مسئولیت بین‌المللی کشورهای حاشیه خلیج فارس در قبال آلودگی‌های دریایی ناشی از استخراج نفت و گاز از منظر حقوق بین‌الملل محیط‌زیست دریایی

الموضوعات : دستاوردهای نوین در حقوق عمومی

محمد ماسوری ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد دامغان، دامغان، ایران)
آزاده میرزایی ² (دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد دامغان، دامغان، ایران)
الناز هروی ³ (دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد دامغان، دامغان، ایران)

تاريخ الإرسال : 18 الأحد , رمضان, 1444 تاريخ التأكيد : 29 الأحد , ذو القعدة, 1444 تاريخ الإصدار : 09 الجمعة , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: حقوق بین‌الملل محیط‌زیست دریایی, مسئولیت بین المللی, محیط زیست, نفت, حقوق بین‌الملل, حقوق بین‌الملل محیط‌زیست, آلودگی,

ملخص المقالة :

حقوق بین‌الملل محیط‌زیست دریایی از گرایش‌های حقوق بین‌الملل میباشد که سعی بر آن دارد تادولتها را ملزم به رعایت قوانین لازم و اقدامات مورد نیاز در جهت نگهداری از منابع زیستی، موجودات و سلامت دریاها مینماید. وجود منابع غنی نفت و گاز در منطقه حساس و استراتژیک خلیج فارس و ویژگی‌های زیست‌محیطی آن، این منطقه را به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق راهبردی جهان شناسانده است که در معرض آلودگی و تخریب شدید از نظر زیست محیطی قرار دارد. ایجاد این آلودگی‌ها بایستی برای کشور آلوده کننده مسئولیت مدنی تحت عنوان مسئولیت بین‌المللی را در پی داشته باشد که تاسیس سازمانی به نام راپمی نیز به همین منظور بوده است. در این مقاله سعی بر آن بوده است که با تلفیقی از مواد کمیسیون حقوق بشر و کنوانسیون کویت 1978 به این مسئله بپردازیم که اگر دولتی بر اثر استخراج نفت و گاز، منجر به وارد آمدن آلودگی‌های زیست محیطی به خلیج فارس شود، مسئولیت آن کشور در قبال سایر کشورها به چه نحو است؟ این مسئولیت را که میتوان آن را "مسئولیت حقوق بین‌الملل محیط‌زیست دریایی برای آنکه نمود بیشترو واقعی‌تر پیدا کند نیازمند برگزاری گردهمایی‌ها و نشستهای بین‌المللی بیشتری میباشد.

المصادر:

_|1.ابراهیمگل، علیرضا، 1400 ،مسئولیت بینالمللی دولت، تهران، انتشارات موسسه اطالعات و
پژوهشهای حقوقی.
2.اقتداری، احمد، 1387 ،خلیج فارس از دیرباز تا کنون، چاپ دوم، تهران، انتشارات امیرکبیر.
3.ان.شاو، ملکم، 1398 ،حقوق بینالملل دریاها با نگاهی به مسائل ایران، ابراهیمگل و خسروشاهی،
چاپ دوم، تهران، انتشارات خرسندی.
4.انوری، امیرهوشنگ، 1389 ،خلیج فارس، چاپ اول، تهران، انتشارات ابریشمی.
5.سیفی، سیدجمال، 1400 ،حقوق مسئولیت بینالمللی، چاپ اول، تهران، انتشارات شهردانش.
6.ضیاییبیگدلی، محمدرضا، 1401 ،حقوق بینالملل بشردوستانه، چاپ ششم، تهران، انتشارات گنج
دانش.
7.ضیاییبیگدلی، محمدرضا، 1401 ،حقوق بینالملل عمومی، چاپ هفتاد و هفتم، تهران، انتشارات گنج
دانش.
8.طالیی، فرهاد، 1398 ،حقوق بینالملل دریاها، چاپ پنجم، انتشارات جنگل.
9.طالیی، فرهاد، 1398 ،حقوق سازمانهای بینالمللی، چاپ چهارم، تهران، انتشارات جنگل.
10.کرافورد،جیمز و دیگران، 1396 ،مسئولیت بینالمللی ناشی از اعمال منع نشده در حقوق بینالملل،
کریمی و حدادی، چاپ اول، تهران، انتشارات مجد.
11.موسوی، سیدفضلا...، 1397 ،جستارهایی در حقوق بینالملل، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی.
12.موسیزاده، رضا، 1400 ،بایستههای حقوق بینالملل عمومی، چاپ سیام، تهران، نشرمیزان.
فصلنامه دستاوردهای نوین در حقوق عمومی، سال دوم، شماره هشتم، زمستان1402
35
ب( مقاالت:
1.پورعیسی، حمید، مسئولیت بینالمللی دولتها و اصل ترمیم خسارت، فصلنامه حقوق ملل، شماره 39 ،
سال دهم، پاییز 1399 ،صص 115 تا 156
2.بنیاسدزاده، مجتبی، تهدیدات زیستمحیطی و امنیت خلیج فارس، فصلنامه مطالعات خاورمیانه،
شماره 57 ،سال دهم، تابستان 1388 ،صص 123 تا 142.
3.طالیی، فرهاد، خلیج همیشه فارس در بستر آلودگی، مجله پیام دریا، شماره 108 ،سال یازدهم، مهر
66 تا 62 صص، 1381
4 -زرگر،علیاصغر؛ نوروریکلرمی،زینب؛ "مسیولیت ونقشدولتهای حوزه خلیج فارس در حفاظت
از محیط زیست" فصلنامه روابط بینالملل شماره 33 .1395
5-ممتاز، جمشید، »حمایت و توسعه محیطزیست دریایی خلیجفارس و دریای عمان«، مجله حقوقی،
1368 ،11 شماره
6-مجنونیان، هنریک ، »کلیاتی پیرامون پارکهای ملی و ذخایر طبیعی«، محیط شناسی، شماره 12،
1363
پ(کنوانسیونها
1.مواد کمیسیون حقوق بینالملل 2001
2.کنوانسیون حقوق دریاها )آنکلس( 1982
3.کنوانسیون 1978 کویت|_