. (2nd edn), Eyre and Spottiswoode papers, London, 20-25. (2000)
18. H. M. Elqudaby, G. M. Gehad, M. G. El-Din Ghada, Spectrochimica Acta Part A 129, 84(2014)
19. H. Eldarotia Hala, A. Gadira Suad, M. S. Refat, A. Abdel Majid Adam, J. Pharm. Analysis 4, 81(2014)
20. P. Nagendra, E-J. Chem. 8(1), 149 (2010)
21. G. A. Nwanisobi, APPR. MS. ID 507, 1, 1(2018)
22. M. S. Refat, B. Ibrahim Omar, A. Saad Hosam, A. Abdel Majid Adama, J. Mole. Struc. 1064, 58 (2014)
23. M. S. Refat, A. Saad Hosam, A. Adam Abdel Majid, Spectrochimica Acta Part A 141, 202(2015)
24. O. A. Adegoke, P. Babalola Chinedum, O. A. Kotila, O. Obuebhor Arabian J. Chem. 10, S3848(2017)
25. S. Berto, E. Chiavazza, V. Ribotta, P. Giuseppe Daniele, C. Barolo, A. Giacomino, D. Vione, M. Malandrino, Spectrochimica Acta Part A, 149, 75(2015)
26. Abdel Majid A. Adam, Spectrochimica Acta Part A , 127, 107(2014)
27. A. S. Alamri, M. Alhomrani, W. F. Alsanie, H. Alyami, S. Shakya, H. Habeeballah, O. Abdulaziz, A. Alamri, Heba A. Alkhatabi Raed I. Felimban, A. Abdullah Alhabeeb, A. El-Habeeb Abeer, A. Al-Saif Foziah, M. S. Refat, J. Mole. Struc. 1034, 1(2013)
28. A. S. Al-Attas, Saudi Pharm. J. 11(3), 141 (2003)
29. M. M. Khater, A. S. Alattas, Egypt. J. Anal. Chem.10 (2001)
30. A. A. El-Habeeb, A. Al-Saif Foziah, M. S. Refat, Spectrochimica Acta Part A, 126, 405 (2014)
31. A. Dozal, H. Keyzer, H.K. Kim, W.W. Wang, Int. J. Antimicrobial Agents 14, 261 (2000)
32. S. Sabbah; G.K. Scriba, J. Chromatogr. A 907, 321 (2001)
33. S. Goulay-Dufay; B. Do, M.D. Le Hoang, J.A. Raust, H. Graffard, F. Guyon, D. Pradeau, J. Chromatogr. B Analyt. Technol. Biomed. Life Sci. 805, 261 (2004)
34. R. M. Alghanmi, M. T. Basha, S. M. Soliman Alsaeedi, K. Razan, Molecules, 36, 6037(2021)
35. R.M. Alghanmi; M.T. Basha; S.M. Soliman; R.K. Alsaeedi, J. Mol. Liq. 326, 115 (2021)
36. Y.S. Chang, Y.R. Ku, K.C. Wen, L.K. Ho, J. Liq. Chromatogr. Relat. Technol. 23 (2019)
37. O.A. Farghaly, M.A. Taher, A.H. Naggar, A.Y. El-Sayed, J. Pharm. Biomed. Anal. 38, 14 (2005)
38. S.J. Wadher, P.R. Pathankar, M. Putanik, R.O. Ganjiwale, P.G. Yeole, Indian J.Pharm. Sci. 70, 393 (2008)
39. M.S. Refat, G.G. Mohamed, A. Fathi, Bull. Korean Chem. Soc. 31, 1535(2010)
40. M.S. Refat, S.A. El-Korashy, I.M. El-Deen, S.M. El-Sayed, Drug Test. Anal. 3, 116 (2011)
41. M.S. Refat, O.B. Ibrahim, H. Al-Didamony, K.M. Abou El-Nour, El- L. Zayat, J. Saudi Chem. Soc. 16, 227 (2012)
42. A. Adam Abdel Majid, M. Salman, T. Sharshar, M. S. Refat, Int. J. Electrochem. Sci. 8, 1274 (2013)
43. E. H. El-Mossalamy, J. Trace Microprobe Tec. 21, 259(2003)
44. M. S. Refat, A. Elfalaky, Eman Eles, J. Mol. Struc. 990, 217(2011)
45. T. A. Yousef, E. Ezzeldin, H. A. Abdel-Aziz, M. H. Al-Agamy, G. AE Mostafa, Drug Des Devel Ther, 4115(2020)
46. E. H. El-Mossalamy, Spectrochimica Acta Part A, 60, 1161(2004)
47. K. Basavaiah, V. S. Charan., Farmaco 57, 9 (2002)
48. S. N. H. Azmi, S. S. K. Al-Hadhrami, B. M. R. Al-Marhoubi, S. S. Al-Sulaimi, Z. D. S. Al-Shamoosi, J. Mol. Liq. 243, 750 (2017)
49. P. Adamowicz, M. Kała, Forensic Science International 198(1-3), 39 (2010)
50. M. Rambla-Alegre, J. Peris-Vicente, J. Esteve-Romero, M. E. Capella-Peiró, D. Bose, Anal. Chim. Acta 666, 102 (2010)
51. S. Naeem, S. Nadir Ali, A. Qayoom, M. Haji, U. Haroon, S. Nisar, J. Chem. Soc. Pak. 40, 05 (2018)
52. J.A.J. Nesalin, C.J.G. Babu, G.V. Kumar, T.T. Mani, E-J. Chem. 6(3), 780 (2009)
53. A. S. Gaballa, S. M. Teleb, E. Nour, J. Mole. Struc. 1024, 32(2012)
54. K. B. Vinay, H. D. Revanasiddappa, M. S. Raghu, S. A. M. Abdulrahman, N. Rajendraprasad, J. Anal. Methods in Chem. (2012) doi:10.1155/2012/875942
55. O. A. Adegoke, O. E. Thomas, S. N. Emmanuel, J. Taibah University for Science, 10, 651 (2016)
56. N. N. Salama, A. AR. Sawsan, AA. Shimaa, E. Naglaa, Bull. Faculty of Pharm. Cairo University, 49, 13(2011)
57. M. S. Refat, G. M. Gehad, A. Fath, Bull. Korean Chem. Soc. 31(6), 1535 (2010)
58. H. H. Eldaroti, S. A. Gadir, M. S. Refat, A. M. Adama, Spectrochimica Acta Part A, 115, 309 (2013)
59. M. S. Al-Enizzi, T. N. Al-Sabha, T. S. Al-Ghabsha, Jordan J. Chem. 7 (1), 87 (2012)
60. K. N. Prashanth, B. Kanakapura, S. R. Madihalli, and B. V. Kanakapura, int. sch. res. Notices, 2012(2012)
61. KC. Ofokansi, EO. Omeje, CO. Emeneka, Trop. J. Pharm. Res., 8 (1), 87 (2009)
62. A. K. Dwivedi, D. Saxena, S. Singh, J. Pharm. Biomed. Anal., 33, 851 (2003)
63. E. Buszman, R. Rozanska, Pharmazie, 58, 507 (2003)
64. A. A. Ibrahima, F. A. Adama, A. M. Allam, Aswan University J. Environmental Studies (AUJES), 2, 75 (2021)
65. G. A. E. Mostafa, T. A. Yousef, S T. Gaballah, A. M. Homoda, R. Al-Salahi, H. I. Aljohar and H. Al-Rabiah, Appl. Sci. 12, 978(2022)
66. A. S. Alamri, M. Alhomrani, W. F. Alsanie, H. Alyami, S. Shakya, H. Habeeballah, O. Abdulaziz, A. Alamri, H. A. Alkhatabi, R. I. Felimban, A. A. Alhabeeb, M. S. Refat and A. Gaber, Appl. Sci. 12, 10130(2022)
67. M. M. Ali, M. Ali, A. S. Gaballa, S. A. El-korashy, S. M. Teleb, Bioorg. Chem. 115, 105190(2021)
68. A.M. A. Adam, M.S. Refat, T. A. Altalhi, F.S. Aldawsari, G.H. Al-Hazmi, J. Mol. Liquids 336, 116261(2021)
69. I. A. Darwish, H. W. Darwish, A. M. Ali and H. S. Almutairi, Medicina, 59, 775 (2023)
70. W. F. Alsanie, A. S. Alamri, H. Alyami, M. Alhomrani, S. Shakya, H. Habeeballah, H. A. Alkhatabi, R. I. Felimban, A. S. Alzahrani, A. A. Alhabeeb, B. M. Raafat, M. S. Refat and A. Gaber, Molecules, 27, 3290 (2022)
71. A. F. M. M. Rahman, A. H. Bakheit, S. Rahman, G. A. E. Mostafa and H. Alrabiah, Processes, 11, 711 (2023)
