بررسی تاثیرتغییرات کاربری اراضی بر کیفیت آب رودخانه مارون با استفاده از RS و GIS

الموضوعات : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

خسرو شفیعی مطلق ¹ (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد دهدشت)
جهانگیر پر همت ² (دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری)
حسین صدقی ³ (استاد و مدیر گروه تخصصی علوم و مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
مجید حسینی ⁴ (استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری)

تاريخ الإرسال : 11 الإثنين , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 11 الإثنين , رجب, 1437 تاريخ الإصدار : 11 الأحد , جمادى الثانية, 1437

الکلمات المفتاحية: کاربری اراضی, مدل SWAT, SUFI2, حوزه‌ی مارون,

ملخص المقالة :

مدیریتصحیححوضه هایآبخیزکشوریکیازمهم ترینروش هایاستفادهبهینهازمنابعآبو خاکمی باشدبرایاینکارنیازبهاطلاعاتجامعازروش هایمتفاوتمدیریتیواجراییاست. چند دهه اخیر برآورد درست و به موقع از وضعیت کمی و کیفی رواناب یکی از دغدغه های مدیریت های کلان کشور به حساب می آید. این پروژه مدل سازی و ارزیابی و کارآیی مدل SWAT در شبیه سازی رواناب ماهانه ،تحلیل حساسیت ، بهینه سازی پارامترهای حساس ، بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی در طی چهار دهه اخیر برکمیت و کیفیت رودخانه مارون در ایستگاه خروجی حوزه ی آبخیز مارون (ایدنک) در استان کهگیلویه و بویراحمد می باشد. برای این مقصود از مدل نیمه توزیعی SWAT و برنامه یSUFI2و در قالب بسته نرم افزاری SWAT CUPبرای تحلیل حساسیت ، واسنجی، صحت سنجی و آنالیز عدم قطعیت بهره گرفته شد. دراینتحقیقابتدانقشهتغییرسطحکاربری ها ی اراضیموجود و همچنین نقشه خاک و پوشش گیاهیدرحوضةآبخیز ماروندر طی چهار دوره ده ساله از سال 1980 تا سال 2010 با استفاده ازسنجنده هایTM وETMماهواره ی لندست مشخص شد. آمار مشاهداتی ایستگاه هیدرومتری ایدنک بعنوان ایستگاه مبنا در طی سالهای 1970 تا 2010 طی چهار دوره ده ساله مورد استفاده قرار گرفت.مقایسه اثر گزینه های مدیریتی کاربری اراضی بر مؤلفه های مختلف چرخه هیدرولوژیکی و همچنین مقادیر مختلف رواناب نشان می دهد طی چهار دهه اخیر سناریوی بدبینانه اتفاق افتاده با ادامه روند تخریبی در کاربری اراضی به سمت حالت قهقرایی مقادیر مختلف رواناب افزایش و نفوذپذیری و آب گذری به آبخوان های سطحی و عمیق، کاهش می یابد.