اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر خستگی مزمن و احساس گرفتاری در زنان شاغل
الموضوعات :
الهام بهزادی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، گروه روان شناسی، اهواز، ایران.)
پرویز عسگری
2
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، گروه روان شناسی، اهواز، ایران.)
الکلمات المفتاحية: خستگی مزمن, درمان شناختی رفتاری, احساس گرفتاری,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر خستگی مزمن و احساس گرفتاری در زنان شاغل شرکت ملی حفاری اهواز بود. نمونه پژوهش شامل30 نفر بود که به روش تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. طرح پژوهش تجربی با پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزار پژوهش شامل مقیاس خستگی چالدر و همکاران (1993) و مقیاس گرفتاری گیلبرت والن(1998) بود. گروه آزمایش مداخله درمان شناختی-رفتاری را طی 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیری و تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد درمان شناختی-رفتاری بر خستگی مزمن و احساس گرفتاری آزمودنی ها اثربخش است.
- آخرتی، محمود، آهنگری، الهه و طحان، محمد. (1397). بررسی مهمترین موانع مؤثر بر اشتغال زنان روستایی. فصلنامه زن و فرهنگ، 9(35)، 116-105.
- درایدن، ویندی. (2008). رفتار درمانی عقلانی هیجانی: سلسله ویژگی های مشخص CBT. ترجمه: ناصر بهروزی و آرش جلوداری. (1393). همدان: سپهر دانش.
- ریوت، مارک. و استریت، ادی. (2009). خانوادهدرمانی: 100 نکته و فنون. ترجمه: کلثوم کریمینژاد، نیلوفر رفاهی، مریم نصیری و آرش جلوداری. (1395). همدان: سپهر دانش.
- سلیمانی، اسماعیل. و تاج الدینی، امراه. (1394). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر خستگی بر ابعاد خستگی روانی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS): یک مطالعه ی موردی. مجله روانشناسی بالینی، 2(30)، 13-22.
- علی عسگری، زهره. (1394). اثر بخشی درمان مبتنی بر بهبودابرازگری هیجانی در احساس گرفتاری و فقدان لذت جویی ونیاز به ساختارمادران کودکان بیش فعال در شهر اصفهان.دانشگاه آزاداسلامی واحداصفهان(خوراسگان).
- قاسمی، مجید؛ خزاییلی، مهدیس؛ خوروش، فریبرز و میرزایی، سمیرا. (1395). بررسی مقایسه ای اثر والپروات سدیم و فلوکستین در بیماران مبتلا به سر دردهای عروقی مغز توام با سندرم خستگی مزمن. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 34(407)، 1369-1374.
- قمرانی، امیر؛ سیادتیان، سیدحسین و پیشداد، روح الله. (1392). ارزیابی روایی و پایایی مقیاس گرفتاری در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 7(6)، 54-61.
- مقصودی، سوده. (1390). .بررسی مشکلات ناشی از هم زمانی نقش های خانگی واجتماعی زنان شاغل شهر کرمان. مجله جهاد دانشگاهی کرمان، 3(2)، 73-82.
- نصری، صادق؛ نجاریان، بهمن مهرابی زاده هنرمند، مهناز و شکر شکن، حسین. (1381). مقایسه اثربخشی دو روش روانشناختی در کاهش علائم نشانگان خستگی مزمن در پرستاران زن شهر تهران. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 2(1)، 53-88.
- Al Mutairi, A., & Fayez, F. (2015). Factors motivating female entrepreneurs in Kuwait. Journal of Applied Management and Entrepreneurship, 20(1), 50.
- Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall.
- Beck, A. T. (1967). Depression: Clinical, experimental and theoretical aspects. New York: Harper & Row.
- Beck, A. T., Brown, G., Berchick, R. J., Stewart, B. L., & Steer, R. A. (1990). Relationship between hopelessness and eventual suicide: A replication with psychiatric outpatients. American Journal of Psychiatry, 147(2), 190-5.
- Chalder, T., Berelowitz, G., Pawlikowska, T., Watts, L., Wessely, S., … & Wallace, E. P. (1992). Development of a fatigue scale. Journal of Psychometric Research, 37(2), 147-153.
- Elhinney, M. C. (2005). Proctor DT.Concept of entrapment and decision-making. Journal Management Decision, 43: 189-196.
- Ellis, A. (1977). Handbook of rational-emotive therapy, Vol. 1. New York: Springer.
- Free, M. (1999).Cognitive therapy in groups: guidelines and resources for practice. Translated by M. Mohammadi., & R. Farnam (2005).Tehran: Rosh
- Frouzandeh, N., Aein, F., Frouzandeh, M., & Derakhshandeh, S. (2012). Effects of cognitive behavioral therapy on coping styles of nursing and midwifery students in Shahrekord University of Medical Sciences. Journal of Clinical Nursing and Midwifery, 1(1), 1-9.
- Gilbert, P., & Allan S. (2008). The role of defeat and entrapment (arrested flight) in depression: An exploration of an evolutionary view. Psychol Med May; 28(3):585-98.
- Gilbert, P., & Allan, S. (1998). The role of defeat and entrapment (arrested flight) in depression: An exploration of an evolutionary view. Psychological Medicine, 28, 585–598.
- Gilbert, P.,- & Gilbert, J. (2007). Entrapment and arrested fight and flight in depression: An exploration using focus groups. Psychology & Psychotherapy, Jun; 76(Pt 2), 173-88.
- Jamill, H. (2005). Subjective fatigue and subjective sleepiness: tow independent consequences of sleep disorders? Journal of Sleep Research, 14, 245-253.
- Krupp, L. B., LaRocca, N. G., Muir-Nash, J., & Steinberg, A. D. (1989). The Fatigue Severity Scale. Application to patients with multiple sclerosis and systemic lupus erythematosus. Archives of Neurology, 46(10), 1121-1123.
- McElhinney, D., & Proctor, T. (2005). Concept of entrapment and decision-making. Management Decision, 43(2), 189-202
- Moss-Morris, R., Dennison, L., Landau, S., Yardley, L., Silber, E., & Chalder, T. (2013). A randomized controlled trial of cognitive behavioral therapy (CBT) for adjusting to multiple sclerosis. Journal of Consoling and Clinical psychology, 81(2), 251-62.
- Ranjith, G. (2005). Epidemiology of chronic fatigue syndrome. Occupational Medicine Journal, 55, 13-19.
- Taylor, P. J., Gooding, P. A., Wood, A. M., Johnson, J., Pratt, D., & Tarrier, N. (2010). Defeat and entrapment in schizophrenia: The relationship with suicidal ideation and positive psychotic symptoms. Psychiatry Research, 30;178(2):244-8.
- Wiborg, J. F., van Bussel, J., van Dijk, A., Bleijenberg, G., & Knoop, H. (2015). Randomised controlled trial of cognitive behaviour therapy delivered in groups of patients with chronic fatigue syndrome. Psychotherapy and Psychosomatics, 84(6), 368-76.
_||_