شناسایی ابعاد، مولفه ها و شاخص های آموزش خلاقیت مدیران میانی دانشگاه آزاد اسلامی(مورد مطالعه:سازمان مرکزی)

الموضوعات :

سیده معصومه عزیزیان ¹ , لیلا شریفیان ² , سعید مرادی ³ , عباس خورشیدی ⁴ , علی دلاور ⁵

1 - دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی - مدیریت آموزشی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
2 - استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران.
3 - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
4 - استاد گروه علوم تربیتی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
5 - استاد گروه سنجش و اندازه گیری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 15 السبت , ربيع الثاني, 1443 تاريخ التأكيد : 10 الأربعاء , ذو الحجة, 1444 تاريخ الإصدار : 02 الإثنين , ذو القعدة, 1444

الکلمات المفتاحية: خلاقیت, دانشگاه آزاد اسلامی, مدیران میانی, آموزش خلاقیت,

ملخص المقالة :

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد، مؤلفه‌‍‌ ها و شاخص‌ های آموزش خلاقیت مدیران میانی دانشگاه آزاد اسلامی در سازمان مرکزی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش اجرای پژوهش از نوع داده بنیاد و گردآوری داده‌‍‌ ها توصیفی است که با رویکرد پیمایشی مقطعی انجام گرفت. جامعه آماری شامل خبرگان؛ متخصصین و افراد آگاه در زمینه آموزش خلاقیت بود. روش نمونه گیری هدفمند از نوع نظری و با اصل اشباع 33 نفر(در 3 مرحله) انجام شد. روش گردآوری داده‌‍‌ ها سند پژوهی و میدانی و ابزار گردآوری داده‌‍‌ ها شامل مصاحبه نیمه سازمان یافته و گردآوری داده‌‍‌ های دلفی بود. روایی و اعتبار ابزار در بخش کیفی به وسیله اجماع سه سویه تعیین شده است. تجزیه و تحلیل داده در بعد کیفی، به مدد کدگذاری باز، محوری و انتخابی از طریق مصاحبه، روش تحقیق داده‌ بنیاد و فن دلفی انجام شد. یافته‌‍‌ ها:یافته‌‍‌ ها نشان داد که ابعاد آموزش خلاقیت (فردی، الزامات آموزشی، سازمانی، اجتماعی – فرهنگی، محیطی، اخلاقی و اقتصادی) و مؤلفه‌‍‌های آن (ویژگی‌های شخصیتی، ویژگی‌ های انگیزشی، ویژگی‌ های شناختی، مدیریت و رهبری، نظام منابع انسانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، گروهی (کار تیمی)، فناوری اطلاعات و ارتباطات، قانونی، اهداف و خط مشی مهارت آموزی، محتوا مهارت آموزی، روش‌‍‌های تدریس و آموزش، ارزشیابی، فضای فیزیکی، محیط آموزشی-تعاملی، تکنولوژی آموزشی، نظام آموزشی، خانواده، رسانه و عامل مجازی، ارزشی، مسئولیت پذیری، اعتبار ملی، اعتبار بین المللی) بود. چنین مدلی باید در هر سازمانی متناسب با اقتضائات آن توسعه یابد.نتیجه‌ گیری: مدل پژوهش در 7 بعد ،24 مؤلفه و 139 شاخص نهایی ارائه شد.

المصادر:

 اسد، حمید رضا؛ محمودی، امیر حسین؛ شیرزاد کبریا، بهارک؛ حمیدی فر، فاطمه. (1400). شناسایی ابعاد، مؤلفه‌‍‌ها و شا شاخص‌های ارتقاء مهارت‌های مدیریتی مدیران شرکت مترو در قالب یک الگوی مفهومی و پارادایمی، فصلنامه نوآوری‌های مدیریت آموزشی،16(2)، 56-35.

آقا محمدی، داود؛ حسنوند، علی اکبر.(1398). ابعاد و مؤلفه‌‍‌های چابک سازی سازمان‌های نظامی، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، 76، 281-304.

اکبری، سارا؛ خورشیدی، عباس؛ فقیه آرام، بتول؛ سلیمی، اکبر؛ برزگر؛ نادر.(1399). تبیین الگوی ارتقای مدریت استعداد در دانشگاه علوم انتظامی امین، فصلنامه پژوهش‌‍‌های دانش انتظامی، 22(1)، 65-35.

 امرایی، فروزان؛ قدم‌پور، عزت‌اله؛ شریفی، طیبه و غضنفری، احمد. (1398). مقایسه تأثیر آموزش مهارت‌های وسعت بخشی تفکر و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی‌بر خلاقیت(سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری، بسط) دانش­آموزان. مجله ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(4)، 128-97.

امرائی، مهدی؛ رژه ،مهدی؛ سالاری حمزه خانی، مهشید؛ فرجی خیاوی، فرزاد.(1400). همبستگی بین خلاقیت و مهارت کارآفرینی در مدیران بیمارستان‌های آموزشی. تصویر سلامت، 12(3 )، 250-240.

برزگر، نادر؛ قورچیان، نادرقلی؛ تقی پورظهیر، علی. (1400). ارائه مدلی جهت خلق ظرفیت‌های نوآوری در مدیریت دانشگاهی ایران. مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی، 14(1)،70-43.

ترابی، محسن؛ عباس نژاد، طیبه؛ بهبودی، محمدرضا؛ رجبوند، رضوان. (1399). شناسایی و ارائه مدل عوامل اثرگذار بر نظام خلاقیت و نوآوری شرکت گاز استان هرمزگان با استفاده از رویکرد ترکیبی، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(3)، 204-175.

تحویلداری، بهاره؛ خورشیدی، عباس؛ عراقیه، علیرضا؛ خسروی بابادی، علی اکبر؛ فقیه آرام، بتول. (1399). ارائه الگوی نظام آموژش اثربخش برای کارکنان ستاد وزارت نفت ایران. فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت،11(44)،372-343 .

حسینی، فریده السادات؛ دشتی نژاد، سید بهمن.(1395). بررسی شاخصهای شخصیتی، انگیزشی/ شناختی خلاقیت در دانشجویان: مدل معادلات ساختاری، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی،4(2)،65-80 .

خدابنده بایگی، ایمان؛ شریفی،سید مهدی، سنجش تناسب جو سازمانی خبرگزاری صدا و سیما با بروز خلاقیت نیروی انسانی در حوزه خبر، فصلنامه علمی مطالعات میان رشته‌ای ارتباطات و رسانه، 4(1) (پیاپی 11)، 11-44.

درتاج، فریبرز؛ عباس‌پور، عباس؛ شریعت، سارا؛ دلاور, علی؛ سعدی پور، اسماعیل. (1397). طراحی مدل پرورش تفکر استراتژیک و خلاق در مدیران شرکت ملی نفت ایران بر اساس رویکرد آمیخته. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7(4)، 197-218.

زارعی، عظیم؛ مقدم، علیرضا؛ مهمان نوازان؛ سهیلا و شهریاری، مهری.( 1395). بررسی نقش هوش سازمانی و یادگیری سازمانی در تبیین رابطه بین مدیریت دانش و نوآوری سازمانی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 5(4)، 1-32.

سجادی، منیره سادات؛ شاه مرادی، سجاد و سلیمی، مهتاب. (1399). تأثیر آموزش سازه‌‍‌های رباتیک بر تفکر انتقادی و خلاقیت و یادگیری درس ریاضی دانش‌آموزان متوسطه اول شهر تهران. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(3)، 40-17.

شکوهی امیرآبادی، لیلا؛  دلاور، علی؛  عباسی سروک، لطف اله؛ کوشکی، شیرین. (1397). تحلیل محتوای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر اساس خلاقیت و شادکامی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(3)، 192-165.

شوقی، بهزاد؛ غنی زاده گرایلی، مهری؛ شعله کار، شیما؛ صادقی؛زینب.(1397). تأثیر خرد سازمانی بر خلاقیت با توجه به نقش میانجی فرهنگ سازمانی (مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران)، فصلنامه علمی، پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی،9(4) ،309-283.

صادقی، احمد؛ رستگاری مهر، بابک؛ محمدی، مسعود، قربانی کلخواجه، ساسان؛ منصوریان، مرتضی؛ حسینی، سیدحمید.(1394). عوامل مؤثر بر خلاقیت و نوآوری کارکنان از دیدگاه پرسنل شاغل در بیمارستان شهید هاشمی نژاد تهران، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، 7(1)،91-81.

صمدی، سعید.(1391). نقش مدیریت خلاقیت و نوآوری و دیده بانی فناوری در شرایط کسب و کار ناپایدار و بقای بلندمدت سازمان‌ها،  فصلنامه تخصصی پارک ها و مراکز رشد ، 8(21)،42-35.

علاءالدینی، زهره ؛ کلانتری، مهرداد؛ کجباف، محمدباقر؛ مولوی، حسین.(1396). تأثیر نوروفیدبک آلفا/تتا بر خلاقیت هیجانی و شناختی کودکان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7(3)، 62-35.

علی اکبری، حمید؛ خورشیدی،عباس؛ پوشنه، کامبیز؛ عباسی سروک؛ لطف اله. (1398). ارائه الگوی پرورش خلاقیت برای معلمان دوره اول ابتدایی شهر تهران. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 9(1)، 58-23.

قپانداران، وجیهه(1395).تأثیر خلاقیت و نوآوری در بقاء سازمان، چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش‌‍‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، برلین آلمان، 19 تیر1395 (July,2016 ).

کشت ورز کندازی، احسان؛ شکوهی، محمد جعفر؛ علیدادی، علیرضا. (1399). واکاوی نقش آموزش خلاقیت با استفاده از سنجش حافظه کاری در خودباوری و مهارت حل‌مسئله در کودکان. آموزش پژوهی، 6(23)، 66-46.

محمدی، مریم؛ میرزمانی، سید محمود؛ آزادیکتا، مهرناز . (۱۳۹۴). رابطه خلاقیت مدیران با اثربخشی معلمان مدارس ابتدایی دخترانه شهرستان رباط کریم، فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی، ۴(۱۶)، 38-25.

 مردعلی، لیلا؛ پیرخائفی، علیرضا؛ صداقتی فرد، مجتبی.(1400). بررسی روابط متغیرهای باور- جهت انگیزشی و خلاقیت شناختی - شخصیتی به منظور تدوین و برازش مدل پیش بینی پیشرفت تحصیلی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(4)، 20-1.

Bousinakis, D & Halkos, G. (2021). Creativity as the hidden development factor for organizations and employees. Economic Analysis and Policy, 71, 645-659.

Doran,  J.,  &  Ryan,  G.  (2017).  The  role  of  stimulating  employees’ creativity  and  idea  generation  in  encouraging  innovation  behaviour in Irish firms. Irish Journal of Management, 36(1), 32-48.

Ek Styv´ en, M., Napp, A., Mariani, M., & Nataraajan, R. (2022). mployee perceptions of employers’ creativity and innovation: Implications for employer attractiveness and branding in tourism and hospitality. Journal of Business Research, 141, 290–298.  https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.12.038.

Grabner, I., Klein, A., & Speckbacher, G. (2022). Managing the trade-off between autonomy and task interdependence in creative teams: The role of organizational-level cultural control.

 Hamrang, Hamid., Ghanbari Panah, Afsaneh., Abolmaali Al-Husseini, Khadijeh., And Sepah Mansour, Mojgan. (2019). Explain the relationship between creativity and students' academic adjustment mediated by academic motivation. Innovation and Creativity in the Humanities, 9 (35), 60-25. (in Persian).

 Izzat HussainAbdo, M. (2021). Distance learning and its impact on student’s creativity material: A practical experience for students of the qweismeh brigade. Materials Today, 47 (19).

Liu, H. Y. (2022). Promoting creativity of nursing students in different teaching and learning settings: A quasi-experimental study. Nurse Education Today, 108, 105216. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2021.105216.

Orkibi, H., & Ram-Vlasov, N. (2019). Linking trauma to posttraumatic growth and mental health through emotional and cognitive creativity. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 13(4), 416-425.

Peng, J., Chen, Y., Xia, Y., & Ran, Y. (2017). Workplace loneliness, leader-member exchange and creativity: The cross-level moderating role of leader compassion. Personality and Individual Differences, 104, 510-515.

Shalley, C. E., & Gilson, L. L. (2016). Creativity and the management of technology: Balancing creativity and standardization. Production and Operations Management.

Sosa,  R.  (2018).  Innovation  Teams  and  Organizational  Creativity: Reasoning  with  Computational  Simulations. The  Journal  of  Design, Economics, and Innovation, Volume 4, Number 2, 157-170.

Sternberg, R. J., & Lubart, T. L. (1991). An investment theory of creativity and its development. Human   development, 24, 1-31.

Torrance, E. P. (1980). The Search for Satori and Creativity. Buffalo, N Y: Bearly Limited.

Walia, C. (2019). A dynamic definition of creativity. Creativity Research Journal, 31(3), 237-247.

 Yunlu, D. G., Clapp-Smith, R., & Shaffer, M. (2017). Understanding the role of cultural intelligence in individual creativity. Creativity Research Journal, 29(3), 236-243.