تحلیل جایگاه زن در رمان‌های غزاله علیزاده (رمان‌های بعد از تابستان، دو منظره، خانۀ ادریسی‌ها، شب‌های تهران)

الموضوعات :

مریم محمودی ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، گروه زبان و ادبیات فارسی، دهاقان، ایران.)
نگار حیدری ² (دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، گروه زبان و ادبیات فارسی، دهاقان، ایران.)

تاريخ الإرسال : 16 الأحد , صفر, 1439 تاريخ التأكيد : 18 الأحد , جمادى الأولى, 1439 تاريخ الإصدار : 04 الأربعاء , رجب, 1439

الکلمات المفتاحية: غزاله علیزاده, رمان خانۀ ادریسی ها, رمان بعد از تابستان, رمان شب های تهران, رمان دو منظره,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه‌های فمنیستی غزاله علیزاده و بررسی سیمای زن در آثار او انجام شده است.نقد فمینیستی به عنوان رویکردی جدی، متمایز و یکپارچه از اواخر دهۀ ۱۹۶۰ در ادبیات اروپا پدید آمد که هدفش شناخت نقش های فرهنگی و دستاوردهای بزرگ در جهت کسب حقوق اجتماعی و سیاسی زنان بود. این شیوه در اوایل دهۀ ۱۳۴۰ با داستان های سیمین دانشور در ایران پا گرفت و با ظهور نویسندگانی چون شهرنوش پارسی‌پور، زویا پیرزاد و غزاله علیزاده ادامه پیدا کرد. در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به نقد فمینیستی آثار داستانی غزاله علیزاده پرداخته می‌شود و شخصیت‌پردازی زنان از منظر تحلیل محتوایی مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که علیزاده زنان را بیشتر در معرض حوادث سیاسی ‌اجتماعی پس از انقلاب اسلامی قرار داده است. وی با چشم‌اندازی اعتدال‌گرا به انتقاد از تنهایی زن در جامعه پرداخته و با رویکردی اشراقی و عرفانی، تلاش کرده نقش و سهم زنان را در تاریخ اجتماعی ایران پررنگ‌تر نشان دهد.

المصادر:

- آناهی، ایلیا. (۱۳۷۸). معماری مقدس خانۀ ادریسی­ها، نشریۀ بایا، شمارة ۳، خرداد:۱۷-۲۴.

- اولیایی‌نیا، هلن. (۱۳۸۲). نقد فمینیستی آثار ویرجینییا وولف، نشریۀ کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شمارة  ٧٤‌، آذر:۲۴-۲۹.

- باقری ملاحسنعلی، نرگس. (۱۳۸۵). جنبه‌های عقلانی و عاطفی زنان، در آثار داستان نویسان زن معاصر، نشریۀ ادبیات داستانی، شماره۱۰، فروردین:۶۱-۶۵.

- باقری ملاحسنعلی، نرگس، موسوی راد، مصطفی. (۱۳۹۳). رویکردی انتقادی به انگاره­های کهن‌الگویی زنان در آثار غزاله علیزاده، نشریۀ ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، شمارة3، پاییز:۴۶-۶۱.

- بتلاب اکبرآبادی، محسن، مونسان، فرزانه. (۱۳۹۵). کهن‌الگوی زن در آثار غزاله علیزاده، نشریۀ متن‌پژوهی ادبی،‌ شمارة6، پاییز: ۱۸۱-۲۰۴.

- رادفر، ابوالقاسم، حسن‌زادۀ میرعلی، عبدالله. (1383). نقد و تحلیل وجوه تمایز و تشابه اصول کاربردی مکتب‌های ادبی رئالیسم و ناتورالیسم، نشریة پژوهش­های ادبی، شمارة3، بهار:۲۹-۴۴.

- روزبه، محمدرضا، طالبی، مریم. (۱۳۸۶). نقد فمینیستی مجموعه داستان­های شیوای ارسطویی، نشریۀ علوم ادبی، شمارة۵، پاییز:۸۹-۱۲۴.

- علیزاده، غزاله. (۱۳۵۳). بعد از تابستان، تهران: بی‌نا.

- علیزاده، غزاله. (۱۳۶۳). دو منظره، تهران: بی‌نا.

- علیزاده، غزاله. (۱۳۷۱). خانۀ ادریسی­ها، ۲ج، تهران:  نشر تیراژه.

- علیزاده، غزاله. (۱۳۷۴). گفت‌وگو با غزاله علیزاده، نشریۀ گردون، شمارة۵۴، صص۳۵تا۴۰.

- علیزاده، غزاله. (۱۳۸۴). شب­های تهران، تهران: انتشارات توس.

- فرضی، حمیدرضا، امانی آستمال، رستم. (۱۳۹۱). بازتاب رئالیسم در رمان خانة ادریسی­ها، نشریۀ پژوهش­های نقد ادبی و سبک‌شناسی، شمارة۹، پاییز: ۱۳۵-۱۶۰.

- محمدی، فتاح. (۱۳۷۸). خانۀ ادریسی‌ها، نشریۀ بایا، .شمارة۱۵، خرداد:۱۲-۱۶.

- مونسان، فرزانه، خائفی، عباس، تسلیمی، علی، خزانه دارلو، محمد علی. (۱۳۹۲). اسطوره‌های زن‌محور، مشخصه‌ای سبکی در آثار پارسی‌پور، گلی ترقی و غزاله علیزاده، نشریۀ سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، سال۶، شماره۳، پاییز :۴۷۵-۴۹۶.

- میرعابدینی، حسن. (۱۳۸۰). صد سال داستان‌نویسی، ۲ج، تهران: نشر چشمه.