بررسی و قیاس منادشناسی لایب نیتس و بسیط الحقیقه ملاصدرا

الموضوعات : کاوش های عقلی"

بهمن دیناروند ¹ , فرج اله براتی ²

1 - دانشجوی دکترای فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه آزاداسلامی واحداهواز
2 - استادیار فلسفه اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

تاريخ الإرسال : 06 السبت , ذو الحجة, 1444 تاريخ التأكيد : 08 الإثنين , ذو الحجة, 1444 تاريخ الإصدار : 02 الإثنين , ذو القعدة, 1444

الکلمات المفتاحية: ملاصدرا, بسیط الحقیقه, مناد, لایب نیتس, یک گرایی, جوهر بسیط,

ملخص المقالة :

از جمله مسائل مهم و اساسی فلسفه که طی سده های اخیر مورد بحث قرار گرفته است ، قاعده بسیط الحقیقه و یا حقیقت بسیط و غیر مرکب در میان حکما و فلاسفه شرق و غرب عالم بوده است . این قاعده جایگاه ویژه ای جهت حل سایر مسائل فلسفی و بویژه اثبات توحید یا وحدانیت داشته است .ملاصدرا (صدرالدین شیرازی) معتقدبه قاعده بسیط الحقیقة کلُالاشیاء و لیس بشی ءٍ منها است، به معنای بسیط حقیقی همه اشیا است، در حالی که هیچ‌یک از اشیا نیست؛ یعنی واجد کمالات و جهات وجودی و خیر همه چیز، و فاقد نقایص و حدود و تعیّنات آنهاست وی این قاعده را از غوامض علوم الهی دانسته و درک حقیقت آن را جز برای کسانی که از جانب حق تعالی به سرچشمه علم و حکمت راه می یابند، آسان ندانسته استاز طرف دیگر لایب نیتس از فلاسفه بزرگ غرب نیز با بیان جوهر فرد یا مناد به بررسی و تحلیل و اثبات آن همت گماشته است . لایب نیتس معتقد بود که مناد جوهری است منفرد و بخش ناپذیر و عنصری و دارای خاصیت های متعدد، ولی چون بسیط است اجزایی ندارد. بنابر آنچه در این مقاله آمده است وجود بسیط ، وجود مطلق و نامتناهی به یک معنا هستند و این مطلبی است مشترک بین ملاصدرا و لایب نیتس .

المصادر:

-ابراهیمی، دینانی، غالمحسین، )2363ش( ، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسالم ، تهران ،پژوهشگاه
علوم انسانی.
-ارسطو)2361 ش(. ما بعد الطبیعه، رساله دلتا، مترجم: محمد حسن لطفی ، تهران، انتشارات طرح
نو.
-اسپینوزا، باروخ. )2361 ش(، اخالق، ترجمه محسن جهانگیری – تهران –مرکز نشر دانشگاهی
-اسپینوزا، باروخ. )2346(.اخالق، ترجمه محسن جهانگیری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
-افتخاری سعادی، عبدالحسن، )2331( ، بازخوانی قاعده بسیط الحقیقه در اندیشه مالصدرا ،
برهان و عرفان، شماره هشتم ، ص 26 الی 13 (.
-بریان مگی )2336ش(، فالسفه بزرگ، ترجمه عزت اله فوالدوند ، تهران ، انتشارات خوارزمیایجی، عنصرالدین ، )2621(، شرح المواقف، قم، انتشارات شریف رضی- بی تا .
-تفتازانی، مسعود بن عبداهلل )2371ش(، شرح المقاصد ، به کوشش عبدالرحمن عمیره ، قم –
انتشارات شریف رضی.
-سبزواری، مالهادی )2341ش(، التعلیقات علی الشواهد الربوبیه ، تصحیح و تعلیق سید جاللراسل، برتراند. )2336(.شرح انتقادی فلسفه الیب نیتس، ترجمه ایرج قانونی، تهران:نشر نی
الدین آشتیانی، مشهد، المرکز الجامعی للنشر.
-سبزواری، حاج مالهادی )2333ش( اسرار الحکم، ترجمه کریم فیضی، قم، انتشارات مطبوعات
دینی.
فصلنامة علمی کاوشهای عقلی، مقاله پژوهشی، سال دوم، شمارة اول، فصل بهار ، 0402ص204-290 / 290
-صدرالمتالهین شیرازی، )2331 ش( ، الشواهد الربوبیه، تصحیح سید جالل الدین آشتیانی، تهران،
نشر دانشگاهی .
-صدرالمتالهین شیرازی )2666م(، االسفار االربعه، بیروت، انتشارات داراحیاء التراث العربی.
-صدرالمتالهین شیرازی )2337ش(، مجموعه رسائل فلسفی، قم، دفتر تبلیغات اسالمی.
-فارابی، محمد بن محمد )2337 ش( ، رسائل فلسفی، ج 2 ، مترجم: سعید رحیمیان ، تهران،
انتشارات علمی و فرهنگی.
-کانت، ایمانوئل )2347ش( به بیداری از خواب و گماتیسم، ترجمه میرعبدالحسین نقیب زاده،
تهران، انتشارات آگاه.
-الیب نیتس، گوتفرید و یلهلم فون )2371ش( ، مونادولوژی، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران
انتشارات آموزش انقالب اسالمی.
-الیب نیتس، گوتفرید ویلهلم. )2371 (.منادولوژی، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی.
-میر داماد ، محمد باقر )2312ش(، التقدیسات، منتخباتی از آثار فالسفه اسالمی، به کوشش سیدمالصدرا )2341(، اسراالیات، انتشارات انجمن اسالمی حکمت و فلسفه ایران، تهران.
جالل الدین آشتیانی، انستیتو ایران و فرانسه، تهران.
-نوری، مال علی )2371ش(، التعلیقات علی مفاتیح الغیب، مؤسسه تحقیقات فرهنگی.