بررسی هنجارگریزی در شعر معاصر فارسی (با تکیه‌بر شاعرحجم‌گرا یدالله رؤیایی)
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
حجت اله اورک
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران. (برگرفته از رساله دکترا).)
مسعود پاکدل
2
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران. (نویسندۀ مسئول))
منصوره تدینی
3
(استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران)
سیما منصوری
4
(استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران)
الکلمات المفتاحية: هنجارگریزی, برجسته‌سازی, یدالله رؤیایی, شعرحجم, لب ریخته‌ها,
ملخص المقالة :
شاعران با خروج از هنجارهای متعارف، شگردهای شگفتانه در زبان و مضمون جهت رستاخیر سخن خویش از رهگذر آشنایی‌زدایی ابداع می‌کنند تا در طیفی تازه و وسیع با مخاطب خود ارتباط برقرار سازند و دریافت‌های عادی او را تغییر دهند که به این هنر رستاخیز سخن، تکنیک ادبی می گویند، هنجارگریزی از راهکارهای مهم تبدیل زبان به‌عنوان ماده ادبیات به شعر است که البته در گرو ذهن خلاق است تا آن جا که اصل رسانی آسیب نبیند لیچ زبان شناس انگلیسی هنجارگریزی را ابزار شعر آفرینی می‌داند مقاله حاضر با هدف بررسی و تحلیل انواع هنجارگریزی در شعر یدالله رؤیایی سعی دارد تا بر اساس الگوی هشت‌گانه‌ی لیچ (هنجارگریزی نحوی، زمانی، معنایی، واژگانی، سبکی، نوشتاری، گویشی، آوایی) و به روش تحلیلی ـ توصیفی مؤلفه‌های هنجارگریزی اشعار یدالله رؤیایی ازشاعران حجم‌گرا، بپردازد. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد یدالله رؤیایی، شاعر و منتقد معاصر از روش‌ها و ترفندهایی در این راه سود جسته که عبارتند از: توازن (موسیقی شعر): انواع فرا هنجاری‌ها: فرا هنجاری معنایی و آشنایی‌زدایی. وجه غالب در هر مجموعه از اشعار رؤیایی نسبت به مجموعه دیگر متفاوت است و رؤیایی در هر مجموعه شعری خود به فراخور زمان سرایش آن و تکامل تجربه‌های زبانی‌اش از بخشی از این ترفندها بیشتر سود جسته است.
_||_
