ژئو شیمی زیست محیطی و زمین شناسی ریزگردهای شهر ری
الموضوعات : فصلنامه زمین شناسی محیط زیستمحمد یزدی 1 , حمیده سلطان زاده 2 , آیدا بیاتی 3
1 - دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه شهید بهشتی
2 - کارشناس ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
3 - استادیار دانشکده محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
الکلمات المفتاحية: تهران, زیست محیطی, ری, ژئوشیمی, ریزگزد,
ملخص المقالة :
در این پژوهش ویژگیهای ژئو شیمی زیست محیطی ریزگردهای ته نشست شده معابر اصلی شهرستان ری به منزله یکی از عوامل ارزیابی میزان آلودگی در شهر ری مورد بررسی قرار گرفت.شهر ری در منطقه 20 و جنوب شرقی تهران قرار گرفته است که با توجه به رشد جمعیت و تردد وسایل نقلیه در شهرری و خطرهای ناشی از آلودگی فلزات سنگین سلامتی شهروندان آن در معرض آسیب می باشد.بدین منظور غلظت 49 عنصر در 19 نمونه از گزد و غبارهای ته نشست شده در معابر اصلی شهر ری ابتدا توسط دستگاه ICP-OES تجزیه شدند.15 نمونه نیز برای اندازه گیری اکسیدهای اصلی و عناصر فرعی با دستگاه XRF تجزیه شدند.پردازش آماری داده ها های بدست آمده از تجزیه نمونه ها بیانگر این است که عناصری مثل Hf,Sr,Zr,U,Hg,Ba,S,As,Cu,Zn,Pb,Ag نسبت به پوسته زمین افزایش غلظت را نشان میدهد.نتایج حاصل از محاسبه ضرایب غنی شدگی،نشان میدهد که بیشتر غنی شدگی را S,Cu,Hg,Zn,Pb,Ag داشته اند.منبع تولید کننده عنصر گوگرد در شهر ری را بیشتر میتوان به وجود پالایشگاه نفت تهران ارتباط داد و همچنین غلظت بالای نقره را می توان به فرسایش نقه موجود در حرم عبدالعظیم حسنی(ع) و وجود کارخانه های متعدد رنگ سازی و آلومینیوم سازی که توسط ذرات گرد و غبار در کنار جاده ها ته نشست می شود را دانست.طبق نتایج محاسبه متغیر تجمعی عناصر نقره،سرب،گوگرد،روی تجمع بسیار شدیدی از خود نشان می دهند.محاسبه شخص موارنیز نشان می دهد که این نمونه ها نسبت به نقره،گوگرد،سرب و روی به شدت آلوده اند.برای تشخیص سهم انسان ساخت و سهم زمینی(طبیعی) از روش تفکیک شیمیایی تک مرحله ای استفاده شد.بدین منظور غلظت عناصر Pb,Mn,Fe,Cu,Zn,Ni,Co توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری مجدد شدند.محاسبات نشان داد که سهم زمینی (طبیعی)عناصر نامبرده بیش از سهم انسان ساخت است.علت آن تاثیر زیاد استفاده از منابع طبیعی در تولیدات کارخانه سیمان می باشد.