بررسی تطبیقی اخلاق سیاسی در کلیله و دمنه و شهریار ماکیاولی
الموضوعات :
محمدجواد صافدل طهرانی
1
(دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران)
علی‌اکبر امینی
2
(استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران)
اهورا راهبر
3
(استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران)
الکلمات المفتاحية: اخلاق, پاد اخلاق, ماکیاولی, شهریار, کلیله و دمنه,
ملخص المقالة :
برای تبیین و توضیح موضوعات سیاسی از جمله در حوزه سیاست و حوزه تمدن شرق، کلیله و دمنه یکی از آثار برجسته به شمار می‌رود که اندیشمندان متعلق به حوزه تمدن غربی بیش از شرقی‌ها بر آن اذعان دارند. فرضیه اصلی این مقاله آن است که کلیله و دمنه که درونمایه اصلی آن پنج سده پیش از میلاد مسیح پایه‌ریزی شده است، با اثری به نام شهریار که دو هزار سال پس از آن نوشته شده، در حوزه اخلاق و اخلاق‌ستیزی مشابهت‌هایی دارد. موقعیکه دو شخصیت اخلاق‌گریز یعنی شیر و شهریار را بر پایه روش‌شناسی کارن هورنای از نظر تیپولوژی، منش و رفتار با هم مقایسه می‌کنیم، مشابهت‌هایی میان آن دو می‌یابیم. لیکن حتی در همین حوزه مسائل اخلاقی، پیامی را که کلیله و دمنه به خواننده منتقل می‌کند با آنچه شهریار واگویی می‌نماید، تفاوت‌ها بسیار چشمگیر است. بر روی‌هم در کلیله و دمنه زیر پا نهادن اصول اخلاقی نکوهش می‌شود حال آنکه در شهریار فرمانروا مجاز است اخلاق را زیر پا بگذارد بدون اینکه سرزنش و یا نکوهش گردد.
